عنوان: قانون محاسبات عمومی کشور
قالب یندی:word
تعداد صفحات:28
محتویات
فصل اول
تعاریف
ماده 1 – بودجه کل کشور برنامه مالی دولت است که برای یکسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار و برآورد هزینه ها برای انجام عملیاتی که منجر به نیل سیاستها و به هدفهای قانونی کشور ، بوده و از سه قسمت بشرح زیر تشکیل میشود :
1- بودجه عمومی دولت که شامل اجزاء زیر است:
الف – پیش بینی دریافتها و منابع تامین اعتبار که بطور مستقیم و یا غیر مستقیم در سال مالی قانون بودجه بوسیله دستگاهها از طریق حسابهای خزانه داری کل اخذ میگردد .
ب – پیش پرداختهای که از محل درآمد عمومی و یا اختصاصی برای اعتبارات جاری و عمرانی و اختصاصی دستگاههای اجرائی می تواند در سال مالی مربوط انجام دهد .
2- بودجه شرکتهای دولتی و بانکها شامل پیش بینی درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار .
3- بودجه موسساتی که تحت عنوانی غیر از عناوین فوق در بودجه کل کشور منظور میشود .
ماده 2 – وزارتخانه واحد سازمانی مشخصی است که بموجب قانون به این عنوان شناخته شده و یا بشود .
ماده 3- موسسه دولتی واحد سازمانی مشخصی است که بموجب قانون ایجاد و زیر نظر یکی از قوای سه گانه اداره میشود و عنوان وزارتخانه ندارد .
ماده 4- شرکت دولتی واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانون بصورت شرکت ایجاد شود و یا بحکم قانون و یا دادگاه صالح ملی شده و یا مصادره شده و بعنوان شرکت دولتی شناخته شده باشد و بیش از 50 درصد سرمایه آن متعلق به دولت باشد. هر شرکت تجاری که از طریق سرمایه گذاری شرکتهای دولتی ایجاد شود ، مادام که پنجاه درصد سهام آن متعلق به شرکتهای دولتی است ، شرکت دولتی تلقی میشود .
تبصره شرکتهائی که از طریق مضاربه و مزارعه و امثال اینها بمنظور بکار انداختن سپرده های اشخاص نزد بانکها و موسسات اعتباری و شرکتهای بیمه ایجاد شده یا میشوند از نظر این قانون شرکت دولتی شناخته نمیشوند .
ماده 5- موسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی از نظر این قانون واحدهای سازمانی مشخصی هستند که با اجازه قانون بمنظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد ، تشکیل شده و یا میشود .
تبصره – فهرست این قبیل موسسات و نهادها با توجه به قوانین و مقررات مربوط از طرف دولت پیشنهاد و بتصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید .
ماده 6- سال مالی یکسال هجری شمسی است که از اول فروردین ماه آغاز و به پایان اسفندماه ختم میشود .
ماده 7- اعتبار عبارت از مبلغی است که برای مصرف یا مصارف معین به منظور نیل به اهداف و اجرای برنامه های دولت بتصویب مجلس شورای اسلامی میرسد .
ماده 8- دیون بلامحل عبارتست از بدهیهای قابل پرداخت سنوات گذشته که در بودجه مربوط اعتباری برای آنها منظور نشده و یا زائد بر اعتبار مصوب و در هر دو صورت به یکی از طرق زیر بدون اختیار دستگاه ایجاد شده باشد .
الف – احکام قطعی صادره از طرف مراجع صالحه .
ب – انواع بدهی به وزارتخانه ها و موسسات دولتی و شرکتهای دولتی ناشی از خدمات انجام شده مانند حق اشتراک برق ، آب ، هزینه های مخابراتی ، پست و هزینه های مشابه که خارج ازاختیار دستگاه اجرائی ایجاد شده باشد .
ج – سایر بدهیهائی که خارج از اختیار دستگاه ایجاد شده باشد . انواع دیون بلامانع موضوع این بند از طرف وزارت امور اقتصادی و دارائی تعیین و اعلام خواهد شد .
ماده 9- مواد هزینه ، نوع هزینه را در داخل بودجه و یا قسمتی از فعالیت یک وزارتخانه یا موسسه دولتی مشخص میکند .
ماده 10 – درآمد عمومی عبارت است از درآمدهای وزارتخانه ها و موسسات دولتی و مالیات و سود سهام شرکتهای دولتی و درآمد حاصل از انحصارات و مالکیت و سایر درآمدهائی که در قانون بودجه کل کشور تحت عنوان درآمد عمومی منظور میشود.
ماده 11- دریافتهای دولت عبارت است از کلیه وجوهی که تحت عنوان درآمد عمومی و درآمد اختصاصی و درآمد شرکتهای دولتی و سایر منابع تامین اعتبار و سپرده ها و هدایا به استثناء هدایائی که برای مصارف خاصی اهداء میگردد و مانند اینها و سایر وجوهی که بموجب قانون باید در حسابهای خزانه دار ی کل متمرکز شود .
ماده 12 – سایر منابع تامین اعتبار عبارتند از منابعی که تحت عنوان وام ، انتشار اوراق قرضه ، برگشتی از پرداختهای سالهای قبل و عناوین مشابه در قانون بودجه کل کشور پیش بینی میشود و ماهیت درآمد ندارند .
ماده 13 – وجوه عمومی عبارت است از نقدینه های مربوط به وزارتخانه ها و موسسات دولتی و شرکتهای دولتی و نهادها و موسسات عمومی غیر دولتی و موسسات وابسته به سازمانهای مذکور که متعلق حق افراد و موسسات خصوصی نیست و صرفنظر از نحوه و منشاء تحصیل آن منحصرا برای مصارف عمومی بموجب قانون قابل دخل و تصرف میباشد .
تبصره 1- وجوهی نظیر سپرده ، وجه الضمان و مانند آنها که بطور موقت در اختیار دستگاههای مذکور در این ماده قرار میگیرد و پس از انقضاء مدت معین و یا حصول شرایط خاص قابل استرداد است مادام که دراختیار دستگاههای مزبور میباشد تصرف درآنها بدون رضایت صاحب وجه یا احراز اعراض صاحب آن در حکم تصرف غیر قانونی در وجوه عمومی تلقی میگردد .
ماده 14 – درآمد اختصاصی عبارت است از درآمدهائی که بموجب قانون برای مصرف یا مصارف خاص در بودجه کل کشور تحت عنوان درآمداختصاصی منظور میگردد و دولت موظف است حداکثر تا سه سال پس از تصویب این قانون ، بودجه اختصاصی را حذف نماید .
ماده 15 – درآمد شرکتهای دولتی عبارت است از درآمدهائی که در قبال ارائه خدمت و یا فروش کالا و سایر فعالیتهائی که شرکتهای مذکور بموجب قوانین و مقررات مجاز آنها هستند عاید آن شرکتها میگردد .
و. . .
ماده 132 – مجامع عمومی شرکتهای دولتی مکلفند ظرف شش ماه پس از پایان سال مالی ترازنامه و حساب سود وزیان ( شامل عملیات جاری و طرحهای عمرانی ) شرکت را رسدگی و تصویب نماند .
تبصره 1- ترازنامه و حساب سود وزان ( شامل عملات جار و طرحها عمران ) در صورت قابل طرح و تصوب در مجمع عموم خواهد بود که از طرف حسابرس منتخب وزارت امور اقتصاد و دارائی مورد رسیدگی قرار گرفته و گزارش حسابرسی را همراه داشته باشد .
تبصره 2- هیأت مدیره و یا هیأت عامل حسب مورد در شرکت های دولتی مکلف است پس از پایان سال مالی حداکثر تا پایان حردادماه ترازنامه و حساب سود وزیان و ضمائم مربوط ر جهت رسیدگی به حسابرس منتخب وزارت امور اقتصادی و دارائی تسلیم نماید . حسابرس منتخب وزارت امور اقتصادی و دارائی مکلف است پس از وصول ترازنامه و حساب سود وزیان وضمائم مربوط حداکثر ظرف مدت دو ماه رسیدگیهای لازم را انجام داده و گزارش حسابرسی را به مقامات و مراجع ذیربط تسلیم نماید .
تبصره 3- موعد مقرر برای تسلیم ترازنامه و حساب سود وزیان و ضمائم مربوط از طرف هیأت مدیره و یا هیأت عامل به حسابرس منتخب وزارت امور اقتصادی و دارائی حداکثر تا دو ماه ومهلت رسیدگی حسابرس منتخب وزارت امور اقتصادی و دارائی حداکثر تا سه ماه با ارائه دلائل قابل توجیهی که به تأیید وزارت امور اقتصادی و دارائی برسد قابل تمدید است .
ماده 133- در صورتیکه پس از تشکیل مجامع عمومی ترازنامه و حساب سود وزیان شرکتهای دولتی به دلائل موجهی قابل تصویب نباشد ، مجامع عمومی مکلفند هیأت عامل شرکت را حسب مورد موظف نمایند در مهلتی که تعیین میشود نسبت به رفع ایرادات و اشکالات اقدام نمایند و مجدداً ترتیب مجمع عمومی را برای تصویب ترازنامه و حساب سود وزیان بدهند ، در هر حال ترازنامه و حساب سود وزیان هر سال مالی شرکت های دولتی باید حداکثر تا ثایان آذر ماه سال بعد بتصویب مجامع عمومی آنها رسیده باشد .
تبصره – تصویب تراز نامه و حساب سود وزیان شرکتهای دولتی از طرف مجامع عمومی مربوط مانع از تعقیب قانونی تخلفات احتمالی مسوولان امر در رابطه با عملکرد شرکت نخواهد بود .
ماده 134- انحلال شرکتهای دولتی منحصراً با اجازه قانون مجاز میباشد مگر آنکه در اساسنامه های مربوط ترتیبات دیگری مقرر باشد .
ماده 135 – شرکتهای دولتی مکلفند هر سال معادل ده درصد سود ویژه شرکت را که بمنظور افزایش بنیه مالی شرکت دولتی بعنوان اندوخته قانونی موضوع نمایند تا وقتی که اندوخته مزبور معادل سرمایه ثبت شده شرکت بشود .
تبصره – افزایش سرمایه شرکت از محل اندوخته قانونی مجاز نمی باشد .
ماده 136- سود وزیان حاصل از تسعیر دارائیها و بدهیهای ارزی شرکتهای دولتی درآمد یا هزینه تلقی نمی گردد . مابه التفاوت حاصل از تسعیر دارائیها و بدهیهای مذکور باید در حساب « ذخیره تسعیر دارائیها و بدهیهای ارزی » منظور شود . در صورتیکه در پایان سال مالی مانده حساب ذخیره مزبور بدهکار باشد این مبلغ به حساب سود وزیان همان سال منظور خواهد شد .
تبصره – در صورتیکه مانده حساب ذخیره تسعیر دارائیها و بدهیهای ارزی در پایان سال مالی از مبلغ سرمایه ثبت شده شرکت تجاوز نماید مبلغ مازاد پس از طی مراحل قانونی قابل انتقال به حساب سرمایه شرکت می باشد .
ماده 137 – وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و شرکتهای دولتی و مؤسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی مکلفند کلیه اطلاعات مالی مورد درخواست وزارت امور اقتصادی و دارائی را که در اجرای این قانون برای انجام وظایف خود لازم بداند مستقیماً در اختیار وزارتخانه مذکور قرار دهند .
ماده 138 – صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران با رعایت قانون اداره صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران مصوب 8/ 10/ 1359 مجلس شورای اسلامی از نظر شمول این قانون در حکم شرکت دولتی محسوب میگردد .
ماده 139- وزارت اور اقتصادی و دارائی مکلف است به منظور فراهم آوردن موجبات نظارت مالی فراگیر بر هزینه های دستگاههای دلتی و نیز تجهیز کادر مالیاتی و حسابرسی طبق اساسنامه ای که به پیشنهاد وزارت مذکور به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید ، نسبت به تأسیس آموزشگاه 65 قانون بودجه سال 1360 تأمین میشود .
ماده 140 – این قانون از تاریخ تصویب بمورد اجراء گذلرده میشود و از تاریخ مذکور قانون محاسبات عمومی مصوب 15/10/1349 و اصلاحات بعدی آن و کلیه قوانین و مقررات عمومی در مواردی که با این قانون مغایرت دارد ملغی است .
تبصره – آئین نامه های اجرائی قانون محاسبات عمومی مصوب 15/10/1349 تا زمانیکه آئین نامه های اجرائی این قانون تصویب و ابلاغ نشده است جز در مواردی که با متن این قانون مغایرت دارد به قوت خود باقی است . قانون فوق مشتمل بر 140 ماده و 67 تبصره در جلسه روز یکشنبه اول شهریور ماه یکهزار وسیصد وشصت و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 10/6/1366 به تأیید شورای نگهبان رسیده است .
عنوان :مهمترین آثار و اسرار نماز
قالب بندی : word
تعداد صفحات : 22
محتویات
چکیده
اشاره
مفهوم شناسی
ریشه واژه نماز
ریشه واژه «صلوة» معانی و کاربردهای آن
اهمیت نماز و نمازگزاری
مهمترین آثار و اسرار نماز
. تأمین نیاز درونی و روانی انسان
مصونیت و جبران از گناه
پرورش تمرکز ذهن و صفای درون
برقرار عدالت اجتماعی
تحکیم بنیان خانواده
روح نظم و انضباط
انس فطری انسان با پرستش
نماز موجب جلب رحمت پروردگار
صبر و استقامت در برابر مشکلات
از بین بردن خودبینی و کبر
دوری از غفلت
آثار بهداشتی نماز
نتیجه سخن
منابع و مآخذ
قسمتی از متن
چکیده
نوشتار حاضر در صدد تبیین مهم¬ترین آثار و اسرار نماز می¬پردازد. نماز در «تأمین نیاز درونی و روانی انسان» نقش به سزایی دارد، به گونهای که بسیاری از روانشناسان، جامعه-شناسان و کار¬شناسان تربیتی بر این مسئله اتفاق نظر دارند که توجّه به خدا و نماز و دعا، بسیاری از امراض روانی را درمان می¬کند.
یکی از آثار سازنده این فریضه الهی که در این مقاله به پرداخته شده، «جنبه بازدارندگى» آن از فحشا و منکر و جبران از گناه است. همچنین نماز، روزانه پنج نوبت فکر را در مدار تمرکز می¬نهد و تمرکز ذهن را آسان می¬کند. بنابراین، یکی از آثار نماز «پرورش تمرکز ذهن و صفای درون» است.
نماز موجب «تقویت روح نظم و انضباط» در نمازگزار است. در بطن نماز، مفاهیم و آموزه-هایی وجود دارد که فرد را منظّم و منضبط می¬کند.
دیگر آثار نماز، «انس فطری آدمی با پرستش» است. ازاین¬رو، در تعالیم اسلامى از نماز به عنوان ستون دین یاد شده است که در نهاد پاک هر انسانى وجود داشته و از فطرت پاک او سرچشمه مى¬گیرد.
ازجمله آثار معنوی نماز، «جلب رحمت پروردگار» است. نماز و یاد خدا باعث مى¬شود که غبار گناه از دل انسان زایل شود و نور و رحمت الهى در آن جاى گیرد و هرقدر انسان با اقامه نماز، روح خود را منوّر کند، به خدا نزدیک¬تر مى¬شود و از دریاى رحمت الهى بیشتر فیض مى¬برد.
در آموزه¬های دینی به مؤمنین توصیه شده است که در مبارزه با مشکلات و سختی¬ها! از شکیبایى و نماز کمک بجویند.
بزرگ¬ترین مصیبت برای رهروان راه حق آن است که هدف آفرینش خود را فراموش نموده و غرق در زندگی مادی و لذائذ زودگذر گردند، امّا نماز، غفلت زدا است.
واژگان کلیدی: نیاز درونی و روانی انسان، مصونیت و جبران از گناه، تمرکز ذهن و صفای درون، زدودن خودبینی و کبر، صبر و استقامت در برابر مشکلات، جلب رحمت پروردگار، انس فطری انسان با پرستش، تحکیم خانواده، روح نظم و انضباط.
اشاره
تردیدی نیست که بعد از اصول دین، اوّلین و بزرگترین دستور الهی که ستون دین، معراج مؤمن، نورچشم پیامبر (ص)، سازندهترین اعمال و جلوه شکوه دین ـ که بیانگر اوج بندگی انسان در پیشگاه خدا است ـ «نماز» است. نماز آن چنان مهم است که در قرآن¬کریم 46 بار با تعبیرات مختلف از اقامه آن سخن به میان آمده است.
گرچه نماز از منظر بسیاری از عاملان و ناظران، چیزی جز یک عمل تعبّدی نیست و صرفاً برای نمایش خضوغ و کرنش بندگان در برابر خالق یکتا به کار میرود، امّا بررسی آداب، شرایط، مضامین و هویّت این عبادت بزرگ، نشان می¬دهد که چیزی فراتر از یک امر تعبّدی است و در اصلاح نفس انسانها و کنترل نظامات عمومی جامعه نقشی مهم دارد.
اصولاً هر عبادت و اطاعتی که انسانها، به عنوان تکلیف به جای می¬آورند، با توجه به استغنای ذات حق¬تعالی نمی¬توان کمترین سودی به ذات ربوبیّت برساند یا متضمّن فخر و مباحات یا ارضای خواسته¬ای در مبدأ لایزال باشد.
همان¬گونه که:
گـر جمله کائنات کـافر گــردند بر دامن کبـریاش ننشیند گرد!
بنابراین او که بهره¬ای نمی¬برد، او که نیازی ندارد، او عظمت مطلق است و همه عالم تکویناً در برابرش سر تعظیم دارند، زیرا گونه¬هایی از خضوع و کرنش را، به عنوان واجب، بر انسان تشریع کرده است؟ او که می¬تواند از منبع خزائن بی¬پایان و کاستی¬ناپذیر خود همه را روزی دهد و انعام مضاعف بخشد، چـرا انسان علاقه¬مند به دنیا و وابسته را مأمور به واگذاری بخشی از مالِ محدود خود می¬کند. او در پی چه هدفی است؟!
شکر منعم و اطاعت از ولی نعمت، امری اخلاقی، عاطفی و انسانی است، بلکه حیوانات نیز درخور شعور و استعداد خود، از انجام این واجب فروگذار نمی¬کنند؛ امّا آیا این شکر و سپاس از منعمی چون خداوندِ ربّ العالمین مانند سپاس از انسانِ نیازمند و محتاج است؟! انسانی که همواره با چشم امید عطا می¬کند یا حدّ اقلّ سپاس در روح او اثر تشویقی یا ارضائی دارد؟
پروردگار عزیز از نواقص مبرّاست؛ «سُبْحَانَ رَبِّکَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا یَصِفُونَ» ؛ منزّه است پروردگار تو، پروردگار عزّت [و قدرت]، از آنچه آنان توصیف می¬کنند.
این چه قضاوتی است؛ « مَا لَکُمْ کَیْفَ تَحْکُمُونَ» ؛ شما را چه شده است؟! چگونه حکم می-کنید؟! [هیچ می¬فهمید چه می¬گویید؟!]
باید سود این سپاس به خود انسان برگردد؛ «...وَمَن یَشْکُرْ فَإِنَّمَا یَشْکُرُ لِنَفْسِهِ وَمَن کَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ» ؛ هر کس شکرگزارى کند به سود خویش شکر کرده، و آن کس که کفران کند [زیانى به خدا نمى¬رساند]، زیرا خداوند بى¬نیاز و ستوده است.
این¬گونه نگرش به نماز آن را عملی دشوار می¬نمایاند و هنگام اقامه نماز، بریدن از مشاغل دنیوی را مشکل می¬سازد.
«وَإِنَّهَا لَکَبِیرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَاشِعِینَ» ؛ واین کار[استعانت از صبر و صلات]، جز براى خاشعان، گران است.
نماز دشوار است، مگر برای کسانی که درک صحیح از مقام ربوبی داشته باشند و بزرگی و بی¬نیازی خالق را باور کنند که صبر و صلات یک نیروی کمکی برای پیشبرد امور و نیل به مقاصد و تعالی خود آنهاست نه آن که به ربوبیت ربّ!
«سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یَقُولُونَ عُلُوًّا کَبِیرًا» ؛ او پاک و برتر است از آنچه آنها می¬گویند؛ بسیار برتر و منزّه¬تر!
باگشودن این زاویه جدید در نگرش به نماز و عبادات دیگر، به بررسی مهم¬ترین آثار و اسرار این فریضه الهی در ابعاد مختلف زندگی انسان می¬پردازیم:
مفهوم شناسی
الف) ریشه واژه نماز
واژه «نماز» از واژه فارسی پهلوی «نِماک» گرفته شده که آن نیز از ریشه باستانی «نِم» به معنای خم شدن و کرنش است، که به تدریج بر مفهوم صلات یا عبادت ویژه مسلمانان منطبق شده است.
طبق برخی از اسناد تاریخی، گروهی از ایرانیان تازه مسلمان در سالهای حکومت اعراب بر ایران، به جای واژه «صلوة» از کلمه «نِماک» استفاده می کرده¬اند و هنگام فراخواندن مردم به سوی نماز به جای «الصلوة»، واژه «النِّماک» و به جای «حیّ عَلَی الصَّلاة»، عبارت «بشتابید به سوی نِماک» را به کار می¬برده¬اند. با توجه به موارد کاربرد واژه «نماز» می¬توان برای آن سه معنای کلی در نظر گرفت:
معنای نخست: خدمت و خدمتکاری، اطاعت و فرمانبرداری، سرفرود آوری و تعظیم، سر به زمین نهادن، کرنش و تکریم، اظهار طاعت و بندگی.
واژه¬های نماز بردن، در نماز آمدن، به نماز آمدن، در نماز آوردن، به معنای پرستش کردن، عاجزی نمودن، خم شدن، به علامت تعظیم و بندگی و به خاک افتادن به قصد تعظیم در برابر پادشاهی یا بزرگی دیگر به کار رفته است.
خاقانی می گوید:
چون چرخ در رکوع و چو مهتاب در سجود
بُردم نماز آن که مرا زیر بار کرد
معنای دوم: کلمه نماز به معنای پرستش و ادای طاعت ایزد متعال و عرض نیاز به سوی خدای عالمیان است؛ به طریقی که در شریعت پیامبران وارد شده است که در این معنا معاد کلمه «صلوة» است.
فردوسی با توجه به این معنا سروده است:
چنین گفت امروز شاه از نماز
همانا نیاید به کاری فراز
در شعر فرّخی نیز آمده است:
طاعت تو چون نماز است و هر آن کس کز نماز
سر بتابد بی شک او را کرد باید سنگسار
معنای سوم: چون شرط نماز طهارت است و کلمه نماز مفهوم طهارت و پاکیزگی را تداعی می¬کند، کلمه «نمازی» منسوب به نماز و به معنای دوستدار نماز است؛ همچنین به معنای پاک و طاهر نیز به کار رفته است. در تعبیر دیگر، نمازی کردن به معنا پاک کردن، شستن، آب کشیدن و غسل دادن است و «نماز کن» به معنای شست وشو کننده به کار می¬رفته است.
فرهنگ عمید نماز را چنین معنا کرده است: «پرستش، نیاز، سجود، بندگی و اطاعت، خم شدن برای اظهار بندگی و اطاعت و یکی از فرایض دین، عبادت مخصوص و واجب مسلمانان که پنج بار در شبانه روز به جا می آورند.»
ب) ریشه واژه «صلوة» معانی و کاربردهای آن
بعضی گفته¬اند: واژه «صلوة»، عبری است و در زمان عبرانیان «صلوتا» کُنیه یهودیان است.
«نولدکه» (مستشرق آلمانی) صلوة را از لفظ عربی«صلوها» مشتق می¬داند و در منابع سریانی الفاظی مشابه و معادل با اقامه صلوة به چشم می¬خورد.
برخی از متأخران ریشه آن را «آرامی» پنداشته¬اند و با پژوهشهایی که به تازگی عمل آمده است، این احتمال قوّت گرفته که اصل «صلوة» سریانی است و سپس با جاری شدن آن در زبان جنوب عربستان شاعران آن را در اشعار خود به کار برده¬اند و بعد از آن اعراب شمالی، لفظ «صلوة» را از آنها گرفته¬اند. در هر حال، پیش از ظهور اسلام، این لفظ به چند معنا از جمله پرستشگاه و نیایش به کار رفته است.
عده¬ای دیگر آن را برگرفته از ماده «صَلی» به معنای راست کردن با آتش دانسته¬اند.
همچنین در «مفردات راغب، ذیل واژه «صلوة» آمده است: «الصّلاةُ الَّتی هِی العبادةُ المَخصوصةُ اَصلُها الدُّعاء؛ نماز، عبادتی ویژه است که اصل آن نیایش است.» نماز به معنای پرستش، نیاز، سجود، بندگی، پیروی، خم شدن برای آشکار ساختن بندگی، یکی از واجبات دین و عبادت ویژه و واجب مسلمانان است که پنج بار در شبانه روز بجا می¬آورند.
«صلوة» در قرآن به معانی مختلفی به کار رفته است: دعا، درود، آمرزش، وسیله دعای خیر و آمرزش خواهی، دین، و قرآن خواندن در نماز به کار رفته است.
در اینجا باید گفت: بیان تعریفی جامع و کامل از نماز بسیار دشوار است، چون نماز در زندگی، مرگ و بعد از مرگ انسان تأثیرات زیادی دارد؛ و در چگونگی روند حیات اجتماعی بسیار مؤثّر است. نمازها بسیار متعدد و متنوع هستند. در تمام ادیان و جوامع و در همه زمانها نماز با تفاوتهای کمّی و کیفی وجود داشته است. با این توضیح¬ها می¬توان تعریف زیر را ارائه کرد:
نماز فعالیّتی عبادی و مشروط به طهارت است که مشتمل بر نیت، قیام، قرائت، رکوع و سجود و تشهد و سلام است و در صورت حضور قلب فضایل اخلاقی را در پی دارد و با تأکید بر درون انسان خود حقیقی او را به سوی کمال مطلوب سوق می¬دهد و بیانگر جهان بینی اسلامی است.
اهمیت نماز و نمازگزاری
نماز به عنوان مصداق بارز عبادت و بندگی اهمیت زیادی دارد. ازاین¬رو، پس از تحکیم پایه-های اعتقادی(اعتقادی دین)، گام عملی در حوزه شریعت، نماز است. نماز خدمت به خدا و نشانه ایمان است. نماز پرچم اسلام و سیمای دین و مکتب است. نماز بهترین عمل بنده و کلید بهشت است که اعمال به وسیله آن سنجیده می¬شود.
در تمام ادیان، نماز عبادتی است که وجود داشته و این نشان دهنده رکن بودن نماز در دین است که وسیلهای برای تداوم ارتباط با خالق هستی و غرق نشدن در مشکلات مادی و منجلابهای گناه و فساد است، ازاین¬رو امام خمینی(ره) فرمود: این نمازهای پنج¬گانه که عمود دین و پایه محکم ایمان است و در اسلام چیزی بعد از ایمان به اهمیت آن نیست، بعد از توجّهات نوریه باطنیه و صور غیبیه ملکوتیه که غیر از حق¬تعالی و خاصّان درگاه او کسی نداند، یکی از جهات مهمّه که در آن هست این تکرار تذکر حق ـ با آداب و اوضاع الهی که در آن منظور شده است ـ رابطه انسان را با حق¬تعالی و عوالم غیبیه محکم میکند و ملکه خضوع لله در قلب ایجاد کند و شجره طیبه توحید را در قلب محکم کند، به طوری که با هیچ چیز از آن زایل نشود.
مهمترین آثار و اسرار نماز
1. تأمین نیاز درونی و روانی انسان
انسان برای گریز از زندگی حیوانی و راه¬یابی به زندگی انسانی و حیات طیّبه و تخلّق به اخلاق کریمه و رهایی از یأس و افسردگی به یک عامل مهارکننده نیاز¬مند است که روحش را در کنترل و تسخیر خود قرار دهد، پرهیز از انحراف و جنایت را بر او الزام و روح تعاون و نوع دوستی، عاطفه و محبت را به وی الهام کند و هنگامی که پژمرده و افسرده می¬گردد، او را طراوت بخشد.
در قرن حاضر، اندیشمندان به طور گسترده درباره نماز و نیایش بحث کرده¬اند. به ویژه بسیاری از روانشناسان، جامعه¬شناسان و کار¬شناسان تربیتی بر این مسئله اتفاق نظر دارند که توجّه به خدا و نماز و دعا، بسیاری از امراض روانی را درمان می¬کند.
هنری لنک ـ روان¬شناس معروف انگلیسی ـ پس از تحقیقات گسترده بالینی که بر روی بیش از ده¬هزار انسان افسرده و مجرم و تبهکار انجام داد، چنین میگوید: «اینک به خوبی اهمیت اعتقاد دینی [نماز و سایر فرایض دینی] را در زندگی انسان درک می¬کنم و از میان تمامی آزمایش¬ها، این نتیجه مهم را به خوبی یافته¬ام که هرکس به دین و اعتقاد دینی گردن سپارد یا با عبادتکده¬ای در ارتباط باشد از شخصیت انسانی والاتری برخوردار است و در مقایسه با آن کس که ایمانی ندارد و با عبادتی در تماس نیست کرامت خاصّی دارد.»
گاهى اتفاق مى¬افتد که انسان براى مدّتى، راز و مطلبى را در دل خود نگاه مى¬دارد تا زمانى که محرم رازى را بیابد و درد دل خود را با او بازگوید، و یا به عبارت بهتر عقده دل را خالى کرده و به اصطلاح، خود را سبک نماید و اگر شخص این طریق را پیش نگیرد، گاه پنهان نگاه داشتن درد دلهایش اثرات بسیار نامطلوبى را بر روح و روان فرد برجاى مى¬گذارد که برخى مواقع ممکن است حتّى عواقب سوء و وحشتناکى را به دنبال داشته باشد؛ بنابراین، نماز یکى از مؤثرترین و بهترین راه¬هاى درمان این گونه امراض روحى است؛ زیرا نماز و نیایش، راز و نیاز با مبدأ هستى است که انسان به اصطلاح عقدهگشایى مى¬کند و آنچه در دل و قلبش پنهان داشته، بیرون مى¬ریزد و با خالق خود به امید گشایش، راز دل خود را در میان مى¬گذارد و همین امر امید به استجابت دعا و نمازش است که به شخص نیرو و حیاتى تازه بخشیده و او را از چنگال مخوف برخى از امراض روحى و روانى رهایى مى¬بخشد.
عنوان : محیط زیست
قالب بندی : word
تعداد صفحات : 18
محتویات
چکیده
مقدمه
آمار خسارات جانی ناشی از آلودگی هوا
رده بندی ایران در E.P.I
آلایندگی های موتورسیکلت
آلایندگی های خودروهای فرسوده
عدم توجه جدی به جایگزینی 'سوخت گاز' در خودروها و مراکز صنعتی
عدم جدیت دستگاهها' و 'فقدان ساختار مناسب' دو عامل مهم در پیشگیری و مقابله با آلودگی هوا
سیستم های موثر در کاهش آلودگی هوا
ارزیابی اقتصادی راهکرد ها
ارزیابی اجمالی عملکرد اتوبوسهای برقی
ارزیابی عملکرد اتوبوسهای گاز سوز شده
ارزیابی تکنولوژی مناسب وسایل نقلیه دو ریلی در شهرهای پر جمعیت
مزایا و معایب استفاده از مترو
نتیجه گیری
منابع
محتویات
- چکیده
امروزه آلودگی هوا به عنوان یکی از پیچیده ترین معضلات جوامع بشری که اثرات سوء آن بر دیگر موجودات زنده نیز تاثیرات منفی بسیاری بر جای گذارده و به عنوان یک مشکل عدیده محسوب می گردد. به منظور برخورد با این معضل سیاستهای متنوعی وجود داشته که عمده ترین آنها سیاستهای کنترل ترافیک، سیاستهای مؤثردر عرضه سیستم حمل ونقل عمومی، سیاستهای تکنولوژی و برنامه ریزی فیزیکی می باشد. در این تحقیق ابتدا با معرفی منابع آلودگی هوای ناشی از حمل و نقل شهری و انواع آلاینده ها و سطح اثر آنها پرداخته و سپس با عنوان سیاستهای مؤثردرکاهش آلودگی هوا و انتخاب راهکار عرضه سیستم حمل و نقل عمومی، انواع سیستم های حمل و نقل را جهت انتخاب سیستم بهینه برای مقابله با آلودگی هوای شهرای بزرگی چون تهران ودرآخر علل پیشرفت و دسترسی ایالات متحده به معیارهای هوای پاک در عرض سی سال اشاره شده است.
- مقدمه
با رشد تکنولوژی و پیشرفت صنعت، به همان اندازه که انجام امور اولیه زندگی بشر از لحاظ فیزیکی راحتتر شده لکن اثرات جنبی و محیطی این فن آوریها بشر قرن بیستم را در تعارض و تضاد با طبیعت قرار داده و ما امروزه دریافته ایم که پدیده آلودگی ناشی از پسماندهای انرژی مصرفی بزرگترین عامل تخریب محیط زیست می باشد. در این میان سهم حمل و نقل در تولید آلاینده ها و وارد نمودن ضایعات به اکو سیستم بسیار زیاد بوده و لذا جهت جلوگیری و کاهش این معضل می بایست با اتخاذ سیاستهای متعارفی که متناسب با شهرنشینی امروزی می باشد در مقابله با مهم بکوشیم. بخش اقتصاد، انرژی و مواد خام را از طبیعت گرفته و پس از مصرف در پروسه های تولید یا مصرف آن را به صورت پسماند وگرما به داخل سیستم طبیعت باز می گرداند. امروز خطرات محیطی در برخی قسمتهای جهانی به حدی رسیده که تغییرات زیادی در سیستم تولید و مصرف لازم می باشد.
می دانیم که حمل و نقل از ضروریات سیستم زندگی انسان بوده و بخشی از مصارف حجیم جامعه و در عین حال لازم برای تسهیل آن می باشد. از این تغییر در آن غیر قابل اجتناب است. لذا این سؤال مطرح می شود که آیا در بخش حمل و نقل می توان استفاده از انرژی و مواد خام را مینیمم نمود و آیاپسماند های خطرناک و آلودگی ها را می توان به حالت موازنه محیط رسانیده و کیفیت محیط زیست را حفظ کرد؟
حال برای جلوگیری از ادامه این روند باید بدانیم که همانگونه که شهرهای بزرگ زایده علم بشری می باشند، اداره آنها نیز از روشهای سنتی ممکن نبوده و نیاز به اشراف کامل بر کلیه مسایل آنو سپس برنامه ریزی دقیق برای حل مشکلات حال و آینده دارد.
از لحاظ تاریخچه ی بررسی بر روی سیاستهایی نظیر تغییر در هزینه های استفاده از وسایل نقلیه شخصی می توان از راهکارهای مختلف آقای سولیوان در سال 1975 در ژورنال مهندسی حمل و نقل انجام داده و یا در زمینه اقدامات باز دارنده و تنظیم کننده نیکجامپ در سال 1994در ژورنالهای تحقیق حمل و نقل صورت داده و نیز در زمینه سیاستهای تکنولوژی آقایان جیر لینکز و گولیان در سال 1994 در نشریه حمل و نقل انجام داده اند نام برد.هدف این پژوهش ارزیابی سیاستهای کاهش آلودگی هوا ناشی از حمل و نقل بوده که در این راستا ابتدا شناخت منابع آلودگی ناشی از حمل و نقل شهری را مورد بررسی قرار داده و در قدم بعدی ارایه راهکارهایی برای جلوگیری از گسترش این روند رو به رشد را دنبال می کند.
- آماری از خسارات جانی ناشی از آلودگی هوا
طبق تحقیقات بانک توسعه آسیا (ADP) آلودگی هوا سالانه باعث کشته شدن بیش از نیم میلیون نفر در آسیا میشود. به گزارش ایسنا، فرانس پرس اعلام کرد: نتایج کنفرانس اخیر در اندونزی نشان میدهد که آلودگی هوا در چند شهر اسیایی به حد جدی رسیده و دلیل این مساله افزایش شهرنشینی و روند رو به رشد استفاده از وسایل نقلیه شخصی در این شهرها است. یکی از متخصصان سازمان سلامت جهانی (WHO) میگوید: طبق تخمین انجام شده آمار مرگهای زودرس در اثر آلودگی به صورت صعودی است به طوریکه به بیش از 750 هزار نفر در جهان رسیده است. از این آمار 530 هزار مربوط به آسیا است. کارشناسان میگویند: یکی از این آلودگیها مربوط به ذرات بسیاری ریزی به نام PM10 است که به ریهها وارد میوشد و باقی میماند، این ذرات ریز نتیجه استفاده از سوختهای فسیلی است و غلظت این ذرات در آسیا بسیار بالاتر از اروپا و آمریکاست. غلظت PM10 در شهرهای بیجینگ، داکا، هانری، هوچی مین، جاکارتا، کاتماندو، دهلی نو و شانگهای بسیار بالاست به طوریکه ADB در این مورد اخطار داده است. در این شهرها غلظت PM10 بیشتر از 70 کیلوگرم در متر مکعب است در حالی که در دستورالعمل جدید WHO این مقدار باید کمتر از 20 کیلوگرم باشد. به گفته کارشناسان WHO اگر مقدار این ذرات به حد استاندارد ذکر شده در دستورالعمل برسد میزان مرگ زیر 15 درصد کاهش خواهد یافت. بررسیهای ADB نشان میدهد که رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی و مصرف انرژی ضرورت پرداختن به بحثهای کلیدی برای کاهش آلودگی هوا را موجب میشود. افزایش وسایل نقلیه باید همراه با کاهش آلودگیهای تولید شده توسط آنها باشد. بانک مانیل اعلام کرد: تعداد ماشینها و وسایل نقلیه شخصی در 30 سال آینده 15 برابر افزایش خواهد یافت و به حدود 190 میلیون دستگاه میرسد در حالیکه در هند رشد 30 برابر خواهد شد. بررسی ADB پیشبینی میکند تولید دیاکسیدکربن در چین 4/3 برابر و در هند در زمان مشابه 8/5 برابر افزایش یابد. کنفرانس اندونزی برای کمک به بررسی این برنامهها توسط 20 کشور آسیایی تشکیل شد تا استانداردهای کیفی آلودگی هوا در منطقه تجدید نظر شود. این کنفرانس پیشنهاد تدوین یک برنامه جدید برای ارتقای کیفیت سوخت و استانداردهای زیستمحیطی مربوط به وسایل نقلیه و کنترل وسایل نقلیه و دودزا را که در جادهها هستند ارایه کرده است. این کنفرانس همچنین یکی از راهحلها را جایگزین سوختهای تمیز مثل انرژیهای تجدیدشونده دانست. از سوی دیگر توسعه سیستم حمل و نقل عمومی و تشویق مردم به استفاده از آن کاهش مصرف انرژی از راههای دیگر کاهش آلودگی هواست که در این کنفرانس در این مورد بحث شد.
طبق تازه ترین گزارش مراجع مربوطه، هوای تهران در شرایط بسیار ناسالم قرار دارد و این در حالی است که پیش بینی می شود با آغاز سال تحصیلی جدید و بازگشایی مراکز آموزشی و افزایش ۳۰ درصدی حجم سفرهای درون شهری، باید شاهد آلوده ترشدن هوای شهر باشیم.
براساس گزارش بانک جهانی، میزان خسارت سالانه آلودگی هوا در کشور، ۱۴ هزار و ۴۲۰ میلیارد ریال است که این رقم معادل ۶/۱ درصد تولید ناخالص داخلی است. آمارهای دیگر این بانک نشان می دهد مرگ و میر ناشی از آلودگی هوای شهر در تهران، سالانه ۱۰۰ میلیارد ریال یعنی ۵۷ درصد از تولید ناخالص ملی به اقتصاد ایران خسارت وارد می کند.
همچنین خسارت ناشی از ابتلای افراد به بیماری های مرتبط با آلودگی هوا، هر ساله معادل ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال و خسارت مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا هزار و ۶۰۰ میلیارد ریال برآورد شده است.
آلودگی هوا، افزون بر بروز تبعات منفی در حوزه اقتصادی، ضریب سلامت و بهداشت شهروندان را شدیدا در معرض خطر جدی قرار می دهد. سالانه در حدود ۴۰ هزار شهروند تهرانی به دلیل مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا که چهاربرابر بیشتر از نرخ مرگ و میر ناشی از بیماری ایدز است می میرند.
همچنین این رقم ۶/۲ برابر نرخ ناشی از سرطان خون و ۵/۱ برابر تلفات ناشی از تصادفات رانندگی برآورد شده است. هر تهرانی روزانه به طور متوسط ۶۰۰ گرم از انواع آلاینده را استنشاق می کند. این در حالی است که به دلیل بالابودن میزان هیدورکربن های حلقوی در هوا، میزان بیماری سرطان در تهران هم افزایش یافته و شهروندان در معرض ابتلا به بیماری مرگبار قرار گرفته اند.
در همین زمینه به آمارگیری توجه کنید: سالانه ۴۱ میلیون تن گازهای گلخانه ای و روزانه ۱۶ تن ذرات پلاستیک و هفت تن آزبست لنت ترمز در هوای شهر تهران منتشر می شود که تهدیدی جدی برای سلامت شهروندان است.
تاکید می شود؛ آلودگی هوا که عمدتا ناشی از تردد حدود ۵/۳ میلیون خودرو و ۵/۲ میلیون موتورسیکلت می باشد، مسئول بیماری های گوناگونی است و روی افراد مختلفی تاثیر می گذارد.
آلودگی هوا بر روی افرادی که بیماری های حاد برونشیت، آسم، چشم و قلب دارند، شدیدتر است.سقط مکرر جنین، نازایی، ناباروری، وجود رفتارهای خصمانه بین مردم و... همگی ناشی از همین آلودگی هواست.
با توجه به آنچه گفته شد باید پذیرفت که آلودگی هوا در حقیقت سونامی و یا دیوی است که از زیر پوست شهر، سلامت و بهداشت شهر و شهروندان را مورد تعرض قرار داده است.
- رده بندی ایران در E.P.I
گزارش شاخص عملکردی محیط زیست در سال 2006 میلادی که اخیرا منتشر شده است نشان میدهد که رتبه ایران در مقایسه با شاخص پایداری توسعه در سال 2004 میلادی، از کشورهای درحال توسعه مانند نیکاراگوئه، مکزیک، افریقای جنوبی، اندونزی، چین و هند که شرایط اقتصادی مشابهی دارند، بهتر است. به گزارش ایسنا، بر اساس گزارش شاخص عملکردی محیط زیست (EPI (2006 Environmental Performance Index ایران از میان 133 کشور جهان با عدد شاخص 70 در مقام 53 قرار گرفته است. گزارش شاخص عملکردی محیط زیست EPI یک شاخص جدید برای ارزیابی عملکرد زیست محیطی دولتها است که به صورت آزمایشی تهیه و در سال 2006 منتشر شده که حاوی اطلاعات مهمی در خصوص رویکرد کشورهای مختلف جهان در زمینه مسایل محیط زیست است. تفاوت این شاخص با شاخص پایداری توسعه یا ESI در محدودتر بودن متغیرها و تاکید بیشتر بر عملکرد در زمینههای محیط زیست است. این گزارش به طور مشترک توسط مراکز تحقیقاتی و دانشگاههای یپل و کلومبیا، مجمع جهانی اقتصاد و مرکز تحقیقات کمیسیون اروپا تدوین شده است.
EPI بر دو هدف اصلی حفاظت از محیط زیست از جمله کاهش فشارهای زیستمحیطی بر سلامت انسانها و ارتقای وضعیت زیستبومها و مدیریت صحیح منابع طبیعی تاکید دارد که این دو مؤلفه توسط 16 شاخص در 6 زمینه «بهداشت محیط»، «کیفیت هوا»، «کیفیت منابع آب»، «کیفیت منابع طبیعی مولد»، «تنوعزیستی و زیستگاه» و «انرژی پایدار» اندازهگیری می شود از سوی دیگر با تعیین اهداف خاص و تعیین فاصله هر کشور نسبت به آنها، EPI زمینهای را برای تحلیل سیاستها و ارزیابی عملکرد دولتها بوجود میآورد.
در این ردهبندی جهانی از میان 133 کشور جهان اولین کشور زلاندنو با امتیاز 88 EPI دوم سوئد با 8/87 EPI و سوم فنلاند با 87 EPI است. همچنین کمترین امتیازها در این زمینه متعلق به نیجر با 7/25 EPI، چاد 5/30 EPI و موریتارنی 32 EPI است.در این رتبهبندی وضعیت ایران با کسب رتبه 53 نسبت به ESI 2004 بسیار بهتر ارزیابی شده است. از سوی دیگر کشورهای چین با رتبه 94، هند با رتبه 118 و پاکستان با رتبه 127 وضعیت چندان مطلوبی در این شاخص ندارند. در این شاخص ارتباط بین درآمد ناخالص ملی و شاخص EPI در زمینههایی مانند آلودگی هوای داخل منازل، بهداشت عمومی، آب سالم، مرگ و میر کودکان، آلایندههای هوای شهر و میزان برداشت چوب معنیدار و مثبت است.
در گزارش شاخص عملکردی محیط زیست، همچنین ارتباط بین ESI و حاکمیت مطلوب شامل مبارزه با فساد اداری، قانون گرایی و اهمیت دادن به موضوع محیط زیست بررسی و مشخص شده است که یک رابطه قوی بین این دو وجود دارد. از مشکلات این مطالعه فقدان دسترسی به آمار روزآمد و دقیق است که متأسفانه در خصوص کشور ما نیز این مسئله همواره صدق میکند که انتظار میرود روندهای مثبت سالهای گذشته در زمینه ارتقای توانمندی کشور در زمینه تهیه و تدوین آمار زیستمحیطی و بهبود زمینه مبادلات بینالمللی در این امر بتوانیم کماکان شاهد ارتقای وضعیت زیستمحیطی ایران و توسعه پایدار در کشور باشیم.
- حمل و نقل و آلودگی هوا
به طور کلی حمل و نقل یکی از منابع اصلی آلودگی هوا آنتروپژونیک است. در شهرهای بزرگ ایالات متحده آمریکا به طور متوسط 60درصد آلودگی هوای آنتروپژونیک ناشی از حمل و نقل است که از آن مقدار 90 تا 95 درصد سهم اتومبیلها می باشد.
آلاینده های ناشی از حمل و نقل عبارتند از:CO ،NMHC ، Nox ، SPM ، Pb ، CO2 ، SOx و از میان آنها CO ، SPM ، Pb ، SOx چنانچه در منطقه تنفسی انسان پخش شوند، بیشترین اثرات زیان آور بر سلامتی خواهند داشت. در ایالات متحده امریکا در سال 1987 : 66درصد نشر CO، 48درصد نشر NMHC ، 43 درصد نشر Nox و 37درصد نشر Pb ناشی از حمل و نقل بوده است. مطالعاتی نیز در کشور فرانسه در سال 1990 در مورد نشر آلاینده های عادی و گلخانه ای صورت گرفت نشان داد که وسایل نقلیه جاده ای عامل اصلی نشرهای CO و NMHC و Pb هستند ، سهم قابل ملاحضه ای در نشرهای Nox و SPM و CO2 ، سهم کمی در نشرهای SOx و سهم ناچیزی در نشرهای Nox و NH3 دارند و نیز عمدتآ نشر CFCs مربوط به بخش صنعت می باشد. گازها ، ایروسل ها و ذرات ریز جامد مربوط به آلودگی جوی را می توان به دو گروه عمده تقسیم نمود :
الف ) آلاینده های عادی
ب )آلاینده های گلخانه ای
آلاینده های عادی
آلاینده های عادی ، اجزای بلافاصله مضر نشرهای آلودگی را شامل می شوند : منوکسید کربن ، هیدروکربنهای غیر متان ، اکسیدهای نیتروژن ،ذرات ریز معلق ، سرب ، اکسیدهای گوگرد ،اسیدکلرید ریک و امونیاک از جمله این آلاینده ها هستند.
آلاینده های گلخانه ای
آلاینده های گلخانه ای، به آلاینده هایی که صرفآ، اثرات مستقیم گلخانه ای مثل افزایش گرمای جهان دارند، اطلاق می شود. دی اکسید کربن ، اکسید نیتروز و کرپیدهای فلیور و کلرCFCs از جمله این آلاینده ها هستند.
- سطح اثر آلاینده ها
آلاینده ها اثرات مهمی بر روی سلامتی و رفاه دارند، این اثرات را می توان به سه سطح جغرافیایی تقسیم نمود :
الف ) سطح اثر محلی
ب ) سطح اثر منطقه ای
ج ) سطح اثر جهانی
سطح اثر محلی
سطح اثر محلی، محدوده اطراف یک منطقه آلودگی است. آلودگی در این سطح ناشی از اثرات بلافاصله مضر آلاینده های عادی است.
سطح اثر منطقه ای
سطح اثر منطقه ای، یک حوزه هوایی است که ایجاد آلودگی زمینه ای و نیز آلاینده های ثانویه از پدیده های مهم در آن است. آلودگی هوا در این سطح عمدتآ مربوط به زیانهای وارده به رفاه عمومی ناشی از اوزون زیرین سپهری و نهشت اسیدی است.
سطح اثر جهانی
فراتر از حوزه هوایی مبدا بوده و وضعیت نهایی آلاینده را پوشش می دهد. آلودگی در این سطح مربوط به ازدیاد گازهای گلخانه ای است که مستقیمآ در اثرات گلخانه ای همچون کاهش ضخامت لایه محافظ اوزون و گرم شدن جهان سهیم هستند.
وسایل نقلیه سهم قابل ملاحضه ای در نشر گازهای دی اکسید کربن و CFCs یعنی دو عامل مهم اثرات گلخانه ای ، دارند. به جز آلاینده های گلخانه ای که دارای اثرات مستقیم گلخانه ای می باشند، آلاینده های عادی همچون NMHC و NO و CO که بطور غیر مستقیم تشکیل گازهای Os و CH4 افزایش می دهند، بطور غیر مستقیم اثرات گلخانه ای دارند. در جدول شماره 1 سطح اثرهای مشروحه فوق به تفکیک نشان داده شده است.
- آلایندگیهای موتورسیکلت
یررسیها نشان میدهدگرچه میزان آلایندگی موتور سیکلت به مراتب بیش از اتومبیل میباشد (میزان منواکسید کربن تولیدی موتورسیکلت تقریباً 12 برابر اتومبیل میباشد.) ،با این وجود تولید(مونتاژ) انواع موتور سیکلت با استفاده از قطعات ارزان قیمت ، بیکیفیت و فاقد استاندارد چینی که از آلایندگی بالایی هم برخوردار میباشند ، در سالهای اخیر شتاب فزایندهای داشته ، به نحوی که در سال 1384 بطور متوسط روزانه 22600 دستگاه موتورسیکلت در کشور تولید شده است.
- آلایندگی خودروهای فرسوده
به جهت آنکه مصرف سوخت خودروهای فرسوده سه برابر خودروهای جدید و میزان آلایندگی آنها چندین برابر میباشد، لذا سهم خودروهای فرسوده در آلودگی هوای تهران نیز قابلتأمل میباشد.
آمار نشان میدهد در کل کشور، 2/5 میلیون خودرو فرسوده بالای 10 سال و 6/1 میلیون خودرو بالای 20 سال سن تردد دارند.
اقدامات انجام شده در جمع آوری خودروهای فرسوده و چالشهای پیش روی آن
بر اساس مصوبه 2/5/1384 هیأت وزیران ، میبایستی 200 هزار دستگاه خودرو فرسوده در سال 1384 از رده خارج میشد و تا سال 88 هر سال 100 هزار خودرو نسبت به سال گذشته به این میزان اضافه گردد که بدین ترتیب طی سنوات 88-84 ، دو میلیون خودروی فرسوده باید از رده خارج شود. لیکن بهدلیل وجود اشکالاتی از جمله 'عدم تعیین دستگاهی به عنوان متولی این امر مهم' و انجام این اقدام توسط یک کمیته که به دلیل ناهماهنگیها کارآیی لازم را نداشته و در نهایت با تحقق 20 درصد از این برنامه در سال 1384، کمتر از 40 هزار دستگاه خودرو فرسوده از رده خارج شده است.
با توجه به مشکلاتی که در خصوص' تأمین منابع مالی کافی ، ساختار اجرایی اقدام فوق، فضای مناسب ، تجهیزات اسقاط و نیروی کار مورد نیاز' وجود دارد ، امکان تحقق کامل این مصوبه ناممکن به نظر میرسد.
البته تا زمانی که نگهداری خودروهای فرسوده به دلایلی همچون ارزان بودن سوخت و عدم تعیین عوارض بالا دارای توجیه اقتصادی باشد،نمی توان به موفقیت این طرح امیدوار بود.
- عدم توجه جدی به جایگزینی 'سوخت گاز' در خودروها و مراکز صنعتی
از آنجاکه ایران دارای دومین ذخائر گاز طبیعی جهان بوده و دارای شبکه گسترده خطوط توزیع گاز است، لذا جایگزینی سوخت گاز با سوختهایی مانند بنزین و گازوئیل در کاهش مصرف سوخت خودرو و مراکز صنعتی در کاهش آلودگی هوا نقش بسزایی دارد.
از سوی دیگر علیرغم تأکید بر خرید خودروهای گاز سوز توسط دستگاههای اجرایی ، بعضاً دستگاههای دولتی به این امر توجه نداشته بطوریکه حتی سازمان حفاظت محیط زیست در سنوات 1384 و 1385 اقدام به خرید خودروهایی نموده که هیچکدام دوگانهسوز نبوده است.
البته اقدامات محدودی از جمله گازسوز نمودن 1500 دستگاه تاکسی ، تولید کارخانهای خودروهای سواری دوگانهسوز ،گازسوز نمودن روزانه 500 دستگاه خودرو ، احداث جایگاههای سوخترسانی جهت جایگزینی گاز به جای بنزین صورت گرفته که تناسبی با میزان کاهش آلودگی هوا ندارد.
کارشناسان سازمان بازرسیکلکشور نقش برخی دستگاهها در مبارزه با آلودگیهوا را اینگونه شرح میدهند:
الف ـ سازمان حفاظت از محیط زیست: یکی ازمهمترین وظایف قانونی سازمان حفاظت محیط زیست اندازهگیری مستمر آلایندههای هوا میباشد.لیکن بهدلیل عملکرد ضعیف آن سازمان طی سالهای متمادی و عدم وجود ضمانت اجرایی لازم تصمیمات متخذه ، کنترل جدی توسط آن سازمان بر احداث صنایع بزرگ و نیز ارزیابی اثرات زیست محیطی این صنایع به نحو مناسب صورت نگرفته است.
بررسیها حاکی است علیرغم اختصاص 4 میلیون دلار اعتبار ارزی جهت نظارت بر رعایت استانداردهای وسائط نقلیه ازطریق 'اندازهگیری آلایندههای خروجی آنها' ، سازمان مذکور درحال حاضر فاقد مرکزی مستقل جهت این امر مهم است و مراکز موجود زیرنظر وزارت صنایع ومعادن فعالیت مینمایند . درحقیقت وظیفه اجرا و نظارت به یک دستگاه محول شده است.
از سوی دیگر باوجود تخصیص 140 میلیارد ریال جهت اجرای 'طرح ایجاد مرکز تحقیقات و کنترل گازهای خروجی وسائط نقلیه' سازمان حفاظت محیط زیست طی سنوات 83-69 این بودجه را صرف ایجاد فضای اداری برای استقرار واحدهای اداری آن سازمان نموده ، به نحویکه کوچکترین نشانهای از ایجاد مرکز یادشده مشاهده نمیگردد.
ب ـ مؤسسه استاندارد: این مؤسسه که وظیفه تعیین استانداردهای محصولات را عهده دار است ، ولی آزمایشگاههای آن مؤسسه فاقد تجهیزات لازم برای انجام کلیه آزمونهای لازم میباشند. به نحویکه از 24 استاندارد مربوط به موتورسیکلت، تنها امکان آزمون 10 مورد را دارا میباشد.
ج ـ راهنمائی و رانندگی: یکی از راهکارهای مناسب درخصوص کنترل آلایندههای خروجی خودروها معاینه فنی آنها است . در این جهت شهرداری تهران طی سالهای اخیر اقدام به راهاندازی شش مرکز معاینه فنی نمود، ولی بهدلیل عدم جدیت در برخورد با خودروهای فاقد معاینه فنی توسط راهنمائی و رانندگی ، 75 درصد خودروها بدون برچسب معاینه فنی در سطح شهر تردد میکنند و مراکز معاینه فنی ایجادشده با یک چهارم ظرفیت خود فعالیت مینمایند.
- عدم جدیت دستگاهها' و 'فقدان ساختار مناسب' دو عامل مهم در پیشگیری و مقابله با آلودگی هوا
بررسیهای سازمان بازرسی نشان میدهد عدم جدیت دستگاههای ذیربط و عملکرد ضعیف آنان در انجام وظایف قانونی در خصوص پیشگیری و مقابله با عوامل آلایندگی هوا ، روند رو به تزاید این پدیده مخاطرهآمیز را تشدید نموده است.
از سوی دیگر فقدان متولی مشخص در امر مدیریت و کنترل آلودگی هوا و انجام این مهم توسط کمیتهای با ده عضو تحت عنوان 'کمیته اجرایی کاهش آلودگی هوا' و همچنین بررسی مصوبات این کمیته نشان میدهد به علت نا کارآمدی، نبود ضمانت اجرایی لازم و تعلل برخی دستگاهها ، مصوبات کمیته مزبور در برخی موارد اصولاً به اجرا در نیامده و یا صرفاً بخشی از آن عملی گردیده که مجموعه شرایط فوق منجر به تشدید وضعیت نگرانکننده کنونی شده است.
کارشناسان و بازرسان سازمان بازرسیکلکشور راهکارهای پیشگیری از گسترش آلودگی هوا را اینگونه بیان میکنند:
1- بالا بردن سطح آگاهیهای عمومی پیرامون مسائل زیست محیطی و آلودگی هوا ، به نحویکه این مسائل از دغدغههای آنان گردد.
2- رویکرد به استاندارد سازی نسبت به واردات و تولید انواع خودروو قطعات مرتبط با احتراق، جلوگیری از تردد وسایل نقلیه موتوری دودزا و فاقد برچسب معاینه فنی و ممنوعیت تولید و ورود مینیبوس و اتوبوس دیزلی فاقد استاندارد و حذف تدریجی اتوبوس و مینیبوس دیزلی در تهران و دیگر شهرهای بزرگ.
3- ضمن تمرکز در مدیریت شهری و بالاخص مدیریت ترافیک در کلان شهر تهران و بسیاری از شهرهای بزرگ ، افزایش ناوگان درون شهری وگرایش به گسترش و احداث مترو و منوریل و نهادینه نمودن فرهنگ استفاده از ناوگان عمومی میتوان در جهت کاهش آلودگی گام برداشت.
4- ایجاد انگیزه اقتصادی جهت تعویض خودروهای فرسوده و همچنین غیرقابل صرفه نمودن نگهداری این خودروها با افزایش عوارض قابل توجه و واقعیتر نمودن قیمت سوخت بنزین.(با رعایت حقوق مالکین این خودروها که معمولاً از اقشار آسیب پذیر میباشند.
5- جایگزینی سوخت 'گاز' به جای سایر سوختها در خودروها و مراکز صنعتی.
عنوان :هوش معنوی
قالب بندی: word
تعداد صفحات :23
محتویات
چکیده
مقدمه
هوش
معنویت
هوش معنوی و مؤلفههای آن
مؤلفههای هوش معنوی در اسلام
رشد هوش معنوی
هوش معنوی و سلامت روانی
مقایسه هوش معنوی با هوشهای دیگر
پیشنهادات
نتیجه
منابع و مآخذ
محتویات
هوش معنوی
چکیده:
در این مقاله پس از ارائه تعریف هوش و معنویت، به نظرات مختلفی که در مورد هوش معنوی وجود دارند، پرداخته شده است. ابعاد و ویژگیهای هر یک از آنها و پژوهشهای مربوط به اثرات مثبت هوش معنوی در زندگی فردی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته و سپس این مفهوم از دیدگاه دینی، مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین برخی از خصوصیات و روشهای تقویت آن بیان شد. در خاتمه نیز تفاوتهای هوش متعارف و هوش معنوی مطرح گردید.
واژگان کلیدی: هوش، هوش معنوی، مؤلفههای هوش معنوی.
مقدمه
هوش مفهومی است که از دیرباز آدمی بهپژوهش و تفحص در مورد ابعاد، تظاهرات، ویژگیها و انواع آن علاقهمند بوده است. در این بین، یکی از ابعاد هوش تحت عنوان «هوش معنوی» جـزو عرصههایی است که تحقیقات چندان منسجم و نظاممندی در جهت شناخت و تبیین ویژگیها و مؤلفههای آن در حد و اندازه سایر انواع هوش صورت نپذیرفته است و همین امر خود دشواریهای بسیاری را در راستای تمییز دقیق مؤلفهها و ویژگیهای آن بر سر راه محققین ایجاد مینماید.
با توجه به پژوهشهای اندکی که در مقالات داخل کشور در این زمینه مشاهده میشود، دور از انتظار نیست که تعاریف و نظریات مربوط به این مقوله را در حال طی کردن مراحل ابتدایی خود بدانیم. هدف این مقاله تعمق در مورد معانی مطرح شده در حوزه هوش معنوی و نقد و بررسی آنها به منظور دستیابی به مبنای نظری مناسب در راستای ساخت ابزاری جهت اندازهگیری آن و همچنین تعیین مداخلات مؤثر در افزایش این بعد از هوش در پژوهشهای بعدی میباشد و در راستای تحقق این امر مقاله حاضر میتواند جزو قدمهای آغازین راهی طولانی و پرثمر باشد.
همانگونه که بیان خواهد شد، هوش معنوی از روابط فیزیکی و شناختی فرد با محیط پیرامون خود فراتر رفته و وارد حیطه شهودی و متعالی دیدگاه فرد به زندگی میگردد و همین مسأله پاسخ به سؤالاتی همچون «من کیستم؟»، «چرا اینجا هستم؟» و «چه چیزی مهم است؟» را برای انسان روشن میسازد تا فرد در نهایت بتواند با کشف منابع پنهان عشق و لذت که بهگونهای نهفته در زندگی آشفته و پر استرس روزمره میباشد، به خود و دیگران کمک نماید. شایان ذکر است که مطالب بسیاری در متون دینی ما در باب هوش معنوی و مؤلفههای آن وجود دارد که شاید تنها تفاوت عناوین این مطالب (عناوین غیر از عنوان هوش معنوی) باعث غفلت و عدم تعمق شایسته و کافی در مورد آنها گردیده است. بدین جهت در بخشی از مقاله حاضر به بیان مؤلفههای هوش معنوی از دیدگاه متون اسلامی پرداخته و سپس اشاراتی چند بر تبیین و توصیف این مفهوم در پژوهشهای صورت گرفته در کشورهای دیگر خواهیم نمود.
نویسندگان این مقاله بر این عقیدهاند که معنویت، مفهومی دینی است و میتوان اصالت معنویت در کلام وحی را به خوبی دریافت. در این مورد داستانهای نغز قرآن کریم به زیباترین شکل ابعاد مختلف معنویت را در اختیار تشنگان معرفت قرار داده است.
هدف از نوشتار پیش رو، تفحص در مورد معانی مطرح شده در مورد هوش معنوی و نقد و بررسی این معانی به منظور دستیابی به مبنای نظری میباشد تا به این طریق زمینه برای ساخت ابزار اندازهگیری هوش معنوی و تعیین مداخلات جهت افزایش آن فراهم گردد. بیان مؤلفههای هوش معنوی راه را برای فهم بیشتر این سازه هموار
میسازد.
هوش
هوش رفتار حل مسألۀ سازگارانهای است که در راستای تسهیل اهداف کاربردی و رشد سازگارانه جهتگیری شده است. رفتار سازگارانه، شباهت اهداف متعددی را که باعث تعارض درونی میشوند، کاهش میدهد. این مفهوم هوش، مبتنی بر گزارهای است که فرایند حرکت به سوی اهداف، انجام راهبردهایی را برای غلبه بر موانع و حل مسأله ضروری میسازد. (ایمونز، 1999؛ استرنبرگ[1]، 1997؛ به نقل از: نازل، 2004)
گاردنر[2] هوش را مجموعه تواناییهایی میداند که برای حل مسأله و ایجاد محصولات جدیدی که در یک فرهنگ ارزشمند تلقی میشوند، به کار میرود. از نظر وی انواع
نهگانه هوش عبارتند از: هوش زبانی، موسیقیایی، منطقی ـ ریاضی، فضایی، بدنی ـ حرکتی، هوشهای فردی (که شامل هوش درونفردی و بینفردی میشود)، هوش طبیعتی و هوش وجودی که شامل ظرفیت مطرح کردن سؤالات وجودی است. (آمرام، 2005)
مفهوم تحلیلی غرب[3] از هوش، بیشتر شناختی است و شامل پردازش اطلاعات
میشود؛ در حالی که رویکرد ترکیبی شرق[4] نسبت به هوش، مؤلفههای گوناگون عملکرد و تجربه انسان، از جمله شناخت، شهود و هیجان را در یک ارتباط کامل[5] (یکپارچه) دربرمیگیرد. (نازل، 2004: 42)
در مجموع، هوش عموماً باعث سازگاری فرد با محیط میشود و روشهای مقابله با مسائل و مشکلات را در اختیار او قرار میدهد. همچنین توانایی شناخت مسأله، ارائه راهحل پیشنهادی برای مسائل مختلف زندگی و کشف روشهای کارآمد حل مسائل از ویژگیهای افراد باهوش است.
معنویت
معنویت[6] به عنوان یکی از ابعاد انسانیت شامل آگاهی و خودشناسی میشود بیلوتا معتقد است معنویت، نیاز فراتر رفتن از خود در زندگی روزمره و یکپارچه شدن با کسی غیر از خودمان است، این آگاهی ممکن است منجر به تجربهای شود که فراتر از خودمان است، این آگاهی ممکن است منجر به تجربهای شود که فراتر از خودمان است. (جانسون، 2001، 33)
معنویت امری همگانی است و همانند هیجان، درجات و جلوههای مختلفی دارد؛ ممکن است هشیار یا ناهشیار، رشدیافته یا غیر رشدیافته، سالم یا بیمارگونه، ساده یا پیچیده و مفید یا خطرناک باشد. (وگان، 2002)
ایمونز[7] تلاش کرد معنویت را بر اساس تعریف گاردنر از هوش، در چارچوب هوش مطرح نماید. وی معتقد است معنویت میتواند شکلی از هوش تلقی شود؛ زیرا عملکرد و سازگاری فرد (مثلاً سلامتی بیشتر) را پیشبینی میکند و قابلیتهایی را مطرح میکند که افراد را قادر میسازد به حل مسائل بپردازند و به اهدافشان دسترسی داشته باشد. گاردنر ایمونز را مورد انتقاد قرار میدهد و معتقد است که باید جنبههایی از معنویت را که مربوط به تجربههای پدیدارشناختی هستند (مثل تجربه تقدس یا حالات متعالی) از جنبههای عقلانی، حــل مسأله و پردازش اطلاعات جدا کرد. (آمرام، 2005: 6) میتوان علت مخالفت بعضی از محققان، همانند گاردنر، در مورد این مسأله که هوش معنوی متضمن انگیزش، تمایل،[8] اخلاق[9] و شخصیت است را به نگاه شناختگرایانه آنان از هوش نسبت داد. (نازل، 2004: 47)
وگان بعضی از خصوصیات معنویت را چنین عنوان کرده است:
1ـ بالاترین سطح رشد در زمینههای مختلف شناختی، اخلاقی، هیجانی و بین فردی را در بر میگیرد.
2ـ یکی از حوزههای رشدی مجزا میباشد.
3ـ بیشتر به عنوان نگرش مطرح است. (مانند گشودگی نسبت به عشق)
4ـ شامل تجربههای اوج میشود.
معنویت در دیدگاه مؤلفان این مقاله عبارت است از: ارتباط با وجود متعالی، باور به غیب، باور به رشد و بالندگی انسان در راستای گذشتن از پیچ و خمهای زندگی و تنظیم زندگی شخصی بر مبنای ارتباط با وجود متعالی و درک حضور دائمی وجود متعالی در هستی معنادار، سازمانیافته و جهتدار الوهی. این بعد وجودی انسان فطری و ذاتی است و با توجه به رشد و بالندگی انسان و در نتیجه انجام تمرینات و مناسک دینی متحول شده و ارتقا مییابد.
هوش معنوی و مؤلفههای آن
ادواردز[10] معتقد است داشتن هوش معنوی بالا با داشتن اطلاعاتی در مورد هوش معنوی متفاوت است. این تمایز فاصله میان دانش عملی و دانش نظری را مطرح میکند. لذا نباید داشتن دانش وسیع در مورد مسائل معنوی و تمرینهای آنها را همردیف دستیابی به هوش معنوی از طریق عبادت و تعمق برای حل مسائل اخلاقی دانست؛ هرچند
میتوان گفت برای بهرهمندی مؤثر از معنویت، داشتن توأمان دانش نظری و عملی لازم میباشد.
هر چند که تحقیقات زیادی در حیطه رشد و تحول هوش معنوی صورت نگرفته است و نیازمند تحقیقات تجربی ـ کیفی است، ولی می توان گفت که استعداد این هوش در افراد مختلف، متفاوت است و در اثر برخورد با محیطهای غنی که سؤالات معنوی را بر میانگیزاند، به تدریج تحول یافته و شکل میگیرد. به نظر میرسد سن و جنسیت نیز در هوش معنوی اثرگذار باشند. یونگ معتقد است که در بسیاری از افراد پس از 35 سالگی تغییرات عمدهای در ناخودآگاه صورت میگیرد که ممکن است در روند معنویت و هوش معنوی تأثیرگذار باشند. همچنین بعضی از محققان، از جمله یونگ، معتقدند که در زنان این تحول متفاوت از مردان صورت میگیرد.
براساس تعریف هوش معنویت ممکن است امری شناختی ـ انگیزشی باشد که
مجموعهای از مهارتهای سازگاری و منابعی را که حل مساله و دستیابی به هدف را تسهیل میکنند معرفی مینماید. (سیسک[11]، 2002؛ ولمن[12]، 2001) هوش معنوی انجام سازگارانه و کاربردی موارد یادشده در موقعیتهای خاص و زندگی روزمره است. (نازل، 2004)
به نظر میرسد هوش معنوی از روابط فیزیکی و شناختی فرد با محیط پیرامون خود فراتر رفته و وارد حیطه شهودی و متعالی دیدگاه فرد به زندگی خود میگردد. این دیدگاه شامل همۀ رویدادها و تجارب فرد میشود که تحت تأثیر یک نگاه کلی قرار گرفتهاند. فرد میتواند از این هوش برای چارچوبدهی و تفسیر مجدد تجارب خود بهره گیرد. این فرایند قادر است از لحاظ پدیدارشناختی بهرویدادها و تجارب فرد معنا و ارزش شخصی بیشتری بدهد. (نازل، 2004)
[1]. Sternberg R.
[2]. Gardner H.
[3]. Western analytic concept
[4]. Eastern synthetic aproach
[5]. Integrative relation
[6].Spirituality
[7]. Emmons
[8]. Intention
[9]. Morality
[10]. Edwards
[11]. Sisk
[12]. Wolman
عنوان : هوش
قالب بندی :word
تعداد صفحات : 70
فهرست مطالب
تعریف عملی مفاهیم و متغیـرهای مورد مطالعـه. 8
زمینـه نظری مسأله مورد پژوهش... 12
منحنی توزیع هوش شناختی IQ.. 15
فهرست ده هیجانی اساسی ایزارد: 18
هـوش هیجانی و ارتباط آن با هـوش شناختی.. 18
وراثت یا محیط در هـوش شناختی.. 20
وراثت یا محیط در هـوش هیجانی.. 21
عوامل مؤثـر در هوش هیجانی.. 24
پیشنهادات لازم جهت توسعـه بهـره هیجانی.. 26
تقسیم بنـدی افـراد بر اساس IQ و EQ از دیـدگاه جک بلوک.. 26
بررسی یافتـههای پـژوهشی موجـود 28
هوش هیجـانی و ارتباط آن با زناشـویی.. 28
الگوی رفتاری والدین و رشـد هوش هیجـانی.. 30
سابقـه تکاملی و اعتبـار تحولی.. 34
جامعـه آماری و گروه نمونـه مورد مطالعـه. 37
معـرفی آزمون هـوش هیجانی بارـ آن. 38
معـرفی آزمون ماتریسهای پیشرونـده ریـون بزرگسالان. 43
الف) عامل تهدیـدکننـده روایی درونی پژوهش... 50
ب) عامل تهـدیدکننـده روایی بیـرونی پژوهش... 50
قسمتی از متن
چکیـده
در این پژوهش ما به بررسی رابطه بین هوش هیجانی و هوش شناختی پرداختیم با این سؤال که آیا بین هوش شناختی و هیجانی رابطه وجود دارد؟
جامعه انتخابی ما مرکز پیش دانشگاهی دخترانه اسماعیل پور طرقی بود که از این جامعه یک نمونه صدنفری انتخاب کردیم. روش آزمایشی ما روش همبستگی بود که با استفاده از دو آزمون هوش هیجانی باران و هوش ریون بزرگسالان روی نمونه مورد نظر اجرا شد. ابتدا دانش آموزان سنین 17-18 ساله را جدا کردیم و از این تعداد به صورت تصادفی 100 نفر انتخاب کردیم و بعد آنها را به گروههای ده تایی تقسیم کردیم و دو آزمون نامبرده را روی تک تک این گروهها به صورت جداگانه به اجرا درآوردیم. در تجزیه و تحلیل دادهها نیز از فرمول T استفاده کردیم.
در نهایت نتیجهای که به دست آوردیم این بود که هیچ رابطه معناداری بین دو هوش شناختی و هیجانی وجود ندارد. در واقع متوجه شدیم که این دو هوشبهر مستقل از یکدیگرند و نمی توان گفت فردی که هوش شناختی (IQ) بالایی دارد حتماً هوش هیجانی (EQ) بالایی نیز خواهد داشت.
مقـدمه
هوش[1] چیست؟ همان استعداد است؟ قوه ابتکار است؟ قدرت یادگیری است؟ تعریفهای متنوعی از هوش شده است. در واقع در تعریف واژه هوش اتفاق نظر میان روانشناسان وجود ندارد و برای تعریف آن از ویژگی هایش استفاده میشود هنگامی که هوش مورد مطالعه قرار میگیرد خود هوش نیست بلکه رفتار یا عملکرد هوشمندانه است. در مفهوم هوش استعداد فکری بنیادینی وجود دارد این استعداد فکری توان داوری است و میتوان آن را « حس خوب » « حس علمی» و استعداد فکری فرد برای تطبیق با محیط نامید. بنابراین خوب داوری کردن، خوب درک کردن و خوب استدلال کردن فعالیتهای اساسی هوش اند. همان طور که ملاحظه میشود تعریف هوش به اندازه کافی روشن نیست بدیهی است که سمت بخشی دقیق آن نیز به آسانی میسر نخواهد بود.
آزمونهای متنوعی برای سنجش هوش شناختی1 ابداع شده است که هر کدام نقاط مثبت و منفی مخصوص به خود دارند. آن چه در این راستا مشخص است این است که هوش شناختی که به طور صنعتی با هوش بهر مشخص میشود میکوشد بی آن که به سایر جنبههای شخصیت و رفتار توجه کافی داشته باشد استعداد افراد را برای درک یادگیری یا داوری تفکر منطقی حل مسایل و امثال آن مورد ارزشیابی قرار دهد. به سخن دیگر نباید تنها به تشخیص حدود تواناییها یا ناتواناییها با ناتوانیهای شناختی افراد اکتفا شود بلکه لازم است برآورد قابل قبولی نیز از حدود تواناییها یا ناتواناییهای اجتماعی وی داشته باشیم تا بتوانیم به گونهای قابل قبول جای او را روی پیوستاری از کمترین میزان توانشی ذهنی تا بالاترین آن مشخص کنیم. هوش هیجانی1 آن بعدی از توانمندیهای فرد را اندازه میگیرد که در آزمونهای هوش شناختی قابل ارزیابی نیست.
هوش غیرشناختی ابعاد شخصی هیجانی اجتماعی و حیاتی هوش را که اغلب بیشتر از جنبههای شناختی آن در عملکردهای روزانه مؤثرند مخاطب قرار میدهد هوش هیجانی با توانایی درک خود و دیگران، خودشناسی و دیگرشناسی، ارتباط با مردم و سازگاری فرد با محیط پیرامون خویش پیوند دارد. پیتر سالوی2 ضمن اختراع اصطلاح سواد هیجانی به پنج حیطه در این مورد اشاره میکند.
بر اساس مطالعات دانیل گلمن1 در بهترین شرایط همبستگی اندک بین هوش شناختی و برخی از ابعاد هوش هیجانی وجود دارد. وی اظهار میدارد که هوش شناختی تنها 20 درصد از موفقیتها را باعث میشود و 80 درصد از موفقیتها به عوامل دیگر وابسته است و سرنوشت افراد در بسیاری از موقعیتها در گرو مهارت هایی است که افراد با ضریب هوش بالا و همچنین موفقیت غیرمنتظره افراد دارای هوش متوسط را تعیین میکند. یعنی افرادی با داشتن هوش شناختی متوسط و هوش هیجانی بالا خیلی موفق تر از کسانی هستند که هوش شناختی بالا و هوش هیجانی پایین دارند. (سایت fekreno.org)
بیان مسئله
هوش هیجانی مبحثی تقریباً جدید است در دنیای روانشناسی و به طور تخصصی تر در دنیای مباحث مربوط به تواناییهای ذهن به همین خاطر بر آن شدیم که درباره این موضوع و رابطه اش با هوش شناختی به تحقیق
بپردازیم هوش هیجانی به این دلیل عنوان شده است که دارای نگرش عملی و کاربردی سرشاری است که با معیارهای محدود قدرت منطقی ذهن قابل اندازه گیری نیست. هوش شناختی یا همان IQ جنبههای شناختی و منطقی ـ انتزاعی هوش را اندازه میگیرد ولی هوش هیجانی یا EQ قسمتی از هوش انسانی است که نشانگر مهارتهای درونی و ارتباطی است.
در واقع هوش هیجانی کنترل تکانه انگیزش یک مهارت سطح بالا بوده که هیچ گاه در آزمونهای هوش شناختی قابل اندازه گیری نمی باشد. حال سؤالی که اینجا مطرح میشود این است که آیا بدین هوش شناختی و هوش هیجانی رابطهای است؟ آیا میتوان گفت فردی که دارای هوش شناختی بالایی است هوش هیجانی بالایی نیز دارد؟
عنوان : شناخت مولوی و شمس تبریزی
قالب بندی :word
تعداد صفحات: 37
محتویات
شناخت مولوی و شمس تبریزی
مروری بر مقالههاى:
«شمس به روایت شمس» و «شمس در اشعار مولانا»
در گشت و گذار بر نامهها و مقالهها، به دو مقاله برخوردم که هر چه بیشتر تأمل کردم آنها را از مبانی و روشهای منطقی اهل بحث و استدلال دورتر یافتم، به گونهای که با اطمینان باید گفت: "اگر نویسنده محترم آن مقالات، فرصت تحقیق و مطالعه کافی برای شناخت درخور مشایخ تصوّف و عرفان، و سیر در ادّعاهای بىجای ایشان مىداشت، و بار دیگر به تأمل بر دیدگاه خود مىنشست، از چاپ و نشر نوشته خویش صرفنظر مىکرد".
مقالههای مورد نظر، یکی از مشایخ تصوف و عرفان "شمس تبریزى" را ـ که راه و اعتقادی جدا از شاهراه هدایت عقل و قرآن و اهل بیت علیهمالسلام دارد ـ بر عرش سلطنت و ابهت و جلال و عظمت خورشید جانفروزی نشانده است که شمسِ گیتىفروز فلک، شمع مرده ایوان "نورٌ علی نور" او هم به حساب اندر نیست. آنچه بر شگفتی مىافزاید این است که مجله چاپ کننده مقاله معترف است که نظریؤ ارائه شده در آن نوشته، چنانچه از طرف غیر شخص مؤلف آن ـ که مجتهد معرفی شدهاند ـ ابراز مىشد به چاپ و نشر آن اقدام نمىکرد!! این مطلب ظاهرا تصریح در این معناست که مجله با سابقهای چون کیهان فرهنگی روش علمی و برهانی را کنار نهاده و بجای تأمل در اتقان و استحکام استدلالات، توجه را به فرد و عناوین علمی معطوف داشته و شخصیت نویسنده را مورد توجه قرار مىدهد و این موردی است که با کمال احترام باید گفت: جای گلایه دارد!
باری متحیر ماندم، گر چه در پاسخ هر یک از دلیلهای ابراز شده در مقاله، دهها دلیل قطعی و روشن وجود دارد، اما بر آن شدم که از همه آنها چشم بپوشم، چرا که در این نگاه گذرا بیشتر به ضروریات و مسلماتی اشاره مىکنیم که بیان ادله آن جز تضییع وقت چیزی دیگر نخواهد بود. مقالههای مورد اشاره بر این ادعاست که:
"شمس تبریزى"، معشوق و معبود و پیر و مرشدِ ملا محمد بلخی رومی مشهور به "مولوى"، در کلمات خود و مریدش دارای اوصافی نمایانده شده است که بر اساس آن مىتوان گفت: شخصِ او کسی جز امام زمان شیعیان نیست، و ای بسا که پیرِ صوفی قونیه خدمت مولای انس و جان و ولی کون و مکان رسیده، و او را "شمس تبریز" نام نهاده باشد!!
نویسنده محترم مقاله، بر خلاف روش شایسته اهل تحقیق و پژوهش ـ که سخن هیچ کس را به صرف ادعای خودش نمىپذیرند ـ دلیل مدعای خویش را این مىشمارند که: "شمس تبریزى" در کلمات خودش، و دلداده شوریدهاش ملامحمد بلخى، دارای مقاماتی دانسته شده است که آن مقامات، اختصاص به امام زمان شیعیان داشته، و جز او کسی دیگر نتواند بود!
خدایان، و خدا آفرینان!!
چنانچه مؤلف محترم مقاله فوق، اندکی تأمل نمایند تصدیق خواهند کرد که اگر این دلیل ایشان پذیرفته شود ـ یعنی سخن هر کسی بدون برهان و به صرف ادعای خودش مورد قبول واقع شود ـ باید به راحتی بتوان پذیرفت که: "فرعون" هم خدای جهانیان است، زیرا فرعون نیز در ادعای خویش، خود را دارای مقامی دانسته است که جز بر خدای جهانیان تطبیق نمىکند!! و البته از دنباله این صف، "نمرود" و سایر مدعیان خدایی هم در خواهند رسید! به راستی اگر کسی دارای چنین منطقی باشد و بپذیرد که "پیر محمد" فرزند "ملک داد" تبریزى، طفل دبستان درویشی "ابوبکر سلّه باف" امام زمان باشد، آیا با همین برهان، فرض پذیرش فرعون و نمرود به عنوان خدا برایش مشکل خواهد بود؟
همچنین آیا نمىتوان بر مبنای چنین استدلالی ادعا کرد که: "مسیلمه کذّاب" ، و سجّاح ، و "احمد قادیانى" و "میرزا علىمحمد شیرازى" و "میرزا حسینعلی بهاء" و سایر مدعیان دروغین نبوت و رسالت نیز پیامبران الهی بودهاند؟ زیرا تمامی ایشان مدعی مقاماتی بودهاند که بر پیامبران تطبیق مىکند. بلکه برخی از ایشان را باید هم خدا و هم پیامبر و هم امام دانست، چه اینکه ایشان روزی مدعی امامت و روزی مدعی نبوت، و دیگر روز مدعی الوهیت، بلکه گاهی هم خود را "خدای خدایان" دانستهاند!!
و نیز بر مبنای چنین منطقی آیا نمىتوان گفت که:
معاویه و یزید و سایر خلفای غاصب حقوق امامان معصوم علیهمالسلام ، امامان شیعه، و وارثان مقام رسولاللّه صلی الله علیه وآله بودهاند؟ زیرا همگی ایشان مدعی مقاماتی بودهاند که اختصاص به امامان شیعه دارد!!
ادعا، دلیل؟!
مؤلف محترم مقاله مزبور تا آنجا پیش رفتهاند که بر اساس ادعاهای شمس تبریزی در مورد خودش، او را "عین حق" دانسته، و مطالبه هر گونه دلیل و برهان از او را نابجا شمردهاند!! در حالی که روشن است شیعیان بر اساس حکم قطعی عقل، و مطابق با فرموده زیبا و دلنشین خداوند متعال: ـ«قل هاتوا برهانکم إن کنتم صادقین»: "اگر راست مىگویید، برهان خود را بیاورید" حتی امامت امامان خود را هم بدون برهان قاطع نپذیرفتهاند، و هیچگاه سرگشته و مسحور ادعاهای خالی از برهان مدعیان دروغین مقامات اولیای حقیقی خداوند متعال نبودهاند.
اصولاً باید دانست که: پذیرش ادعای نبوت و امامت، جز بر اساس برهان معقول نیست، و هر گونه توهمی بر خلاف این مطلب، نادرست بوده؛ و چنانچه به قرآن و مکتب وحی نسبت داده شود، ناشی از سوء فهم معنای آموزههای مکتب وحی خواهد بود.
گرچه ما هرگز از خود انتظار نداریم که حتی پایینترین درجات مقامات امامان شیعه را چنانکه هست بشناسیم، ولی ای کاش تمامی دوستان آل اللّه، حداقل نسبت به مشایخ و پیران و اقطاب اهل تصوف و عرفان ـ که خطرناکترین سدّ راه هدایتگران آسمانىاند ـ معرفت صحیحی داشتند، و مىدانستند مقامات و مراتبی که در مقاله مورد اشاره نشانه "امام زمان بودنِ" شمس تبریزی شمرده شده است، چیزهایی است که پیوسته صوفیان و درویشان و عارفانِ مخالف اهل بیت عصمت علیهمالسلام ، فراتر از آن را به اقطاب و پیران و مشایخ خویش نسبت دادهاند، تا بر اساس آن بتوانند به معارضه با اولیای حقیقی خداوند آمده، و صحنه سرخ کربلا را بر صفحه تاریک نوشتههای خویش در مورد تمامی معصومین علیهمالسلام تکرار کنند، تا آنجا که حق و باطل به هم آمیخته، و به طور کلی نام و نشانی از خاندان نبوت و شؤون عصمت باقی نماند.
البته هر کسی مىداند که مقتضای چنین نقشههای شومی برای نابود کردن سعادت جامعه انسانی این است که ایشان، پای از گلیم خویش فراتر برده، و به صراحت مدعی مقامات اولیای الهی باشند، نه اینکه خود را افرادی عادی دانسته، به عجز و جهل خود اعتراف کنند!! (گر چه بسا ملحدین و کفاری که اصلا با شؤون اولیای معصوم الهی کاری نداشته، و در عین بىدینی و هوسرانی خود هرگز به معارضه و مبارزه با اولیای خداوند برنخاسته باشند، اما این سرسلسلههای تحریف عقاید و معارف انسانهای بىپناه، مقامات اولیای حقیقی خداوند را به خوبی شناخته، خود را همطراز ایشان، و گاهی بالاتر از آنان دانستهاند، و با ادعاهای نابجای خود، تشنگان هدایت را از سرچشمه زلال علوم آسمانى، و آستان قدس ابواب رحمت خداوند، به کویر خشک اندیشههای خودساخته، و کورهراه سلوکهای خویش پرداخته کشاندهاند. که اگر اینان نبودند چه بسیار کسانی که مسیر هدایت الهی را به خوبی یافته، و به فلاکت در زندگی دنیا، و عذاب ابدی در نشئه آخرت گرفتار نمىشدند).
اینک آیا شگفت نیست که همین اکاذیب و ادعاهای واهی آنان، دلیل الوهیت و نبوت و امامت آنان در شمار آید؟!!
استثنای بىجا
"پیر محمد ملکداد" ، نه اولین و آخرین کسی است که از این ادعاهای نابجا داشته است، و نه، تنها کسی بوده است که در آن محیط صوفىپرور و جامعه بىبند و بار (که شواهد آن را نشان خواهیم داد)، با ادعاهای واهی خود ماهیت منحرف و دور از دین و برهان خویش را نمایانده است، و چنانچه ممکن باشد او را امام زمان شیعیان قلمداد کرد، باید اعتقاد داشت که تنها در همان زمان، دهها امام زمان برای شیعیان وجود داشته، و ـ العیاذ باللّه ـ در طولِ زمان، امام زمان شیعیان در کسوت پیری و درویشی مشایخ و اقطاب بىشمار تصوف و عرفان ، پیوسته مردم را به سوی "ادعای خدایى" و" جبر و نفی اختیار" و "تشبیه ذات خداوند به مخلوقات " و "استهزا کردن تعزیت و سوگواری سالار مظلومان" و "رقص" و "غنا" و "سماع" و... (چنانچه شواهد آن را بیان خواهیم کرد) دعوت مىکرده است!!
علىرغم تبلیغات گسترده و توخالىای که در مورد عرفان و تصوف انجام مىگیرد، و عموم مردم آنها را بدون تأمل و تفکر مىپذیرند، کسانی که حقیقت هر مکتب و آیینی را از متون دست اول آن جست و جو مىکنند، و از نزدیک با اعترافات و نصوص صریح عرفا و متصوفه سر و کار دارند، و فریفته اندیشههای بزک شده به ظواهرِ آیات و روایاتِ بىربط به مدعاهای خلاف عقل و دین ایشان نمىشوند، به خوبی مىدانند که: تصوف و عرفان، معجونی است که نتیجه زحمات و ریاضاتِ غیر معقول، و پیوندها و ارتباطهای مرموز با نیروهای جنیان و شیاطین، و سحر و جادو و طلسمات و تسخیرات، و تلقینات و توهماتی است که در گذر تاریخ، مرتاضان و جاهطلبان و خیالبافان ـ چه مسلمان باشند و چه غیر مسلمان، و چه مؤمن باشند و چه هندو و بىدین و کافر و ملحد ـ در مقابله با سیره انبیا و رهبران الهى، به چنگ آوردهاند، و با به نمایش گذاشتن کارهای عجیب و غریب و عوامفریبی که محصول طبیعی آ ن اعمال و ریاضات است، عموم مردم را فریفته خود ساختهاند.
عنوان : نور و آینه ها
قالب بندی : word
تعداد صفحات :38
همراه با شکل و تصویر
محتویات
فرایند نور
انواع چشمه ی نور
راههای تشکیل سایه
انواع دسته اشعه (پرتو) نورانی
ویژگی های تصویر در آینه تخت
کاربرد آینه ی تخت
انتقال آینه ی تخت
تصویر در آینه های متقاطع
آینه های کروی
شکست نور
علت شکست نور
عمق ظاهری، عمق واقعی
منشور
آزمایش نیوتن
عدسی ها
انواع عدسی
ماهیت ذرهای نور
ماهیت موجی
ماهیت الکترومغناطیس
ماهیت کوانتومی نور
نظریه مکملی
تعریف واقعی نور چیست؟
گسترده طول موجی نور
خواص نور و نحوه تولید
نگاه اجمالی
سیر تحولی و رشد
فرآیندهای نور شیمی
هدف نور شیمی امروزی
کاربرد نور شیمی در زندگی
تطبیق قرآن و علوم تجربی
دید کلی
ماهیت منشور
ساختار کلی
انواع منشورها و کاربردهای آنها
محاسبه ضریب شکست منشورها
طیف نمایی جذبی
اصول فیزیکی طیف نمایی جذبی
منبع نوری ایده آل طیف جذبی
دیدکلی
خطوط طیفی
طیف نشری
طیف جذبی
طیف اتمی از دیدگاه فیزیک کلاسیک
رابطه ریدبرگ - بالمر
نتیجه
سرعت نور
تاریخ اولین اندازه گیری سرعت نور
سایه و نیمسایه
خصوصیات فیزیکی رنگ ها
توضیحات فیزیکی
طیف های نور
رنگین کمان چیست و چگونه به وجود می آید؟
چرا رنگین کمان ها گرد هستند؟
رنگین کمان ها
رنگین کمان چگونه تشکیل میشود؟
چه موقع رنگین کمان دیده میشود؟
تجزیه نور
سایر اسرار رنگین کمان
رنگین کمان
چرا رنگین کمان به صورت « کمان » دیده می شود ؟
بازتاب رنگین کمان ها
نور در آکواریوم چه نقشی دارد
آزمایش تجزیه نور سفید
وقتی نور سفید از منشور میگذرد، چه روی میدهد؟
چشم ما رنگهای مختلف را چطور حس میکند؟
نتایج آزمایش
آزمایش منابع نوری لرزان
وسایل مورد نیاز
شرح آزمایش
چه اتفاقی در حال وقوع است؟
قسمتی از متن
نور و آینه ها
نور صورتی از انرژی تابشی است که با سرعت 300000 کیلومتر بر ثانیه درفضا سیر می کند.
فرایند نور:
1- موجب دیدن اجسام می شود.
2- موجب عمل غذاسازی گیاهان می شود.
3- باعث کارکردن کلیه وسایل نوری می شود.
4- موجب تغییر رنگ لباس و پارچه می شود.
برای آنکه جسمی دیده شود، باید از آن جسم نور به چشم برسد، بنابر این جسم یا باید از خودش نور تابش کند و یا نورهایی را که برآن تابیده شده است، به طرف چشم بیننده بازتاب دهد.
به همین دلیل اجسام به دو دسته تقسیم می شوند.
1- اجسام منیر یا چشمه ی نور: اجسامی که از خود نور تولید می کنند. مانند خورشید، لامپ روشن، شمع روشن، چوب در حال سوختن
2- اجسام غیر منیر: این اجسام از خود نوری تابش نمی کنند، بلکه نوری را که از چشمه های نور به آن ها تابیده است به طرف چشم، باز می گردانند، در نتیجه ما می توانیم آن ها را ببینیم.
انواع چشمه ی نور:
1- چشمه ی گسترده نور: یک شی نورانی نظیرخورشید، چراغ روشن، شعله ی شمع را چشمه ی نورگسترده مینامیم.
2- چشمه نور نقطه ای: اگر صفحه ای از مقوا را که روی آن روزنه ی کوچکی ایجاد شده است، درمقابل چراغ روشنی قراردهیم، نور چراغ پس از گذشتن از روزنه منتشر می شود و روزنه مانند یک چشمه نور کوچک عمل می کند که به آن چشمه ی نقطه ای نور می گویند.
تقسیم بندی اجسام غیر منیر از نظر عبور نور از آنها:
1- اجسام شفاف : اجسامی که نور از آن ها عبور می کند مانند شیشه – هوا – آب
2- اجسام نیمه شفاف : اجسامی که نور از آن ها عبور می کند ولی از پشت آن ها اجسام دیگر به طور واضح دیده نمی شوند. مانند شیشه های مات – کاغذ کالک
3- اجسام کدر اجسامی که نور از آن ها عبور نمی کند.مانند آجر-مقوا-چوب و ....
نور به خط راست منتشر می شود. چند دلیل مهم برای اثبات این موضوع:
1- عبور نور از لابه لای شاخ و برگ درختان
2- تشکیل سایه
3- خورشید گرفتگی
4- ماه گرفتگی
سایه چگونه تشکیل می شود؟ اگر جسم کدری در مقابل منبع نوری قرار گیرد در پشت جسم محوطه ی تاریکی بوجود می آید که به آن سایه می گویند.
راههای تشکیل سایه :
1- تشکیل سایه به وسیله چشمه ی نقطه ای نور: در این حالت فقط سایه کامل ایجاد می شود و مرز مشخصی بین تاریکی و روشنایی وجود دارد.
نکته: قطر سایه به فاصله ی چشمه ی نور تا جسم کدر و پرده بستگی دارد.
نکته: هر گاه چشمه ی نور به جسم کدر نزدیک شود قطر سایه بزرگتر می شود و هرگاه چشمه ی نور را از جسم کدر دور کنیم قطر سایه کوچک تر می شود.
2- تشکیل سایه به وسیله چشمه ی گسترده نور: در این حالت علاوه بر سایه کامل، نیم سایه نیز دیده می شود.
- خورشید گرفتگی (کسوف): هر گاه در چرخش ماه به دور زمین و هر دو به دور خورشید، مرکز آن سه (ماه،زمین،خورشید) روی یک خط راست واقع شود به طوری که ماه در وسط باشد، ماه جلوی نور خورشید را می گیرد و سایه آن روی زمین می افتد در نتیجه کسانی که در سایه ی ماه قرار دارند خورشید را تاریک می بینند. در این صورت می گوییم، خورشید گرفتگی رخ داده است.
- ماه گرفتگی: اگر زمین بین ماه و خورشید قرار گیرد، زمین جلوی نور خورشید را می گیرد و سایه آن روی ماه می افتد و آن را تاریک می کند. در این صورت می گوییم ماه گرفتگی رخ داده است.
بازتاب نور : برگشت نور از سطح یک جسم را بازتاب می گویند.
انواع بازتاب نور:
1- بازتاب منظم: این بازتابش در سطوح بسیار صاف صورت می گیرد. در این صورت پرتوهای نور به طور موازی به سطح تابیده و به طور موازی در یک جهت بازتاب می شوند. در این نوع بازتاب همواره تصویری واضح و روشن ایجاد می شود. مانند آینه
2- بازتاب نامنظم: هرگاه یک دسته پرتو موازی نور به سطح ناهمواری برخورد کند به صورت پرتوهای غیر موازی و در جهات متفاوت بازتاب می شوند. دراین نوع بازتابش تصویر اشیاء مبهم و نامشخص است.
اصل انعکاس: در بازتاب نور از سطح یک جسم، همواره زاویه تابش و بازتاب برابرند.
نکته 1: پرتو تابش: پرتو نوری که به سطح می تابد.(I)
نکته2: پرتو بازتابش: پرتو بازگشته از سطح را می گویند.(R)
نکته3: زاویه تابش: زاویه بین پرتو تابش و خط عمود را می گویند.(i)
نکته4: زاویه بازتابش: زاویه بین پرتو بازتاب و خط عمود را گویند.(r)
نکته5: زاویه آلفا α : زاویه بین پرتو تابش و سطح آینه را گویند.
نکته6: زاویه بتا α : زوایه بین پرتو بازتاب و سطح آینه را گویند.
نکته7: زاویه تابش متمم زاویه α است.
نکته8: زاویه باز تابش متمم زاویه β است.
انواع دسته اشعه (پرتو) نورانی:
1- دسته پرتو موازی: این پرتوها همانطور که از اسمشان پیدا است با هم موازی هستند.
2- دسته پرتو همگرا: پرتوهایی هستند که در آن شعاع های نور در جهت انتشار به هم نزدیک می شوند و در یک نقطه به هم می رسند.
3- دسته پرتو واگرا: پرتوهایی که در آن شعاع های نور در جهت انتشار از هم دور می شوند.
پرتوهای حقیقی:
پرتوهای تابش و بازتابش که به چشم می رسند را پرتوهای حقیقی می گویند.
پرتوهای مجازی:
امتداد پرتوهای واگرایی که از سطح آینه بازتاب می شوند(در پشت آینه) پرتوهای مجازی گفته می شود.
تصویر حقیقی:
زمانی تشکیل می شود که پرتوهای تابش شده از یک نقطه شی پس از برخورد به آینه یا عدسی در نقطه ای دیگر به هم برسند. تصویر حقیقی بر روی پرده تشکیل می شود.
تصویر مجازی:
تصویری که پرتوهای مجازی در پشت آینه به وجود می آورند را می گویند.تصویر مجازی بر روی پرده تشکیل نمی شود.
آینه:
قطعات شیشه ای که پشت آنها نقره اندود یا جیوه اندود شده است و می توانند نور را بازتاب دهند بازتاب از سطح آینه منظم است.
ویژگی های تصویر در آینه تخت
1- تصویر مجازی
2- تصویر مستقیم
3- تصویر برگردان(وارون جانبی)
4- طول تصویر با طول جسم برابر است.
5- فاصله تصویر تا آینه با فاصله ی جسم تا آینه برابر است.
کاربرد آینه ی تخت:
1- استفاده از تصویر مستقیم آن در خانه و وسایل نقلیه
2- استفاده از آینه برای ارسال علایم مخابراتی به فاصله دور
3- استفاده از آینه ی تخت برای اندازه گیری سرعت نور و وسایل نور بازتابی (تلسکوپ بازتابی)
4- پریسکوپ: این دستگاه از لوله ای تشکیل شده که در دو طرف آن دو آینه ی تخت موازی نصب شده که هر یک از این آینه ها با محور آینه زوایه 45 درجه می سازد. هر تصویری که در یکی از این آینه ها دیده می شود در دیگری نیز مشاهده می شود.
انتقال آینه ی تخت:
هرگاه جسمی در برابر آینه ی تختی قرار گیرد، تصویر مجازی آن در آینه دیده می شود. چنانچه آینه به اندازه d جابه جا شود. تصویر به اندازه 2d نسبت به جسم جابه جا می شود.
اگر آینه ثابت باشد و جسم به اندازه d نسبت به آینه جا به جا شود تصویر نسبت به جسم به اندازه d جا به جا می شود.
سرعت انتقال تصویر:
سرعت انتقال تصویر در آینه ی تخت در حالتی که آینه ثابت باشد و جسم با سرعت V در راستای عمود بر سطح آینه حرکت کند، نسبت به مکان اولیه اش برابر V است.
در حالی که جسم ساکن باشد و آینه در راستای عمود بر سطح آینه با سرعت V حرکت کند، سرعت انتقال تصویر در آینه نسبت به مکان اولیه اش برابر 2V خواهد بود.
در حالی که جسم و آینه هر یک با سرعت V به طرف هم حرکت کنند، سرعت انتقال تصویر در آینه نسبت به مکان اولیه اش برابر 3Vخواهد بود.
تصویر در آینه های متقاطع:
هر گاه جسم روشنی در فضای بین دو آینه ی متقاطع قرار گیرد پرتوهایی از جسم به هر یک از دو آینه می تابد و دو تصویر مجازی به وجود می آورد. اگر پرتوها پس از باز تابش های متوالی به آینه برخورد کنند تصویرهای دیگری نمایان می شود. هر چه زاویه بین دوآینه α کوچکتر باشد تعداد این تصویرها بیش تر است.
نکته: در حالتی که دو آینه موازی باشند 0=α تعداد تصاویر بی نهایت زیاد است.
آینه های کروی:
الف) آینه مقعر(کاو): اگر سطح داخلی آینه بازتاب کننده باشد، به آن آینه کاو می گویند.
نکته 1: اگر یک دسته پرتو نور موازی به آینه کاو بتابد پرتوهای بازتابیده در یک نقطه به نام کانون حقیقی به هم می رسند.
کانون با حرف F نمایش داده می شود.
به فاصله کانون تا آینه، فاصله کانونی می گویند و با حرف f نمایش می دهند.
نکته2: آینه های کاو می توانند از یک جسم هم تصویر مجازی و هم تصویر حقیقی ایجاد کنند.
تشکیل تصویر حقیقی یا مجازی، بستگی به فاصله جسم از آینه های کاو دارد. هر چه جسم به آینه نزدیک تر باشد، تصویر در فاصله ای دورتر ایجاد می شود و هرچه جسم را از آینه دور کنیم تصویر به آینه نزدیک تر می شود.
ب) آینه ی کوژ: اگر سطح خارجی آینه بازتاب کننده باشد، آن را آینه ی کوژ می گویند.
نکته1: هرگاه پرتوهای نور موازی محور اصلی به آینه محدب بتابد، طوری باز می تابد که امتداد پرتوهای بازتاب از یک نقطه روی محور اصلی می گذرند. این نقطه را کانون اصلی آینه ی محدب می نامند. کانون آینه محدب مجازی است.
نکته 2: تصویر در آینه ی محدب همواره مجازی، کوچک تر از جسم و مستقیم خواهد بود.
شکست نور:
وقتی نور به جسمی می تابد، مقداری از آن نور بازتاب می شود، مقداری نیز از جسم عبور می کند،
اما جسم های شفاف مانند هوا، آب، شیشه، طلق های پلاستیکی شفاف نور را به خوبی از خود عبور می دهند.
نور در یک محیط معین در مسیر مستقیم حرکت می کند.
اگر در مسیر نور یک قطعه جسم شفاف عمود در مسیر نور قرار گیرد، مسیر نور در هنگام عبور از جسم هم چنان مستقیم خواهد بود.
اما اگر نور در مسیر خود، با زوایه ای دیگر به یک جسم شفاف (مثلا شیشه) برخورد کند، هنگام ورود به شیشه مسیر حرکتش مقداری کج می شود. به این پدیده شکست نور می گویند.
نور در یک محیط معین، به صورت مستقیم و با سرعت ثابت حرکت می کند، هرگاه محیط تغییر کند، سرعت نور نیز تغییر کرده و نور منحرف می شود و در مسیر جدید به خط راست حرکت می کند.
تغییر مسیر پرتو نور به هنگام عبور از یک محیط شفاف به محیط شفاف دیگر را شکست نور می گویند.
زاویه تابش: زاویه ای بین پرتو تابش و خط عمود (i)
زاویه شکست: زاویه ای بین پرتو شکست و خط عمود (r)
رابطه ی زاویه تابش و زاویه ی شکست:
1- اگر پرتو تابش عمود بر سطح مشترک بین دو محیط باشد،(یعنی زاویه آن با خط عمود برابر صفر باشد) در این صورت نور بدون شکست وارد محیط دوم شده و منحرف نمی شود.
2- اگر پرتو تابش از محیط رقیق وارد محیط غلیظ شود در این حالت پرتو شکست به خط عمود نزدیک می شود یعنی زاویه شکست از زاویه ی تابش کوچک تر می شود.
3- اگر پرتو تابش از محیط غلیظ وارد محیط رقیق شود، در این حالت پرتو شکست از خط عمود دورتر می شود و زاویه ی شکست از زاویه ی تابش بزرگ تر می شود.
علت شکست نور:
علت شکست نور، متفاوت بودن سرعت نور در محیط های مختلف است. سرعت نور در خلا یا هوا در حدود است اما وقتیکه وارد آب می شود، سرعت آن به حدود کیلومتر بر ثانیه می رسد. سرعت نور در شیشه(که غلیظ تر از آب است) کم تر و در حدود است. این تفاوت سرعت نور سبب می شود که راستای پرتوهای نور هنگام عبور از یک محیط به محیط دیگر، شکسته شود و پدیده شکست نور اتفاق بیفتد.
عمق ظاهری، عمق واقعی:
هنگامی که از هوا به جسمی در داخل آب نگاه کنیم آن جسم به سطح آب نزدیکتر و وقتی از داخل آب به جسمی در هوا نگاه کنیم، دورتر به نظر می رسد. وقتی نور به طور مایل از یک محیط شفاف وارد محیط شفاف دیگر می شود، در مرز مشترک دو محیط، تغییر می دهد(شکسته می شود) همین عامل سبب بالاتر دیده شدن جسم نسبت به سطح واقعی گردد.
منشور:
قطعه ای مثلثی شکل است که از یک ماده شفاف مثل شیشه یا پلاستیک های بی رنگ ساخته می شود. وقتی پرتوهای نور به یکی از دیواره های منشور برخورد می کند و به آن وارد می شود، در اثر پدیده ی شکست مسیرش تغییر می کند. این پرتو هنگام خروج از دیواره ی دیگر منشور نیز، دچار تغییر می شود.
آزمایش نیوتن:
هرگاه شعاع نور سفیدی بر یک وجه منشور شیشه ای که قاعده ی آن به شکل مثلث است بتابانیم، نور سفید تجزیه شده و پرتوهای خروجی از منشور بر روی پرده طیف رنگینی از هفت رنگ قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش را تشکیل می دهد. علت این پدیده آن است که میزان شکست نورهای رنگی مختلف، با هم یکسان نیست. هرگاه نور سفید وارد منشور شود، تغییر مسیر رنگ های تشکیل دهنده ی نور سفید از قرمز تا بنفش بیش تر شده و به هنگام خروج از منشور رنگ های مختلف نور سفید از یکدیگر جدا می شوند.
جداسازی رنگ های نور سفید به وسیله ی منشور را پاشیدگی نور (پاشیده شدن) می گویند.
به مجموعه نورهای رنگی که از پاشیده شدن نور در منشور به وجود می آید طیف نور گفته می شود.
عدسی ها:
اگر دو منشور را مطابق شکل های مقابل به هم بچسبانیم و سطح آن ها را به صورت خمیده تراش دهیم، عدسی به وجود می آید.
عدسی ها مانند منشور می تواند جهت پرتوهای نور را تغییر دهد، همین امر سبب می شود اجسام از پشت عدسی به صورتهای مختلف دیده شوند.
انواع عدسی:
1- عدسی همگرا(محدب یا کوژ) ضخامت وسط این عدسی بیش تر از ضخامت کناره های آن است.
این نوع عدسی پرتوهای نور موازی را شکسته و در یک نقطه متمرکز می کند یا به عبارت دیگر پرتوهای نور را به یکدیگر نزدیک می کند.
2- عدسی واگرا (مقعر یا کاو) ضخامت وسط این عدسی کم تر از ضخامت کناره های آن است.
این نوع عدسی پرتوهای نور موازی را شکسته و آنها را واگرا می نماید به عبارت دیگر پرتوهای نور را از یکدیگر دور می کند.
عدسی همگرا:
این نقطه کانون عدسی(ذره بین)است. اگر فاصله ی بین عدسی تا صفحه ی کاغذ را اندازه بگیرید، این فاصله را فاصله کانونی عدسی گویند.
هرگاه یک دسته پرتو نور موازی با محور اصلی به عدسی همگرا بتابد پس از عبور از عدسی شکسته شده و پرتوها در یک نقطه یکدیگر را قطع می کنند. این نقطه کانون اصلی عدسی بوده و با F نمایش داده می شود.
فاصله ی بین کانون و مرکز نوری عدسی را فاصله ی کانونی عدسی می گویند و با علامت (f) نمایش می دهند.
نکته: عدسی های همگرا هم تصویر حقیقی و هم تصویر مجازی ایجاد می کنند.
ویژگی های تصویر در عدسی همگرا بستگی به فاصله شی از عدسی و فاصله ی کانونی دارد.
عدسی واگرا:
هر گاه پرتوهایی موازی محور اصلی به عدسی واگرا بتابد پس از شکست و عبور از عدسی طوری از هم دور می شوند که امتداد آن ها از یک نقطه روی محور اصلی بگذرند. این نقطه را کانون عدسی واگرا می نامند.
نکته: عدسی ها واگرا همواره تصویری مجازی، مستقیم، کوچک تر از جسم و نزدیک تر(در همان طرف شی) ایجاد می کند.
ماهیت ذرهای نور
اسحاق نیوتن (Isaac Newton) در کتاب خود در رسالهای درباره نور نوشت پرتوهای نور ذرات کوچکی هستند که از یک جسم نورانی نشر میشوند. احتمالاً اسحاق نیوتن نور را به این دلیل بصورت ذره در نظر گرفت که در محیطهای همگن به نظر میرسد در امتداد خط مستقیم منتشر میشوند که این امر را قانون مینامند و یکی از مثالهای خوب برای توضیح آن بوجود آمدن سایه است.
موضوع: اجزای اصلی کامپیوتر
قالب بندی: word
تعداد صفحات : 96
محتویات
فهرست
اجزای اصلی مادر برد.....................................................................................3
انواع مادربرد ها از نظرشکل............................................................................3
نحوه انتخاب مادربرد .................................................................................... 4
حافظه ............................................................................................................ 4
صدا و گرافیک .............................................................................................. 5
نحوه ارتباط با دستگاههای ذخیره سازی ........................................................6
اتصالات ........................................................................................................ 6
بیرون آوردن و نصب مادر برد ....................................................................... 9
CPU .......................................................................................................... 14
حافظه cach .................................................................................................15
مغزپردازنده یا هسته اصلی ..............................................................................16
فرق cpuهای Amd و intel ..................................................................16
Ram .............................................................................................................19
منبع تغذیه ......................................................................................................21
انواع منبع تغذیه ............................................................................................22
کابلهای خروجی .......................................................................................... 23
کارت گرافیک چیست ؟ ..............................................................................24
Monitor.....................................................................................................26
اضافه کردن Hard .......................................................................................27
پورت USB .........................................................................................28
قسمتی از متن
اجزای اصلی مادربرد
وجود تمام قطعاتی که برروی مادربرد قرار دارند الزامی می باشد. این قطعات عبارتند از:
۱- تراشه های حافظه اصلی(رم) و جایگاه آن
۲- پردازنده و تراشه گیر پردازنده
۳- تراشه های حافظه BIOS
۴- کمک پردازنده و جایگاه آن
۵- کلیدهای قطع و وصل و اتصال گرهای تنظیم (جامپرها)
۶- محل اتصال کابل های برق
۷- محل اتصال صفحه کلید
۸-محل اتصال بلندگو
۹- محل قرارگیری شکاف ها یا اسلات ها
۱۰- باتری و محل اتصال آن
۱۱- چندین قطعه الکترونیکی دیگر مانند خازن ها، کریستال، مقاومت ها، چیپ ست ها و سایر موارد خازن ها انرژی را ذخیره می کنند و معمولاً برای تنظیم امواج، به عنوان یکسو کننده، جهت تبدیل جریان متناوب به مستقیم به کار می رود. کریستال ها ضربان های ساعت را در فاصله های زمانی ثابت تولید می کنند و مقاومت ها نیز ولتاژ امواج را تغییر می دهند.
انواع مادربردها از نظر شکل
همان طور که می دانید اندازه مادربردها باید با منبع تغذیه و جعبه رایانه متناسب باشد. انواع مادربردها از نظر شکل عموماً به موارد زیر تقسیم می شود:
۱- مادربرد سبک PC/XT
۲- مادربرد سبک AT/Full size
۳- مادربرد سبک Baby AT or Mini AT
۴- مادربرد سبک LPX
۵- مادربرد سبک ATX
۶- مادربرد سبک NLX
- مادربرد سبک PC/XT در سال ۱۹۸۱ به بازار عرضه شد و هم اکنون مورد استفاده قرار نمی گیرد. طول آن در حدود ۳۰ و عرض آن در حدود ۲۰ سانتی متر و دارای ۵ شکاف برای کارت ها بود.
- مادربرد سبک AT/Full size در سال ۱۹۸۴ به بازار عرضه شد. طول آن ۳۵ و عرض آن ۳۰ سانتی متر می باشد و تقریباً از دور خارج شدند و دیگر تولید نمی شوند، زیرا بسیار بزرگ بودند.
- مادربرد سبک Baby AT or Mini AT تقریباً استاندارد مادربرد AT/Full size را دارد ولی از نظر اندازه کوچک تر از آن است. از آنجایی که این مادربرد در هر جعبه ای جای می گیرد، بیشتر مادربردهای کنونی بدین شکل تولید می شوند.
- مادربرد LPX مانند نوع قبل دارای دو گونه کوچک و بزرگ بود. این مادربرد دارای این امکان است که بعد از نصب اتصالات مختلف در قسمت عقب قرار می گیرد و شکاف ها بر روی یک کارت جدا نصب می شود و اتصال گرها در کنار هم در عقب مادربرد قرار می گیرند. درضمن اینکه این نوع مادربردها دارای اتصال گرهای اضافی نیز می باشند.
- مادربرد ATX در سال ۱۹۹۵ طراحی شدند که شباهتی به مادربردهای
Baby AT or Mini AT دارند. با این تفاوت که ۹۰ درجه تغییر شکل یافته اند، در این گونه مادربردها تهویه رایانه به خوبی انجام می شود و دارای یک نوع جامپر می باشد. در این نوع بردهای اصلی نمی توان از هر دو نوع حافظه استفاده نمود. این نوع بردها دارای امکاناتی می باشند که می توان بدون استفاده از کابل های بلند قطعات را بر روی آن وصل کرد زیرا دارای جایگاه های خاصی می باشند. درضمن اینکه می توان بر روی شکاف های آن هر کارتی با هر طولی را بر روی آن نصب کرد.- کار با مادربرد NLX بسیار ساده می باشد. تعمیرات، نگهداری و ارتقاء آنها نیز ساده تر است.
نحوه انتخاب یک مادربرد
انتخاب مادربرد ، یکی از تصمیمات مهم در زمان تهیه و یا ارتقاء یک کامپیوتراست .انتخاب فوق ، علاوه بر تاثیر مستقیم بر عملکرد فعلی سیستم ، بیانگر انعطاف سیستم در زمان ارتقاء نیز مــــی باشد . قابلیت های فعلی یک کامپــیوتر و پتانسیل های ارتقـاء آن در آینده ، جملگی به نوع مـادربرد انـتـخابــــــی بستـگی نظیر( Fireware(IEEE
1394و یا USB 2.0 و حتی کارت های ( تراشه ) صدای شش کاناله و کنترل های RAID وجود داشته که
می توان از آنان در زمان ارتقاء سیستم و بدون نیاز به نصب امکانات جانبی دیگر ، استفاده بعمل آورد.
درزمان انتخاب یک مادربرد همواره سـوالات متعددی در ذهن تهیـه کننده ( خریدار ) مطرح مـی گردد:
مادربردها چگونه با یکدیگر مقایسه می گردند؟ پارامترها ی سنجش و وزن هر کدام چیست؟ ( پردازنده هـا
، نـوع تراشـه ها ، نحـوه ارتبــاط با دستگاههای ذخیره سازی ). معیـار انتخـاب یک مادربرد چیست ؟
Chip set های یک مادربرد بیانگر چه واقعیت هائی می باشند ؟ امــکانات یک مادربرد چه تاثیراتی را در
حیات فعلی و آتی سـیستم بدنبال خواهد داکارایی و کیفیت یک سـیستم تا چه میزان وابسته به پتانسیل های
مادربرد می باشد ؟ موارد فوق ، نمونه سوالاتی است که در زمان انتخاب یک مادربرد در ذهن تهیه کنندگان
مطرح می گردد. ما قصد داریم به برخی از پرسش های متداول در زمینه انتخاب یک مـادربرد پاسـخ داده و
از این رهـگذر با ضـوابط و معـیارهای انتخاب صحیح یک مادربرد بیشتر آشنا شویم .
حافظه
امروزه اکثر مادربردها از حافظه های SDRam DDR )Double Date Rate) استفاده می نمایند . البته
هنوز مادر بردهائی نیز وجود دارد که از RDRAM یا Rambus استفاده می نمایند. ( تعداد این نوع از
مادربردها اندک است ).حافظه های DDR دارای سرعت های مختلفی بوده و پیشنهاد می شود که
سریعترین نوعی را که مادربرد حمایت می نماید ، انتخاب گردد . تولید کنندگان مادربرد ،حافظه های DDR
را بر اساس سرعت Clock و یا پهنای باند تقسیم می نمایند . سرعت این نوع از حافظه ها ( DDR ) به
ترتیب از کندترین به سریعترین نوع ، بصورت زیر می باشد :
DDR200 ( aka PC1600) ,
DDR266 ( PC2100) , DDR333(PC2700) , DDR400(PC3200)
بردهایی که از RDRAM استفاده می نمایند دارای Chip set اینتل 850 یا 850E می باشند. این نوع از
حافظه ها ( RDRAM ) می بایست بمنظور افزایش کارآئی ، بصورت زوج بر روی مادربرد استفاده شده
و اسلات های خالی توسط CRIMM تکمیل ( پر) گردند.حافظه ها ی RDRAM، قادر به تامین پهنای
باند بالای مورد نیاز برنامه هائی با حجم عملیات سنگین در ارتباط با حافظه، می باشند.( برنامه های
ویرایش فیلم های ویدیوئی و یا بازیهای سه بعدی گرافیکی) . قیمت حافظه های RDRAM نسبت به
حافظه های DDR دو برابر است .حافظه های RDRAM در حال حاضر با دو سرعت متفاوت ارائه می
گردند : PC800 و PC1066 . در صورت انتخاب پردازنده ای از نوع P4 که بر روی BUS با سرعت
533 مگاهرتز اجراء می گردد، سرعت بیشتر پردازنده معیار اصلی انتخاب قرار گیرد . در زمان انتخاب
حافظه ، می بایست تعداد سوکت های DIMM و RIMM موجود بر روی مادربرد بهمراه حداکثر حافظه
قابل نصب بر روی آن دقیقا" بررسی گردد.
صدا و گرافیک
اکثر مادربردهای موجود دارای کارت صدا بوده و بندرت می توان مادربردی را یافت که فاقد این قابلیت
باشد. آخرین مدل مادر بردها دارای چیپ ست دیجیتالی صدای 6 کاناله بوده که برای بازی ها و فایل های
MP3 مناسب تر می باشد. در صورتیکه قصد نصب یک کارت صدا بر روی مادر برد بمنظور افزایش
کیفیت صدا وجود داشته باشد ، می توان با استفاده از Jumper و یا BIOS سیستم ، کارت صدای موجود
بر روی مادربرد ( OnBoard ) را غیر فعال و از کارت صدای مورد نظر خود استفاده نمود .در صورتیکه
بخواهیم از بازی های کامپیوتری استفاده نمائیم که دارای گرافیک سه بعدی می باشند ، می بایست کارت
عنولن : مبانی کامپیوتر
قالب بندی :word
تعداد صفحات:26
محتویات
نسل های رایانه ای
انواع کامپیوترها
سخت افزار
واحد کنترل(CU)
حافظه ثبات(Register)
فایل(File)
دایرکتوری یا پو شه(Directory/Folder)
انواع حافظه اصلی
حافظه های جانبی
دستگاه های ورودی
کلیدهای صفحه کلید به شش گروه تقسیم بندی می شوند
دیسک گردان ها یا درایوها
دستگاههای خروجی
مهمترین دستگاه های خروجی عبارتند از
نرم افزار
فاکتورهای موثر در کارآیی کامپیوتر
شبکه های کامپیوتری
اولین مراحل کار با کامپیوتر
به کار گیری ماوس
نوار وظیفه
ساختن پوشه
سفارشی یا اختصاصی کردن نوار وظیفه
روش های سفارشی کردن منوی start
حذف کردن آیکن ها از منوی start
و . ..
قسمتی از متن
به نام خدا
نسل های رایانه ای:
رشته علوم رایانه به گونه ای رشد و توسعه یافته که امروزه این رشته به نسل های مختلف تقسیم می شود. نخستین نسل از رایانه ها حدود نیم قرن پیش طراحی و عرضه گردیدند و امروزه در دوره ی نسل چهارم از رایانه ها به سر می بریم.
تقسیم بندی توسعه رایانه های به نسل های مختلف در واقع برای فراهم آوری چارچوبی برای فهم بهتر این رشته می باشد. به طور معمول این تقسیم بندی به نسل های مختلف بر اساس سطح فن اوری و پیشرفت صنعت رایانه و سرعت پردازش بوده است.
نخستین نسل از رایانه ها تا اواسط دهه 1950 ادامه یافت و مبتنی بر استفاده از لامپ خلا در آن بود. این رایانه ها بسیار بزرگ برای انجام عملیات به برق فراوان نیاز داشت اما می توانست بسیاری از عملیات های ریاضی را در زمان کوتاهی انجام دهد.
نسل دوم رایانه ها که در اواخر دهه 1950 به وجود آمدند از ترانزیستور به جای لامپ خلا استفاده می کردند و در مقایسه با رایانه های نسل اول فضای کمتری می خواستند و در پردازش سریع تر عمل می کردند.
نسل سوم از رایانه ها در دهه 1960 و اوایل دهه 1970 طراحی و عرضه گردیدند در این نسل از رایانه ها از مدارهای مجتمع(IT) استفاده گردید. استفاده از این مدارها بار دیگر موجب افزایش سرعت رایانه و کاهش قیمت آن از طرف دیگر شد دراین نسل رایانه ها برای اولین باز کاربران به صورت اختیاری قدرت حافظه و سرعت رایانه افزایش دهند.
نسل چهارم رایانه ها از اوایل دهه 1970 شروع شده است و همراه با استفاده از حافظه نیم هادی، سرعت بالا و نرم افزار های پیشرفته می باشد. رایانه های این نسل جدا از سرعت بالا و قدرت پردازش مبتنی بر استفاده از ریزپردازنده ها، حافظه مجازی و امکانات ارتباطی بوده است. در هر صورت بسیاری از پیشرفت ها در محیط های علمی، تجاری و فنی در همه ی زمینه ها مدیون این نسل از رایانه هاست.
آشنایی با مفاهیم اولیه
به طور کلی علوم کامپیوتری را به دو گروه اصلی سخت افزار و نرم افزار تقسیم بندی می کنند . بعضی اوقات از واژه ی میان افزار نیز به عنوان سومین گروه از علوم کامپیوتری یاد می شود.
سخت افزار(Hardware): به کلیه ی اجزای فیزیکی و قابل لمس کامپیوتر سخت افزار گفته میشود و در واقع مجموعه ای از قطعات و مدارات الکترونیکی و مکانیکی است و به علم طراحی و تولید مدارات الکترونیک و دستگاه های مکانیکی مربوطه، علم سخت افزار گفته میشود و به علم برق و الکترونیک گرایش بیشتری دارد.
نرم افزار(Software): به کلیه ی برنامه ها و دستورالعملهایی که جهت ارتباط با کامپیوتر و استفاده از آن به کار میروند نرم افزار گفته می شود که قابل لمس نمی باشند و جهت انجام کارهای مختلف طراحی و ایجاد میشوند. به علم طراحی برنامه ها و دستورالعملهای لازم جهت مدیریت و تکارگیری کامپیوتر علم نرم افزار گفته میشود.
میان افزار(Firmware): به تجهیزات خاصی که از ترکیب سخت افزار و نرم افزار تولید میشوند میان افزار گفته میشود مانند آی سی های ROM
فناوری اطلاعات(IT): فناوری اطلاعات (Information Technology) اصطلاحی عمومی است که به استفاده از کامپیوتر در جهت ایجاد و نگهداری داده ها و ارائه ی به موقع اطلاعات گفته میشود. IT تمام جوانب مدیریت و پردازش اطلاعات را در بر میگیرد. برخی IT را مجموعه ای از ارتباطات و مخابرات و اینترنت میدانند و بعضی دیگر آن را مجموعه ای از تجهیزات الکترونیکی و رایانه ای میدانند که به ذخیره و انتقال هرگونه اطلاعات می پردازد. در یک تعریف کلی IT به هر فناوری که برای دریافت، ذخیره سازی، پردازش، انتقال و ارائه ی اطلاعات به کار می رود گفته می شود.
تعریف کامپیوتر: دستگاهی است دارای حافظه و قابل برنامه ریزی که قادر است عملیات ریاضی و منطقی را با سرعت بالا انجام دهد. درواقع کامپیوتر دستگاهی که بتواند عمل دیافت اطلاعات، پردازش آنها و اعلام نتیجه پردازش(اطلاعات) را انجام دهد.
تعریف سیستم(System): مجموعه عناصر و اجرای مرتبط به هم که در مجموع یک هدف خاص را دنبال می کنند و دارای سه بخش اصلی است.1- ورودی 2- عملیات 3- خروجی
سیستم کامپیوتری نوعی از سیستم است که در ان داده های اولیه وارد بخش ورودی شده و پس از پردازش توسط سیستم، حاصل پردازش داده ها که اطلاعات نامیده می شوند در بخش آخر اعلام میشوند.
در سیستم کامپیوتری مقادیر ورودی سیستم را داده(Data) می نامند. درواقع داده ها عوامل موثر محیط بیرون بر روی سیستم هستند. هر عملی که بر روی داده ها انجام می گردد را پردازش(Process) می گویند. حاصل پردازش داده ها را اطلاعات(Information) می گویند. در واقع خروجی یک سیستم کامپیوتری اطلاعات محسوب می شود.
انواع کامپیوترها:
کامپیوترها ر ا میتوان از نظرها و جنبه های مختلفی مقایسه و تقسیم بندی کرد ولی مرسوم ترین دسته بندی از نظر قدرت پردازش و تجهیزات کامپیوترهاست. از این لحاظ کامپیوترها را به چهار گروه تقسیم بندی می کنند.
سخت افزار
ریزپردازنده(Microprocessor):
ریزپردازنده تراشه ای الکترونیکی است که انجام عملیات پردازشی، منطقی، ریاضی و کنترلی را برعهده دارد. ریز پردازنده اصلی ترین و مهمترین قسمت یک کامپیوتر است که به منزله ی مغز کامپیوتر است و به آن واحد پردازش مرکزی(CPU) نیز می گویند و شامل سه قسمت زیر می باشد:
واحد حساب و منطق(ALU):
واحد حساب و منطق(ALU)(Arithmetic Logic Unit) یکی از بخش های مهم CPU می باشد که عملیات محاسباتی، عملیات مقایسه ی داده ها و همچنین عملیات منطقی را انجام میدهد.
واحد کنترل(CU):
وظیفه ی واحد کنترل(CU)(Control Unit) کنترل دیافت داده ها از واحد ورودی، کنترل عملیات داخلی CPU و کنترل ارسال اطلاعات به واحد خروجی می باشد. مشابه یک سیستم عصبی برای کنترل سایر بخش های کامپیوتر عمل می کند.
حافظه ثبات(Register):
ثبات ها واحدهای کوچک حافظه هستند که جهت نگهداری سریع و موقت نتایج در CPU به کار می روند.
دو شرکت Intel , AMD معروفترین سازندگاه CPU در جهان هستند.
شرکت Intel : ( Pentiumو Pentium IIو Pentium IIIو Pentium 4و Celeronو Xeon)
شرکت AMD: (Athlon XPو Duran)
آشنایی با حافظه ها و کاربردهای آنها:
حافظه ها مکانی است که بتوانیم اطلاعات را به صورت دائم یا موقت در آن نگهداری کنیم.
هر برنامه ای که بخواهیم اجرا شود ابتدا باید در حافظه اصلی قرار گیرد و سپس توسط CPU اجرا شده و در نهایت اطلاعات تولید شده مجددا به حافظه اصلی فرستاده شود. برای نگهداری دائم اطلاعات تولید شده این اطلاعات روی حافظه جانبی ذخیره می کنند تا بتوان بعدها از آنها استفاده نمود.
مبنای کار کامپیوترها اعداد دودویی(باینری) است، یعنی جهت پردازش، کنترل و ذخیره سازی اطلاعات از سیستم عددی باینری(0 و 1) استفاده می کنند.
علت استفاده از سیستم باینری(0 و 1) در کامپیوتر این است که بکارگیری و پیاده سازی تجهیزات الکترونیکی و مکانیکی برای کار با دو رقم بسیار آسانتر از ده رقم(دهدهی یا دسیمال) است.
واحد های اندازه گیری حافظه:
کاراکتر(Character):
به هر یک از حروف، ارقام و علائم قابل نمایش در کامپیوتر یک کاراکتر گفته میشود. یک کاراکتر یک بایت حافظه را اشغال میکند.
معمولا تعداد کاراکترهای کامپیوتر 256 کاراکتر می باشد.{128 کاراکتر اول اسکی استاندارد و به 128 کاراکتر بعدی اسکی توسعه یافته(برای تعریف حروف زبانهای دیگر) می گویند.
Unicode استاندارد کدبندی جدیدی است که برای هر کاراکتر از 2 بایت استفاده می شود.
فایل(File):
تمامی اطلاعات و برنامه های موجود در کامپیوتر، صرفنظر از نوع یا محتوای آنها در فایل ها نگهداری می شوند.
دایرکتوری یا پو شه(Directory/Folder)
دایرکتوری یا پوشه محلی برای دسته بندی و نگه داری فایلها و پوشه ها می باشد. هر پوشه می تواند شامل چندین پوشه دیگر و چندین فایل باشد.
دایرکتوری یا پوشه ای که در بالاترین سطح دیسک قرار دارد دایرکتوری یا پوشه ریشه نامیده می شود.
انواع حافظه اصلی:
حافظه اصلی(Main memory) ناحیه ی ذخیره سازی همه منظوره ای است که ریزپردازنده به آن دسترسی مستقیم دارد و بدون آن کامپیوتر قادر به راه اندازی و اجرای برنامه ها نیست.
به خاطر سرعت دسترسی بالا این نوع حافظه ها را از مدارات مجتمع(IC) می سازند و به دو نوع اصلی تقسیم می شوند:
1- حافظه RAM 2- حافظه ROM
حافظه RAM: حافظه با دسترسی تصادفی (Random Access Memory) حافظه ایست الکترونیکی، که به دلیل سرعت دسترسی بالای آن برنامه های کاربردی جهت اجرا شدن در آن قرار می گیرند.
این حافظه یک حافظه الکترونیکی است و با روشن شدن کامپیوتر فعال شده و با خاموش شدن کامپیوتر اطلاعات آن از بین می رود.
حافظه ROM
حافظه فقط خواندنی(Read Only Memory) حافظه ای الکترونیکی است که فقط یک بار توسط شرکت سازنده ی حافظه برنامه ریزی می شود و دستورالعمل های لازم جهت شناسایی، کنترل و راه اندازی کامپیوتر در آن قرار داده می شود. در این حافظه نمی توان اطلاعات را نوشت و با قطع برق نیز اطلاعات آن از بین نمی رود.
کاربران امکان دسترسی به این حافظه را ندارند و کامپیوتر هنگام روشن شدن بصورت خودکار آنرا می خواند و اجرا میکند.
حافظه ی PROM:
حافظه فقط خواندنی قابل برنامه ریزی(Programable Read Only Memory ) که می توان آنرا فقط یکبار مطابق نیاز توسط دستگاه ویژه ای بنام PROM Programmable برنامه ریزی کرد
حافظه EPROM
حافظه فقط خواندنی قابل برنامه ریزی و پاک شدن(Erasable Programmable Read Only Memory) با توجه به نیاز متقاضی می تواند چندین بار برنامه ریزی و پاک شود.
برای پاک کردن این نوع حافظه ها از نور ماوراء بنفش استفاده می کنند و برای کارهای خاص و حرفه ای کاربرد دارد.
حافظه پنهان(Cache): حافظه ایست با سرعت بسیار بالا که جهت افزایش کارایی CPU در نظر گرفته شده است. این حافظه ها بسیار گران بوده و معمولا ظرفیت پایینی (256 یا 512 K
عنوان : فناوری اطلاعات
قالب بندی:word
تعداد صفحات:12
محتویات
جدیدترین اخبار دنیای فناوری اطلاعات
آماده شدن طرح جامع فناوری اطلاعات هر استان
کدام شبکهها امنتر هستند؟
حمله هکرها به ناتو
بررسی ابعاد مختلف توسعهی شبکهی ملی اطلاعات
اپل همچنان غول فناوری جهان
افزایش فروش کامپیوترهای شخصی در جهان
برای دیوانگان سرعت
روزهای خوش اپل
قسمتی از متن
فناوری اطلاعات
فناوری اطلاعات Information Technology یا IT همچنانکه بهوسیله انجمن فناوری اطلاعات آمریکا (ITAA) تعریف شدهاست، «به مطالعه، طراحی، توسعه، پیادهسازی، پشتیبانی یا مدیریت سیستمهای اطلاعاتی مبتنی بر رایانه، خصوصا برنامههای نرمافزاری و سختافزار رایانه میپردازد». به طور کوتاه، فناوری اطلاعات با مسائلی مانند استفاده از رایانههای الکترونیکی و نرمافزار سروکار دارد تا تبدیل، ذخیره، حفاظت، پردازش، انتقال و بازیابی اطلاعات به شکلی مطمئن و امن انجام پذیرد.
اخیرا تغییر اندکی در این عبارت داده میشود تا این اصطلاح به طور روشن دایره ارتباطات مخابراتی را نیز شامل گردد. بنابراین عدهای بیشتر مایلند تا عبارت «فناوری اطلاعات و ارتباطات» (Information and Communications Technology) یا به اختصار ICT را به کار برند.
تعریف
فناوری اطلاعات بسیار از علم رایانه وسیعتر (و مبهم تر) است. این اصطلاح در دهه ۱۹۹۰ جایگزین اصطلاحات پردازش دادهها و سیستمهای اطلاعات مدیریت شد که در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۶۰ بسیار رایج بودند. فناوری اطلاعات معمولاً به کلیه فناوریهائی اشاره دارد که در پنج حوزه جمع آوری، ذخیره سازی، پردازش، انتقال و نمایش اطلاعات کاربرد دارند.دانش فناوری اطلاعات و رایانه با هم فرق میکنند، البته در موارد زیادی با هم اشتراک دارند. اگر علم رایانه را مشابه مهندسی مکانیک بگیریم، فناوری اطلاعات مشابه صنعت حمل و نقل است. در صنعت حمل و نقل، خودرو و راهآهن و هواپیما و کشتی داریم. همه اینها را مهندسان مکانیک طرح میکنند. در عین حال در صنعت حمل و نقل مسائل مربوط به مدیریت ناوگان و مدیریت ترافیک و تعیین استراتژی حمل و نقل در سطح شرکت و شهر و کشور مطرح است که ربط مستقیمی به مهندسی مکانیک ندارد اما فناوری اطلاعات و ارتباطات (آیسیتی) مهمترین مقوله در این زمینهاست. سید حامد خسروانی شریعتی، تعریفی دیگر از فناوری اطلاعات بیان می دارد که بیان از فرابخشی بودن این رشته دارد، به گفته ایشان : مهندسی فناوری اطلاعات دانشی ترکیبی از مهندسی نرم افزار، مهندسی صنایع و مارکتینگ می باشد که رویکردی تحلیلی، تجاری و باریک بینانه به تکنولوژی های نوین اطلاعاتی دارد .ایشان با ایجاد این رویکرد شکاف میان طراحان نرم افزار و تحلیل کنندگان سیستم و بازار هدف را حل کرده اند.
عناصر اصلی
فناوری اطلاعات متشکل از چهار عنصر اساسی (انسان، ساز و کار، ابزار، ساختار) است، به طوری که در این فناوری، اطلاعات از طریق زنجیره ارزشی که از بهم پیوستن این عناصر ایجاد میشود جریان یافته و پیوسته تعالی و تکامل سازمان را فراراه خود قرار میدهد:
بسیاری مفهوم فناوری اطلاعات را با کامپیوتر و انفورماتیک ادغام می کنند، این درحالیست که این ها ابزار های فناوری اطلاعات می باشند نه تمامی آنچه که فناوری اطلاعات عرضه می کند . سید حامد خسروانی شریعتی در مقاله ای در همین زمینه آورده است که :" با فرض اینکه فناوری اطلاعات یک سیب باشد، کامپیوتر، شبکه، نرم افزار و دیگر ابزارهای مرتبط با این حوزه همانند دم سیب است که میوه توسط آن تغزیه می گردد، حال این خود سیب است که محصول اصلی است و هدف و نتیجه در آن خلاصه می گردد.
زمینههای فناوری اطلاعات
امروزه معنای اصطلاح «فناوری اطلاعات» بسیار وسیع شدهاست و بسیاری از جنبههای محاسباتی و فناوری را دربر میگیرد و نسبت به قبل شناخت این اصطلاح آسانتر شدهاست. چتر فناوری اطلاعات تقریباً بزرگ است و بسیاری از زمینهها را پوشش میدهد. متخصصین فناوری اطلاعات وظایف متنوعی دارد، از نصب برنامههای کاربردی تا طراحی شبکههای پیچیده رایانهای و پایگاه دادههای اطلاعاتی. چندی از زمینههای فعالیت متخصصین فناوری اطلاعات میتواند موارد زیر باشند: فناوری اطلاعات و علوم کتابداری و اطلاع رسانی ارتباط تنگاتنگی با هم دارند.
در ایران متولی اصلی فناوری اطلاعات و ارتباطات را وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات میدانند .
متولی فناوری اطلاعات در ایران
در ایران همیشه بحث بر سر متولی اصلی فناوری اطلاعات وجود داشت تا با تغییر نام وزارت پست و تلگراف و تلفن در سال 1382 به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و مهمتر از آن ایجاد معاونت فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات، خود را متولی اصلی فناوری اطلاعات در کشور مطرح ساخت. از این سال به بعد توسعه همه جانبهای در این وزارتخانه صورت گرفت تا شرکتها و مراکز متعددی زیر مجموعه آن تشکل یافتند و هر یک از آنها با توانمندیها و فعالیتهای بسیار، تحولات فراوانی را شکل داده و باعث گسترش وضع ارتباطی کشور در بخشهای پست و مخابرات شدند.معاونت فناوری اطلاعات به منظور تدوین راهبردها، سیاستها، برنامههای بلند مدت و اهداف کیفی و کمی بخش توسعه فناوری اطلاعات و ارائه آن به شورای عالی فناوری اطلاعات معاونتی تحت عنوان معاونت فناوری اطلاعات در ساختار سازمانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در نظر گرفته شد. و کم کم سازمانهایی مثل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات زیرساخت نیز در این رابطه شکل گرفتند.
آخرین وضعیت فیبرنوری کشور