تعریف موزه
بر مبنای تعریفی که "ایکوم" از موزه می دهد، موزه مکان گردآوری، نگهداری، مطالعه و بررسی کردن و نیز به نمایش گذاشتن نعمتهای فرهنگی یا طبیعی به منظور آموزش، پژوهش و ارزش دادن به این مجموعه ها و لذت بردن از آنهاست.
معنای لغوی و اصطلاحی موزه:
نام موزه از لغت فرانسوی "Musee " گرفته شده و به معنای مکانی است که مجموعه بزرگی از آثار باستانی و صنعتی و چیزهای گرانبها را در آن به معرض نمایش می گذارند و دانشمندان و پژوهشگران و هنرمندان و علاقه مندان از آن استفاده می کنند. کلمه موزه را فرانسویان از لغت یونانی گرفته اند. موزه نام تپه ای در آتن بوده است که در آن عبادتگاهی برای موزه ها ساخته شده بود.
امروزه در کشورهای گوناگون جهان موزه ها، آثار باستانی، مردم شناسی، طبیعی، حیوانات و وحوش و مجموعه تاریخی آن کشورها را به نمایش می گذارد. فرهنگ تمدن هر قوم و ملتی از طریق اشیا و وسایلی که در آن موزه ها جمع آوری شده است شناخته می شود. یکی از راههای شناخت اقوام گذشته و نحوه زندگانی آنها بازدید از موزه هاست که جنبه آموزشی نیز دارد.
تاریخچه موزه:
پژوهشگران و متخصصان موزه داری، به دنبال ریشه یابی واژه موزه به مبدأ "هلنی" بسنده کرده و تاریخ موزه و تاریخگذاری این پدیده را این گونه تعریف کرده اند:
"معبد خدایان هنر شعر و موسیقی که بر فراز تپه ای در آتن قرار داشت، نخستین موزه ای است که در تاریخ موزه ها نام برده می شود و موزه "آشمولین" در شهر آکسفورد نخستین موزه ای است که آثار مشرق زمین را در خود محفوظ داشته است. نخستین موزه در قاره آسیا موزه "هارمیتاژ" یا "هرمیتاژ" در لنینگراد روسیه است و اولین موزه ایران در سال 1295 هـ .ش به نام "موزه ملی ایران" پایه گذاری و گشایش یافته است. سال 1746 میلادی را در تاریخ تحول و تکامل موزه ها باید نقطه عطفی به شمار آورد. زیرا در این سال نویسنده فرانسوی، "لاخون دوسن ین" عقاید و اندیشه های نوینی را درباره موزه مطرح کرد که موجب تحرک و تسریع در بنیادگیری موزه ها شد. چهار سال پس از آن به سال 1750 میلادی اولین موزه واقعی جهان در قصر لوکزامبورگ برپا شد."
نقش حیاتی موزه ها در جوامع بشری نقشی بدیع، ماندگار و مروج ناب ترین پدیده های فرهنگی است. موزه ها از معدود مراکز حافظ یادگاران نسل گذشته و در حقیقت فرزندان هنر و تاریخ هستند. هر یک از این اشیا در عین بی زبانی به هزار زبان سخن می گویند زیرا اسناد معتبری از هنر، فرهنگ و تاریخ را ارایه می دهند.
موزه کلمه ای یونانی است که از " موزه یون " به معنای مجلس فرشتگان الهام گرفته است. به طور کلی موزه به مجموعه ای از آثار و اشیایی اتلاق می شود که در محل یا عمارتی نگه داری و در معرض نمایش گذاشته شوند.
روزنامه شرف موزه را اینگونه تعریف می کند : " موزه به اصطلاح اهالی فرنگ عبارت است از مکان یا محلی که مخزن آثار قدیمه و اشیای بدیعه و نقایس و مستظرفات دنیاست و از هر تحفه و یادگاری که در آن مخزون و موضوع است اهل علم و اطلاع، کسب فایدتی و کشف سری می نمایند و از احوال و اوضاع هر زمان و صنایع و حرف آن و رسوم و آداب معموله آن ایام و عواطف انام با خبر می گردند. می توان گفت که موزه مقیاس شعور و میزان عقول و درجه افهام، اصناف و مرآت ادراک سلاسل است. مشکلات لاینحل در اینجا حل می شود و بر معلومات تاریخی شهود اقامه می نماید. "
در یونان قدیم به محلی موزه گفته می شد که در آنجا به مطالعه صنایع و علوم می پرداختند. " ایکوم " شورای جهانی موزه ها، موزه را موسسه ای دایمی دانسته که اهداف مادی ندارد و در آن به روی همگان گشوده است و برای خدمت به جامعه و پیشرفت آن فعالیت می کند. هدف موزه ها، گرد آوری و نگه داری، تحقیق، انتقال و نمایش شواهد بر جای مانده از انسان و محیط زیست او به منظور بررسی، آموزش و بهره برداری معنوی است. تعریفی دیگر موزه را بنیادی دانسته که سه وظیفه اصلی جمع آوری، نگه داشت و نمایش اشیا را بر عهده دارد. این اشیا ممکن است نمونه های از طبیعت و مربوط به رمین شناسی و ستاره شناسی یا زیست شناسی باشد. یا آن که آفرینش های هنری و علمی انشان را در طول تاریخ به نمایش بگذارد. اولین موزه هایی که در دنیا شکل گرفتند، هدف خاصی نداشتند. اماکن و پرستشگاه های مقدس چون کلیسای کاتولیک،معابد یونانی و پرستشگاه های بودایی در ژاپن را در بر می گرفتند. اولین مجموعه شخص دنیا در سال 1683 میلادی در آکسفورد انگلستان با نام موزه آشمولین به صورت عمومی درآمد. در دوره رنسانس که تحول عظیم فرهنگی. هنری در اروپا ( قرن پانزدهم به بعد ) پدید آمد، موزه ها نیز بیشتر مورد توجه قرار گرفتند و ارزش راستین خود را بار یافتند.
اوج هنری موزه داری جهان را می توان در موزه لوور پاریس دید. این موزه که هم اکنون به صورت یک مرکز بزرگ پژوهشی در آمده است،بزرگترین موزه دنیا محسوب می شود. ساختمان این موزه قبل از انقلاب کبیر فرانسه، یکی از کاخ های سلطنتی فرانسه بود که در آن آثار با ارزش هنری نگه داری می شد. پس از انقلاب کبیر فرانسه در سال 1789 م این کاخ با آثارش به مردم فرانسه اهدا شد و در سال 1793 م تبدیل به موزه ملی فرانسه گردید. بخش عظیمی از آثار این موزه به دایره " هنر اسلامی " اختصاص دارد که این اشیا را وزارت آموزش و هنرهای ظریفه دولت فرانسه برای غنی کردن موزه از کشورهای مشرق زمین گردآوری کرده است. هیات های مختلف فرانسوی حدود صد سال در ایران به کاوش های باستان شناسی پرداخته اند. که از جمله آنان می توان به آندره گدار، ژاک دمورگان و مارسل دیولافوا اشاره نمود. در سال 1889 م دمورگان به ایران آمد و به حفاری پرداخت. سپس در سال 1895 م امتیاز حفاری در ایران را از ناصرالدین شاه گرفت و بعد از آن در زمان مظفرالدین شاه آن را تمدید کرد که به موجب آن امتیاز انحصار حفاری باستان شناسی در تمام ایران به دولت فرانسه و اگذارشد. در این مدت بیشتر اشیای تاریخی و منحصر به فرد چون لوح قانون حمورابی و … زینت بخش موزه لوور پاریس شد.
تاریخ تشکیل اولین موزه در ایران را باید در گنجینه های گرانبهایی که باستان شناسان به دست آورده اند، جستجو کرد. ایرانیان برای رهایی از آسیب بیگانگان گاهی گنجینه های گرانبهایی مانند کلوزر، کلماکره و مجموعه سفال ئ آبگینه گرگان را درون چاه ها و حفره ها پنهان می کردند.
اولین بار به دستور ناصرالدین شاه قاجار در داخل سلطنتی کاخ گلستان، تالاری به موزه اختصاص یافت که سپس همین مکان با ملحقاتی غنی تر شد و به نام موزه " همایونی " گشایش یافت. روزنامه شرف در توصیف این موزه می نویسد:" موزه همایونی طولا" چهل و سه زرع و عرضا" هیجده زرع مشتمل بر بیست اتاق است. این موزه خزینه ای است مشحون به ظواهر جواهر گرانبها و ظرایف و نفایس اشیاء و آثار جلیله علمیه و مهمات حربیه قدیمه، آلات، ادوات متنوعه و مصنوعات ازمنه سابقه ونتایج خیالات حکمای بزرگوار و تماثیل و تصاویر نگارنده های بی مثل و مانند روزگار و پرده های نقاشی کار نقاشهای مشهور و حاصل صناعی کارخانه های معروف و ظروف چینی بسیار و ممتاز کار چین و روسیه و انگلیس و بلور آلات، کارخانه های ساکس و نیز کارخانه های معتبر"
این موزه پس از مدتی از بین رفت. جواهرات آن به خزانه بانک ملی انتقال یافت و بعدا" به موزه مجهزی تبدیل شد و سلاح های آن به موزه دانشکده افسری سپرده شد. در دوره مشروطه به دستور وزیر معارف " صنیع الدوله " دایره ای به نام اداره عتیقات بین سال های ( 1295.7 م ) به وجود آمد که کارش سر و سامان دادن به وضع خراب حفاری های غیر مجاز بود و در همین زمان بود که موزه ایران " معارف " تاسیس شد. این موزه در بر گیرنده اشیای عتیقه، کاشی، سفال، سکه و سلاح بود و. به عنوان اولین گام موثر در تاریخ موزه داری ایران به شمار می رود.
بیشترین جلوه تاریخ موزه داری ایران را در ایجاد موزه ایران باستان باید جستجو کرد. این موزه با 2744 متر زیر بنا به دلیل قدمت اشیا، در زمره یکی از موزه های مادر دنیا محسوب می شود که به سال 1316 خورشیدی افتتاح گردید.
طراحی ساختمان این موزه به عهده " آندره گدار " فرانسوی بود و شکل ظاهری ساختمان الهام گرفته از طاق کسری انوشیروان ساسانی است.
این موزه در
از سردر بازار قیصریه که وارد میدان میشوید اگر با موسیقی ایران آشنا باشید احساس میکنید که دستگاه شور را برای شما زمزمه میکند اول طاقنماهای موزون را میبینید و این در آمد شور است که در چند پرده نزدیک به هم نواخته میشود آرام آرام پیش میروید تا به عالی قاپو میرسیم که همان شهناز است بعد به زیر افکن و قرود میآید و میرسد به مسجد شاه که همان گوشه اوج است و بعد مسجد شیخ لطفالله که گوشه سلمک را تداعی میکند تا دوباره میرسد به سر در قیصریه. بی شک یکی ار عمده دلایل سحر انگیزی فضاهای ایرانی همین پیوند با موسیقی است.
همانگونه که در موسیقی، اجرای نت روان، سیال و متصل و یا اجرای مقطع و ناپیوسته نتها داریم، در بافت موسیقی نیز معماران در صورت ساختمان و نصب بازشوها با فواصل گوناگون، گاهی همچون هنر گوتیک در جستجوی کاهش آرتیکولاسیون بواسطة تداوم بودهاند و گاهی نیز همچون اکسپرسیونیسم آلمان در آغاز قرن بیستم در جست و جوی پیوستگی و تداوم کامل است.
معماری و موسیقی هنرهایی هستند که در صورت انتزاعی و در مفهوم مجرد شناخته میشوند و برخورد روزمره با آنها نیز مجزا و مجرد میباشد. انتزاعی بودن خصیصهای مشترک در بین هنرهاست؛؛موسیقی، هنری شنیداری میباشد و در مرحله آغازین ارتباط با مخاطب میتواند با ایجاد حالات صوتی، حس او را در لحظه بسازد و یا ضمیر ناخودآگاه را به تداعی معانی وادارد. حالات موسیقی پیرو قواعد مشخصی منبعث از ریاضیات و فیزیک که از نظم طبیعت پدید میآید، قواعد ریاضی شناخته شدهای همچون اعداد طلایی و فرمول معروف فیبوناچی و اصول کشف شده تناسبات هندسی در تحلیل هندسی طبیعت جانداران در موسیقی به وفور یافت میشود.
معماری نیز انتزاعی است؛ چه عناصر طبیعی در معماری آنگونه که باید باشند نیستند و تغییر شکل یافتهاند. ثبت و نگهداری معماری برای بوجود آوردن آن نیز در بستر هندسه و به نوعی هندسه در بعد دادن به عناصر ریاضی صورت میگیرد. هر چند در هر طبقه از ساختمان ما میتوانیم با نظاره گری بر پنجرهها و بازشوها و فضاهای خالی سکوت به ملودی آن گوش فرا دهیم، توأمان هم میتوانیم با نگریستن به بدنة ضلع یک ساختمان، دو یا سه طبقه را به شکل یک هارمونی به یک چشم انداز دریافت کنیم. به زبان دیگر، همانگونه که دانش هارمونی ما را به خصیصههای آکوردها و توانایی پیوندشان با یکدیگر، با توجه به ارزشهای ساختمانی، ملودیک و وزنی آنها آگاه میسازد، کاوشگر نیز میتواند هارمونی بافت موسیقی را برداشت کند.
همه هنرها به طور عرضی با همدیگر ارتباط دارند، چراکه منشا همه آنها تجلی زیبایی است. این زیبایی در معماری ومجسمهسازی به شکل نسبتهای طول و عرض و ارتفاع اتفاق میافتد. در یک چهره، تناسبات هستند که زیبایی میآفرینند. گاهی هم تناسبات رنگها باعث ایجاد زیبایی میشوند که در آنجا هم مجموعه فرکانسهای نوری، تناسبات دلپذیری را به وجود میآورند. در موسیقی هم نسبتهای صوتی به زیبایی منجر میشوند؛ نسبتهایی که به تناسب میرسند. تناسب گاهی در وجه دیداری است و گاهی در وجه شنیداری. در مورد بویایی و بساوایی هم چیزهایی ذکر میشود، بنابراین همه هنرها یک وجه دارند و آن وجهی است که با هندسه دل ما از قبل طراحی شده است.
ما روی یک پاره خط به طول یک، تنها یک نقطه را پیدا میکنیم که موجزترین نسبت را به ما بدهد. در همه هنرها ایجاز، یکی از شروط است. در نقطهای که ما پیدا میکنیم، نسبت کل پاره خط به بخش بزرگ، برابر است با نسبت بخش بزرگ به بخش کوچک و این نسبت، عدد فی را به ما میدهد که اصطلاحا به آن نسبت الهی گفته میشود، یعنی اینکه ما با این قاعده توحیدی مواجه هستیم که هرچیزی از یک یعنی وجه حقیقی عالم و وحدت حقیقی عالم نشات بگیرد، برای ما زیباست. بعد از عدد یک عددهای دو و سه هستند. تمام گامهای موسیقی ازاین دو عدد حاصل میشوند.
زمانی که وارد مبحث ریتم میشویم، با دوضربی یا سه ضربی مواجه هستیم. اصلا ریتمی ازاین قاعده خارج نیست. وقتی ریتم ترکیبی میشود، حاصل ضرب عددهای دو و سه است و موقعی که ریتم مختلط میشود، حاصل جمع این دو عدد است البته با ترتیبهای متنوع و مختلف. وقتی که ما از یک که نقطه توحیدی عالم است به سمت کثرت حرکت میکنیم، ابتدا با دو و سه مواجه هستیم. در معماری هم با فرکانسهای نوری که طول و عرض و ارتفاع را تعریف میکنند، سروکار داریم و زمانی که این سه به موجزترین شکل واقع شود، شما احساس زیبایی میکنید و از نظر روحی حال خوبی دارید و این تناسبات در اکثر آثار بزرگ معماری وجود دارد. جالب اینکه این تناسبات در بدن انسان، آناتومی پرندگان و درختان و همه جای طبیعت به همان نسبت الهی وجود دارد.
ریتم تابعی از زمان بوده و در نمودهای گوناگون بصری ، صوتی، همانند اسم معنی در دستور زبان است. مانند نور در داخل شعله و عطر در غنچه گل. ریتم پدیده پیچیدهای است که در تمام اثار هنری جریان دارد. در واقع نبض تنفس است، که حیات میبخشد، و به حرکت در می اورد. قلب ناپیدای است که از درون میتپد برای وی و تنها برای وی است، که در یک سلسله پدیدهها نظم بر قرار میگردد تا بتواند به طور موزون معرفی شود. در موسیقی، آهنگ سازان بر حسب قواعد معین صداها را با هم ترکیب کرده و آثار را به وجود میآورند. در تمام قطعات، پس از دادن نت صدای موسیقی، ریتم آن را مشخص مینمایند. اهمیت ریتم در موسیقی به حدی است که اگر در آهنگ آشنایی، تمام نتهای آن را در فواصل زمانی یکسان بنوازند، یا به عبارت دیگر، ریتم را از آهنگ جدا نمایند، شناسایی آهنگ بسیار مشکل خواهد بود. حال اگر ریتم همان آهنگ را بدون در نظر گرفتن نتهایش بنوازند، شاید بتوان آهنگ را شناسایی کرد. یعنی یک آهنگ را بیشتر میتوان از ریتم آن شناخت تا از نتهایش. موسیقی دانان بر آنند که ریتم عنصر لاینفک و جدا نشدنی از موسیقی بوده، و به آن نظم و معنی میبخشد، و جزء مهمی از آهنگ را تشکیل داده و بر احساس و درک موسیقی ما اثر میگذارد.
ساده ترین نوع آن تکرار منظم عناصر معماری در امتداد یک خط مستقیم است. سکون و توقف با مفهوم مکث در معماری جنبهای کاربردی دارد. پاگرد پلهها، میادین و گرههای شهری از نمودهای کاربردی آن است. گاهی با ایجاد یک عامل یا عنصر در فضای معماری و جلب توجه بیننده، عامل مکث و سکون را میتوان به خوبی پدید آورد. احاطه آدمی بر معماری با شناخت هندسه و قواعد آن و تعریف اشکال و کنار هم گذاشتن آنها در روی کاغذ با نام نقشه و طرح معماری به نوعی تعریف شده است و کنکاش آدمی در طبیعت نیز مصالح مورد نیاز را در ایجاد یک اثر معماری خوب به او میدهد. حالات موسیقی پیرو قواعد مشخصی منبعث از ریاضیات و فیزیک است. معماری هندسه مکان است و موسیقی ریاضی زمان و میتواند بدینگونه نیز باشد که معماری ریاضی مکان است و موسیقی هندسه زمان! موسیقی ایستا نیست ولی معماری ایستا است. در مورد نقاشی، ایستایی در بطن کار معرفی میشود. برخورد دو علم مشترک هندسه و ریاضی که هر دو هنرهای ذهنی منبعث و مشتق از طبیعت هستند در موسیقی و معماری به نحوی سازگاری ایجاد نموده است که حس مشترک بودن معماری و موسیقی را تقویت میکند و راه را برای ارزیابی این دو هنر مهیا میسازد.[۱]
فضا در موسیقی و معماری
فضا زمانی شناخته می شود که دو مولفه اصلی آن یعنی مکان و زمان شناخته شود. بعد از شناخته شدن ، این دو مولفه بار تجربی و فرهنگی پیدا می کنند. دارای کیفیت هایی می شوند که کم و بیش قابل اندازه گیری اند.
از سردر بازار قیصریه که وارد میدان میشوید اگر با موسیقی ایران آشنا باشید احساس میکنید که دستگاه شور را برای شما زمزمه میکند اول طاقنماهای موزون را میبینید و این در آمد شور است که در چند پرده نزدیک به هم نواخته میشود آرام آرام پیش میروید تا به عالی قاپو میرسیم که همان شهناز است بعد به زیر افکن و قرود میآید و میرسد به مسجد شاه که همان گوشه اوج است و بعد مسجد شیخ لطفالله که گوشه سلمک را تداعی میکند تا دوباره میرسد به سر در قیصریه. بی شک یکی ار عمده دلایل سحر انگیزی فضاهای ایرانی همین پیوند با موسیقی است.
همانگونه که در موسیقی، اجرای نت روان، سیال و متصل و یا اجرای مقطع و ناپیوسته نتها داریم، در بافت موسیقی نیز معماران در صورت ساختمان و نصب بازشوها با فواصل گوناگون، گاهی همچون هنر گوتیک در جستجوی کاهش آرتیکولاسیون بواسطة تداوم بودهاند و گاهی نیز همچون اکسپرسیونیسم آلمان در آغاز قرن بیستم در جست و جوی پیوستگی و تداوم کامل است.
معماری و موسیقی هنرهایی هستند که در صورت انتزاعی و در مفهوم مجرد شناخته میشوند و برخورد روزمره با آنها نیز مجزا و مجرد میباشد. انتزاعی بودن خصیصهای مشترک در بین هنرهاست؛موسیقی، هنری شنیداری میباشد و در مرحله آغازین ارتباط با مخاطب میتواند با ایجاد حالات صوتی، حس او را در لحظه بسازد و یا ضمیر ناخودآگاه را به تداعی معانی وادارد. حالات موسیقی پیرو قواعد مشخصی منبعث از ریاضیات و فیزیک که از نظم طبیعت پدید میآید، قواعد ریاضی شناخته شدهای همچون اعداد طلایی و فرمول معروف فیبوناچی و اصول کشف شده تناسبات هندسی در تحلیل هندسی طبیعت جانداران در موسیقی به وفور یافت میشود.
معماری نیز انتزاعی است؛ چه عناصر طبیعی در معماری آنگونه که باید باشند نیستند و تغییر شکل یافتهاند. ثبت و نگهداری معماری برای بوجود آوردن آن نیز در بستر هندسه و به نوعی هندسه در بعد دادن به عناصر ریاضی صورت میگیرد. هر چند در هر طبقه از ساختمان ما میتوانیم با نظاره گری بر پنجرهها و بازشوها و فضاهای خالی سکوت به ملودی آن گوش فرا دهیم، توأمان هم میتوانیم با نگریستن به بدنة ضلع یک ساختمان، دو یا سه طبقه را به شکل یک هارمونی به یک چشم انداز دریافت کنیم. به زبان دیگر، همانگونه که دانش هارمونی ما را به خصیصههای آکوردها و توانایی پیوندشان با یکدیگر، با توجه به ارزشهای ساختمانی، ملودیک و وزنی آنها آگاه میسازد، کاوشگر نیز میتواند هارمونی بافت موسیقی را برداشت کند.
همه هنرها به طور عرضی با همدیگر ارتباط دارند، چراکه منشا همه آنها تجلی زیبایی است. این زیبایی
اعتیاد به الکل : نشانه ها، علائم
اعتیاد به الکل یک بیماری با چهار ویژگی اصلی است که عبارتند از:وسوسه مصرف مواد – نیاز شدید به نوشیدن
از دست دادن کنترل – قادر به متوقف کردن نوشیدن نیست
وابستگی جسمی- نشانه های ترک دارو مانند تهوع، عرق کردن، لرزش
تحمل – نیاز به نوشیدن مقدار بیشتری از الکل
اعتیاد به الکل ازکارهای خطرات است. نوشیدن می تواند خطر ابتلا به برخی سرطان ها را افزایش دهد. همچنین می تواند باعث صدمه به کبد، مغز و سایر اندام ها شود. نوشیدن در دوران بارداری می تواند به کودک آسیب برساند. اعتیاد به الکل نیز خطر مرگ ناشی از تصادف با خودرو، جراحات، قتل و خودکشی را افزایش می دهد.
الکل یکی از شایعترین مواد مورد سوء مصرف در در دنیاست. اعتیاد به الکل اغلب با عنوان الکلیسم نامیده می شود. الکل موجود در مشروبات الکلی اتانول نام دارد و از تخمیر میوه، سبزی و دانه های گیاهی به دست می آید.
مشروبات الکلی میزان متفاوتی از الکل را دارند. (برای مثال آبجو ۵% ، شراب ۱۰-۱۵% و ویسکی و عرق حدود ۴۰% الکل دارد.) . مشروبات الکلی به صورت بی رنگ یا به رنگهای متفاوتی تولید می شوند.بعضی از افراد نیز الکل طبی راکه مایعی بی رنگ است ومصارف پزشکی دارد را با نوشابه های مختلف مخلوط می کنند.
نوع دیگری از الکل که از چوب بدست می آید متانول است که الکل صنعتی نامیده میشود. با توجه به سهولت دسترسی به این ماده و ارزان بودن به کرات مورد سوءمصرف واقع میشود که ممکن است به کوری، اغماء و حتی مرگ منجرگردد.
آثار مصرف الکل :
عوارض جسمانی مصرف الکل: کاهش فشارخون، احساس گرما، تلو تلو خوردن هنگام راه رفتن.
عوارض روانی مصرف الکل: رفتار نامناسب، پرحرفی یا کم حرفی، حرف زدن نامربوط، معاشرتی شدن یا گوشه گیری و پرخاشگری، اختلال تعادل و ناتوانی انجام حرکات ظریف، اختلال در توجه و حافظه.
عوارض طولانی مدت مصرف الکل:
اختلال خواب، بیماریهای معده (زخم معده)، درگیری مری و کبد، سوءتغذیه، افزایش فشارخون و خطر سکته قلبی و مغزی، ضعف عضلانی، ناتوانی جنسی و تأخیر در انزال، توهمات شنوایی، فراموشی پایدار، افزایش خطر سرطانهای سر و گردن و دستگاه گوارش.
علائم ترک مصرف الکل:
چنانچه فردی پس از مصرف طولانی و زیاد الکل ناگهان آن را قطع کند یا مقدار آن را ناگهانی کاهش دهد، به طور متوسط پس از ۸-۶ ساعت علائم زیر بروز خواهد کرد:
تعریق، افزایش ضربان قلب، لرزش شدید دست ها، بی خوابی، تهوع و استفراغ، اضطراب، تشنج، توهمات شنوایی و بینایی.
چگونه کمک کنیم؟
بمنظور پیشگیری از ایجاد فراموشی ناشی از مصرف طولانی مدت الکل ، هر فرد الکلی باید روزانه ۱۰۰میلی گرم ویتامین ۱B (تیامین) مصرف کند و باید به مصرف کننده توصیه کرد که میزان مصرف روزانه یا هفتگی خود را ثبت کند.
حداقل دو روز در هفته استفاده نکند، از مشروبات الکلی با درصد الکل کمتر استفاده کند یا به صورت رقیق شده مصرف کند. چنانچه فرد دچار مسمومیت شدید با الکل شده باشد به منظور حمایت تنفسی و توجه به آب و املاح و حرارت بدن نظارت پزشکی ضروری است.چنانچه قصد ترک الکل را داشته باشند، نظارت روانپزشک برای شروع داروهای مسکن و جلوگیری از بروز هذیان ضروری است.
سایر اطلاعات در مورد اعتیاد به الکل:
۷۲ ساعت تا یک هفته پس از قطع مصرف ناگهانی الکل امکان بروز تشنج و حالتهای هذیانی شدیدی که ممکن است منجر به مرگ شود، وجود دارد که نظارت تخصصی را در این دوران الزامی می کند .
شکایات منجربه مراجعه
• خلق افسرده
• عصبی شدن
• بی خوابی
• عوارض جسمی مصرف الکل (زخم معده، گاستریت،بیماری کبدی)
• علایم بازگیری الکل (تعریق، لرزش، کسالت صبحگاهی، توهمات و تشنج)
نشانههای وابستگی به الکل
-مشکل در کنترل کردن مصرف الکل
-علاقه وافر به مصرف الکل
-تحمل (نوشیدن مقادیر زیاد الکل بدون ظاهرشدن مسمومیت )
-بازگیری (اضطراب، لرزش، تعریق پس ازقطع مصرف )
– برای برخی بیماران که فاقد موارد بالا می باشند، کاهش مصرف الکل ممکن است مطلوب باشد.
اطلاعات مورد نیاز برای بیمار وخانواده
۱) وابستگی به الکل یک بیماری جدی است. قطع یا کاستن از مصرف الکل فواید روانی وجسمی را به همراه دارد.
۲) نوشیدن الکل در طی حاملگی میتواند به کودک صدمه بزند.
۳) دربرخی موارد مصرف مضر الکل، حتی اگر علائم وابستگی وجودنداشته باشد، کاهش یا قطع مصرف همیشه مطلوب است .
۴) برای بیمارانی که دچار وابستگی به الکل هستند، هدف فقط ترک الکل است.
۵) عود مصرف امری شایع است. کاهش یاقطع مصرف اغلب نیازمند اقدامات مکرر است. نتیجه اقدام، بستگی به انگیزه واعتماد به نفس بیمار دارد.
مشاوره با بیمار وخانواده
۱) برای کسانی که خواهان توقف فوری هستند:
• روز مشخصی رابرای توقف مصرف تعیین کنید.
• با بیمار در مورد روشهای اجتناب از مصرف و همچنین راههای مقابله با موقعیتهای مشکل (نظیر برخوردهای اجتماعی یا حوادث استرس آور) به بحث بپردازید.
• برای کمک به بیمار درجلوگیری از مصرف الکل، درباره روشهایی برای کنار آمدن با حوادث استرس آور بدون استفاده از الکل ویا طرز برخورد و پاسخگویی به دوستانی که هنوز الکل مینوشند، طرحهای خاصی ارایه دهید.
• اعضای خانواده یا دوستانی را که از قطع مصرف الکل حمایت میکنند، شناسایی کنید.
۲) درصورتیکه کاهش مصرف الکل هدفی عاقلانه تر به نظر می رسد،( یا درصورتیکه تمایلی به قطع ندارد):
• درباب هدفی معین برای کاهش مصرف با وی مذاکره کنید (همچون اینکه بیش از دوبار در روز الکل مصرف نکند ودرهر هفته دوروز از مصرف الکل احتراز کند).
• به بحث درمورد استراتژیهای احتراز یا کنار آمدن با موقعیتهای خطرناک (همچون موقعیتهای اجتماعی، حوادث استرس آور ) بپردازید.
• به معرفی روشهای مراقبه شخصی و رفتارهایی که متضمن مصرف بی خطرتر الکل میباشند بپردازید (همچون محدود کردن زمان، نوشیدن آهسته تر الکل ).
۳) برای بیمارانی که درحال حاضر علاقهمند به قطع یا کاستن از مصرف نیستند:
• آنها را طرد یا سرزنش نکنید.
• مشکلات طبی ویا اجتماعی ناشی از مصرف الکل را برایشان روشن کنید.
• برخوردی غیر داورانه داشته باشید.
مشاوره با متخصص
بازگیری شدید از الکل (همراه با توهم وناپایداری سیستم عصبی خودکار) ممکن است نیاز به بستری دربیمارستان واستفاده ازدوز بالاتر داروهای ضداضطراب داشته باشد.درصورت وجود اختلال روانپزشکی شدید یا بقای علایم اختلال روانپزشکی پس از سم زدایی وقطع مصرف، مشاوره با روانپزشک را مدنظر قرار دهید.
الکلیسم عبارت است از وابستگی فیزیولوژیک (جسمانی) و روانی به الکل، که موجب بروز بیماریهای مزمن و بروز مشکل در روابط بین فردی و مشکلات خانوادگی و کاری میشود.
علایم شایع
مراحل اولیه
کم بودن تحمل نسبت به بروز اضطراب
نیاز به الکل در آغاز روز، یا در زمانهای استرس
بیخوابی؛ کابوس
بروز یک حالت ناخوشایند و سردرد صبح روز بعد از مصرف زیاد الکل و نیز بیشتر شدن موارد غیبت و حاضر نشدن سرکار
مشغولیت ذهنی زیاد برای تهیه الکل و پنهان کردن نوشیدنی الکلی از خانواده و دوستان
احساس گناه یا آزردگی و تحریکپذیری وقتی که دیگران میگویند که وی الکل مصرف میکند. مراحل پیشرفته
از هوش رفتنهای کوتاه مدت به دفعات؛ کاهش حافظه
بروز یک حالت هذیانی همراه با لرزش (علایم در این حالت عبارتند از لرزش، توهمات، گیجی، عروق ریزش، تندشدن ضربان قلب). این حالت اغلب در اثر نرسیدن الکل رخ میداد.
بیماری کبدی (پوست یا چشمها زرد میشوند)
اختلال رشتههای عصبی دست و پا و نیز دستگاه عصبی (کرخت شدن و سوزن سوزن شدن در دستها و پاها، کاهش علاقه و توانایی جنسی، گیجی، کُما)
علل
هنوز به طور کامل مشخص نشدهاند، اما موارد زیر را میتوان ذکر کرد:
عوامل شخصیتی، به خصوص وابسته بودن، عصبانیت، جنون و سرخوشی، افسردگی یا در خود فرورفتن
تأثیرات خانوادگی، به خصوص الکلی بودن والدین یا طلاق آنها
عوامل ارثی
فشار اجتماعی یا فرهنگی برای نوشیدن الکل
اختلالات شیمیایی در بدن (شاید)
عوامل افزایش دهنده خطر
عوامل فرهنگی. در برخی از گروههای قومی میزان الکلیسم بالا است که ممکن است به دلایل اجتماعی یا زیستشناختی باشد.
استفاده از مواد مخدر تفریحی
بروز بحران در زندگی، مثلاً بیکاری، نقل مکان مداوم، یا از دست دادن دوستان یا خانواده
عوامل محیطی مثل در دسترس بودن، مناسب بودن قیمت، و پذیرش اجتماعی الکل در گروه فرهنگی، کاری یا اجتماعی که فرد بدان تعلق دارد.
پیشگیری
اگر احیاناً الکل مصرف میکنید، سعی کنید مصرف آن را قطع کنید. در این حالت خود را به عنوان یک فرد نمونه سالم به دیگران معرفی خواهید کرد. به تدریج محدودیتهایی برای مصرف در نظر بگیرید، سعی کنید به تدریج کمتر بنوشید، تا کاملاً آن را قطع کنید.
در صورت الکلی شدن همسر، دوست، یا همکار خود، به وی کمک کنید تا مشکل خود را بپذیرد و درخواست کمک کند.
عواقب مورد انتظار
با اجتناب از الکل یا موادمخدر، مست یا معتاد نبودن را تجربه خواهید کرد. این تغییر مثبت در شیوه زندگی چندان آسان به دست نمیآید و بازگشت به عادت بد قدیمی به دفعات رخ خواهد داد. اما اگر مصممم باشید، میتوانید الکل را به کلی ترک کنید.
عوارض احتمالی
بیماری مزمن و پیش رونده کبدی
زخم معده همراه با خونریزی؛ التهاب معده
التهاب رشتههای عصبی، لرزش، حملات صرعی و اختلال مغزی، زمین خوردن در خانه
التهاب لوزالعمده
التهاب قلب
آسیب ذهنی و جسمانی به جنین، در صورتی که مادر به هنگام بارداری الکل بنوشد.
اعضای خانواده افراد الکلی ممکن است دچار مشکلات روانی شوند. این مشکلات احتیاج به درمان دارند.
درمان
اصول کلی
درمان شامل اقدامات کوتاهمدت برای متوقف کردن نوشیدن الکل و کمک بلندمدت برای رفع مشکلاتی است که باعث الکلی شدن فرد شدهاند.
ممکن است نیاز به سمزدایی وجود داشته باشد. سمزدایی عبارت است از مراقبت پزشکی در زمانی که فرد نوشیدن الکل را متوقف کرده و نتیجتاً دچار علایم محرومیت از الکل شده است، تا به این ترتیب فرد بتواند این مرحله را بدون مشکل پشت سر بگذارد.
گاهی اوقات نیاز به بستری شدن در یک مرکز تخصصی وجود دارد.
به قرار ملاقات خود با پزشک و مشاور پایبند باشید.
به ارزیابی مجدد نحوه زندگی، دوستان، کار، و خانواده خود بپردازید و در این ارزیابی، عواملی که باعث تشویق به نوشیدن الکل میشوند را شناسایی و تغییر دهید
داروها
دی سولفیرام. با مصرف این دارو، فرد به هنگام نوشیدن الکل دچار علایم جسمانی ناخوشایندی میشود که وی را از نوشیدن الکل بیزار میکند. نالتِرِکسون نیز دارویی است که لذت نوشیدن الکل را کاهش میدهد.
داروهایی که برای کنترل علایم محرومیت از الکل مصرف میشوند عبارتند از بنزودیازپینها، آرامبخشها، داروهای ضد روانپریشی، و داروهای ضدصرع (در صورت بروز حمله صرعی)
فعالیت
هرگز وقتی الکل نو
مقدمه
درز های بتن:
انواع درز در بتن عبارت اند از:
درز انقطاع ( جدائی ): که در آن میلگرد و بتن کاملاً قطع می شود و دو بخش سازه را از یکدیگر از نظر سازه ای جدا می کند در برخی موارد مانند باد و زلزله یک حداقل فاصله بین بتن منظور می کنند اما در مواردی که درز انقطاع برای نشست نا مساوی تعبیه شده است این فاصله ضرورت ندارد و تا انتهای شالوده ادامه می یابد در حالیکه در مورد باد و زلزله ادامه آن تا روی شالوده معمول است. با قالب بندی و گاه گذاشتن یونولیت درز اجرا می شود و فاصله درز پر نمی گردد و سطح آن پوشانده می شود به نحوی که در اثر حرکت سازه بتن آسیب نبیند.
درز انبساط:
در این درز نیز بتن قطع و میلگر دها نیز معمولاً قطع می شوند هر چند ممکن است با جزئیات خاص ادامه یابد ( غلاف متحرک ). این نوع درز به دلیل انبساط و انقباض بتن در اثر تغییر دما و رطوبت کاربرد دارد. این درز ها معمولاً تا روی شالوده ادامه می یابند.
فاصله درز معمولاً بین 20 تا 50 میلی متر و فاصله بین دو درز با توجه به شرایط محیطی و اختلاف دما در طول سال معمولاً بین 20 تا 50 متر توصیه می شود. فاصله درز باید خالی باشد اما در کف ها و موارد مشابه برای عدم لب پریدگی و پر شدن توسط آب و یخ زدگی و پر شدن توسط مواد نا خواسته، آن را با یک ماده درز گیر ارتجاعی به نحوی که بتوان براحتی جمع و باز گردد و اتصال خود را از بتن از دست ندهد. با قالب بندی از یک طرف و گذاشتن یونولیت با ضخامت مورد نظر پس از باز قالب اولیه می توان بتن بعدی را ریخت و درز را ایجاد کرد.
درز کنترل یا درز جمع شدگی :
این درز صرفاً به دلیل جمع شدگی بتن در هنگام گیرش و یا جمع شدگی ناشی از خشک شدگی بتن سخت شده و جلوگیری از ایجاد ترک های پخش در سطح بتن، در فواصل خاصی پیش بینی می شود و گاه نیاز به قطع کامل بتن در تمام ضخامت وجود ندارد. این درز عمدتاً در دالهای کف و بویژه در انواع غیر مسلح ضرورت بیشتری دارد. میلگرد ها ممکن است در این نوع درز ادامه یابد.
عرض درز مهم نیست و می تواند به سادگی با ضخامت یک برگ کاغذ یا ضخامت یک نایلکس اجرا شود مگر اینکه بخواهیم نقش درز انبساط را نیز بازی کند. عمق و ارتفاع درز باید از یک چهارم ضخامت دال بیشتر باشد تا ضعف لازم برای ایجاد ترک متمرکز در محل درز بوجود آید. ( درز کنترل جزئی یا بخشی ) فاصله درزهای کنترل به ویژگی های بتن، ضخامت دال، حداکثر اندازه سنگدانه و عیار سیمان مربوط می شود و معمولاً از حدود یک متر تا چهار الی پنج متر می باشد.
درز اجرائی ( ساخت ):
این نوع درز در نقشه برای پایان دادن به بتن ریزی مشخص می شود. بتن و میلگرد در درز اجرائی امتداد می یابد و در طراحی تداوم قطعه منظور می شود و هیچ نوع ضعف و جدائی نباید بوجود آید.
درز اجرائی گاه به صورت طبیعی در سازه وجود دارد مثلاً اعضاء قائم باید بتن ریزی و پس از سخت شدن اعضاء افقی مانند تیر و دال باید اجرا شوند هم چنین شالوده اجرا می شود و سپس ستون و دیوار با فاصله زمانی بیش از یک روز اجرا می گردد.
در برخی موارد درز اجرائی با توجه به توان اجرائی و حجم محتمل بتن ریزی در یک روز یا یک شیفت توسط طراح پروژه در یک قطعه بزرگ ( بویژه از نظر سطح کار ) مشخص می شود تا از بروز درز سرد جلوگیری نماید. درز اجرائی ممکن است افقی یا قائم باشد. درزها اجرائی مایل امروزه کاربرد ندارد و نباید ایجاد شود مگر اینکه قطعه مایل یا شیب دار باشد به هر حال درز باید عمود بر طول قطعه پیش بینی گردد. درز اجرائی در بین تیر یا شناژ و دال بهتر است در جائی باشد که کمترین برش وجود دارد. در حالات عادی درز اجرائی باید در صورت لزوم در یک سوم میانی تیر یا دال قرار گیرد. در تیر ها و دالهای خیلی ضخیم ( عمیق ) با گذاشتن درز اجرائی پلکانی می توان برش را به نحو مناسب تری تحمل نمود.
با گذاشتن قالب یا رابیتس یا توری سیمی یا چشمه های بسیار ریز می توان درز اجرا نمود و بتن در پشت قالب باید متراکم شود. سپس بهتر است هر چه زودتر قالب یا رابیتس یا توری باز شود و چنانچه زبری محل کافی نباشد با جت آب یا وسیله مناسب دیگر سطح بتن خشن گردد و شن ها آشکار شود. برای بتن ریزی در کنار یا روی بتن سخت شده قبلی باید سطح خشن را اشباع از آب نمود اما در هنگام بتن ریزی نباید آب بر سطح بتن مشاهده شود و باید به صورت اشباع با سطح خشک باشد. بهتر است لایه اول یا بتن مجاور بتن سخت شده از بتن ریز دانه تر و روان تری تشکیل شده باشد. در سطح افقی خوب است از یک ملات ریز دانه روان با نسبت آب به سیمان مساوی یا کمتر از بتن اصلی و با ضخامت کم ( چند سانتی متری ) استفاده شود سپس بتن اصلی ریخته شود.
عدم رعایت این موارد می تواند به ضعف اساسی بویژه ضعف برشی در این درز منجر شود و نفوذ پذیری به شدت افزایش یابد که اصلاح آن معمولاً میسر نیست. برای بهبود اتصال بتن قدیم و جدید می توان از لاتکس در سطح بتن قدیم استفاده کرد هم چنین می توان در ملات واسطه با بتن اولین لایه مجاور بتن قدیم از لاتکس به میزان 10 درصد وزن سیمان استفاده نمود. در صورت پاشیدن یا مالیدن لاتکس به سطح بتن قدیمی ممکن است به اشباع کردن آن احتیاج نباشد.
مجموعه کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران ، سعی نموده است با بهره گیری از کارشناس و تجربیات چندین ساله ، فضایی علمی ، مشاوره و مهندسی در زمینه تکنولوژی های روز ، بازرگانی ، مهندسی و مقالات بتن جهت دسترسی سریع ، آسان و کاربردی مهندسان ، اساتید ، کارفرمایان، کارخانجات بتن آماده ، کارخانجات بتن پیش ساخته و دانشجویان مرتبط با صنعت بتن فراهم آورد. شما می توانید با انتخاب و کلیک بر هریک از مباحث زیر به شرح موضع و کسب اطلاعات مورد نظر از طریق سایت به روز و کاربردیکلینیک فنی و تخصصی بتن ایران دسترسی یابید :
افزودنی های بتن چیست ، انواع افزودنی های بتن ، لیست قیمت افزودنی های بتن ، روش مصرف افزودنی های بتن ، بتن ریزی در هوای سرد ، بتن ریزی در هوای گرم ، ترمیم بتن ، انواع روش های ترمیم بتن ، ترمیم بتن ترک خورده ، بتن گوگردی ، ترمیم کننده بتن ، چسب بتن چیست ، انواع چسب بتن ، چسب اپوکسی بتن چیست ، چسب های آب بندی بتن ، روان کننده بتن چیست ، انواع فوق روان کننده بتن ، قیمت انواع چسب بتن ،لیست قیمت چسب های بتن ، انواع روش کیورینگ بتن ، مواد کیورینگ بتن ، لیست قیمت کیورینگ بتن ، آب بندی بتن چیست ، انوع روش های آب بندی بتن ، آب بندی بتن به روش تزریق رزین پلی یورتان ، ماستیک پلی یورتان چیست ، لیست قیمت ماستیک های پلی یورتان ، ماستیک های سرد اجرا ، ماستیک های گرم اجرا ، ترمیم بتن یخ زده ، راهنمای طرح اختلاط بتن ،طرح مخلوط بتن چیست ، طرح اختلاط بتن سبک ، کرگیری بتن چیست ، آزمایش التراسونیک بتن ، آزمایش های غیرمخرب بتن ، انواع آزمایش های غیرمخرب بتن ، اسکن میلگرد و آرماتور، کاشت آرماتور در بتن چیست ، آزمایش گالواپالس چیست ، چسب کاشت آرماتور هیلتی ، خمیر کاشت بولت چیست ، لیست قیمت خمیر کاشت آرماتور و بولت ، روش اجرای گروت ریزی ، واتراستاپ بتن چیست ، انواع واتراستاپ بتن ، انتخاب واتراستاپ بتن ، واتراستاپ بنتونیتی ، واتراستاپ های هیدورفیلی چیست ،روش ترمیم بتن های ترک خورده ، سوپر روان کننده بتن ، لیست قیمت واتراستاپ بتن ، رنگ بتن ، بتن خودتراکم ، طرح اختلاط بتن خودتراکم ، بتن غلطکی چیست ، شرکت سیکا ، روش اجرای بتن غلطکی یا RCC ،آزمایش های بتن خود تراکم، روش آب بندی مخازن بتنی ، انواع افزودنی های بتن شرکت فسروک ، مواد افزودنی بتن شرکت آبادگران ،لیست قیمت واتراستاپ های هیدروفیلی ، کف پوش اپوکسی ، فاصله نگهدار یا اسپیسر بتن ،انواع گروت های شرکت آبادگران ، کف پوش پلی یورتان ، میکروسیلیس ، فوق روان کننده بتن ، ژل میکروسیلیس ، میکروسیلیس چیست، لیست قیمت ژل میکروسیلیس ، اسپیسر بتن چیست ، روغن قالب چیست ، روش مقاوم سازی ساختمان ، مقاوم سازی ساختمان و ساز های بتنی با الیاف FRP ، گروت چیست ، گروت اپوکسی چیست ، لیست قیمت انواع گروت اپوکسی، الیاف پلی پروپیلن چیست ،پرداخت سطح بتن چیست ، بتن حجیم چیست ، روش ساخت بتن حجیم ، ترمیم ترک های بتن ، مقاوم سازی بتن ، خوردگی بتن در سواحل خلیج فارس ، التراسونیک بتن چیست بتن ترمی ، بتن پلیمری چیست، بتن ریزی زیر تراز آب ، بتن گوگردی ، طرح اختلاط بتن گوگردی ، بتن پلیمری ، آزمایش هافسل بتن چیست ،روش انجام آزمایش پتانسیل خوردگی ، ابرروان کننده بتن چیست ، سوپر روان کننده بتن چیست ، میزان مصرف روان کننده بتن ، روش آب بندی استخر ، اسلامپ بتن چیست ، میزان روانی مجاز بتن ، زمان بازکردن قالب های بتن پس از بتن ریزی ، زمان حمل مجاز بتن ، روش ساخت و اجرای بتن در کارگاه ، عیار بتن چیست ، روش مصرف الیاف بتن PP ، بتن مگر چیست ، پوشش فایبرگلاس چیست ، انواع بتن های خاص ، بتن خاص چیست ، مواد آب بندی بتن ، آب بندی سازه های بتنی ، حداکثر زمان حمل بتن ، قالب لغزنده بتن ، بتن آماده ، گروت ساختمانی ، بتن پیش ساخته، عوامل موثر در کیفیت بتن آماده ، ضدیخ بتن ، انواع ضد یخ بتن ، قالب بندی بتن چیست ، روش قالب بندی بتن ، روش بتن ریزی خاص ، انواع مواد آب بندی سازه های بتنی ، روش های تراکم بتن ، روش های حمل بتن، روش های مقاوم سازی بتن ، مقاوم سازی بتن ، ضوابط پذیرش بتن کم مقاومت ، روش پرداخت سطح بتن ، انواع کف پوش های صنعتی بتن ، پوشش های ضد حریق ، فایرپروف بتن چیست ، فلای اش چیست ، روش اجرای آب بندی استخر ، نانو سیلیس چیست ، روش ترمیم بتن کرمو، بتن اکسپوز چیست ، روش ساخت بتن اکسپوز ، ترمیم بتن اکسپوز ، افزودنی حباب زا چیست ، افزودنی دیرگیر بتن چیست ، افزودنی زودگیر بتن چیست ، منبسط کننده بتن چیست ، پنترون چیست ، پنکریت چیست ، پوشش نفوذگر چیست<
کلمات کلیدی : درزهای ساختمان,انواع درزهای ساختمان,درز انقطاع,درزهای کنترل,درزهای انقباضی,درزهای انبساطی,درز سازه,
در این سایت هیچ فایلی برای فروش قرار نمی گیرد. برای پشتیبانی و خرید فایل به سایت اصلی فروشنده مراجعه بفرمائید:
لینک دریافت فایل از سایت اصلی
ادامه مطلب ...
مقدمه :
نخستین سپر محافظ تونل، توسط سر مارک ایزامبارد برونل در سال ۱۸۲۵ و برای حفاری تونل تِیمز ساخته شد. اگرچه این ابتکار تنها به منظور ساخت یک سپر بوده و شامل ساختن یک دستگاه حفاری تونل کامل نبود؛ اما عملیات حفر تونلها نیاز داشت که با استفاده از روشهای استاندارد حفاری به سرانجام برسد.
مشهور است که نخستین دستگاه حفاری ساخته شده، هنری-جوزف ماوس یک دستگاه برش کوه بودهاست. این دستگاه در سال ۱۸۴۵ به سفارش پادشاه ساردینیا و به منظور حفر تونل ریلی فرجوس از میان رشتهکوههای آلپ، بین دو کشور فرانسه و ایتالیا ساخته شده بود. عملیات ساخت این دستگاه در یک کارخانه اسلحهسازی در نزدیکی تورین و در سال ۱۸۴۶ به پایان رسید. این دستگاه عبارت بودهاست از بیش از ۱۰۰مته کوبهای که در قسمت جلویی دستگاهی به اندازه لوکوموتیو نصب شده بود که نیروی رانشی آن از ورودی تونل به صورت مکانیکی اعمال میشد. بودجه این پروژه تحت تاثیر قرار گرفته و تونل هنوز کامل نشده بود؛ تا اینکه با استفاده از روشهای مبتکرانه و کمهزینهای همچون استفاده از ، پس از ۱۰ سال به بهرهبرداری رسید.
نخستین ماشین حفر تونل ساخته شده در ایالات متحده برای ساختن در سال ۱۸۵۳ مورد استفاده قرار گرفت. این دستگاه، با چدن ساخته شده و به نام ماشین برش سنگ انحصاری ویلسون و به نام مخترعی به اسم
در اوایل دهه ۱۹۵۰، ف. ک. مایتری برنده مناقصه احداث سد انحرافی اوه واقع در پییر در ایالت داکوتای جنوبی شد که با مشاوره جیمز س. رابینز (بنیانگذار شرکت رابینز) حفاری زمینهای سنگ رسی پییر شیل را که مشکلترین عملیات حفاری زمینهای سنگ رسی در آن زمان بود شروع کرد. شرکت رابینز دستگاهی درست کرد که قادر بود ۱۶۰ فوت از زمینهای سنگ رسی را در بیست و چهار ساعت حفر کند که نسبت به روشهای رایج در آن هنگام ۱۰ برابر سریعتر بود.
چیزی که باعث شد ماشینهای حفر تونل، کارآمد و مطمئن شوند، اختراع سر گردان آنها بود که به صفحه برش نصب میشد. در ابتدا، در دستگاه تیبیام رابینز از چکشهای فولادی چرخشی استفاده کردند که با حرکت دایرهای خود زمین پیشرویاش را حفر میکرد؛ اما او سریعاً متوجه این شد که این چکشها، علیرغم محکم بودنشان کارآیی زیادی ندارند؛ زیرا به محض شکستن و کند شدن، باید مکرراً با چکشهای جدید تعویض میشدند. این مشکل با جایگزین کردن صفحات برش بادوامتر به جای چکش، به طور قابل ملاحظهای برطرف شد. در سال ۱۹۵۶ این طرح، برای اولین بار در تونل فاضلاب و رودخانه هامبر با موفقیت مورد استفاده قرار گرفت (فولی، ۲۰۰۹). از آن زمان تاکنون، در تمام حفاریهایی که در زمینهای سخت، با توفیق همراه بودهاست، از تیبیامهایی با چرخهای برش گردان و صفحات برش مدور استفاده گردیدهاست
ماشین آلات حفر تونل TBM
دستگاهای T.B.M یا Tunnel Boring Machine یکی از مهمترین ماشین آلات حفر تونل می باشند که قادرند تونل را به صورت تمام مقطع حفر کنند. مواد حفر شده به وسیله سیستم ویزه از جلوی جبهه کار جمع آوری شده و به داخل نوار نقاله ای که از داخل دستگاه می گذرد به پشت ماشین هدایت می شود.
تکامل و گسترش این دستگاه ها سبب شده است که آهنگ پیشروی تونل ها در حد قابل توجهی افزایش یابد. امروزه در سنگ های نسبتا سخت نیز برای حفر تونل از این ماشین ها استفاده می کنند.
بعد از سال ها تلاش و ساخت انواعی از این نوع ماشین ها کوشش های بعدی به منظور ساخت ماشین های تمام مقطعی بود که شرایط سخت زمبن شناختی قادر به حفر تونل باشد که آهنگ پیشرفت و تکامل در این زمینه در مقایسه با پیشرفت های اولیه این ماشین ها محدود تر است. در واقع شروع این تحقیقات کوشش های رابینز در سال 1957 میلادی برای ساخت ماشین هایی بود که بتواند در سنگ های خیلی سخت نیز با راندمان معقول تونل حفر کند.
در آن زمان به تدریج این دستگاه ها سنگینتر و محکم تر شد ند و توان آنها نیز افزایش یافت اما پیشرفت آنها در زمینه حفاری سنگ های محکم کند است. به عنوان مثال عملکرد نوعی از این دستگاه ها که مجهز به هر دو سیستم برش ناخنی و دیسکی بود برای حفر در سنگهای آهکی سیلیتی که در بین آنها لایه هایی با مقاومت140مگا پاسکال وجود داشت راضی کننده نبود. سر انجام ناخن ها به طور کلی حذف شد و حفر تونل تنها با استفاده از دیسک های حفار ادامه یافت
ساختار زمین در مسیر تونل عمیق از رسوبات دوره چهارم و عمدتاً از دانه های شن، سیلیت، رس( با خاصیت خمیری زیاد) و قلوه سنگ تشکیل شده است،تراز سطح آبهای زیرزمینی در مسیر تونل 10 متر تا 18 متر در تغییر است. به لحاظ گذر از زیربافت مسکونی و واقع شدن در محل های پر ازدحام وپرترافیک، حفاری با روشهای معمول کُند و پوش
CUT AND COVER)) و روش حفاری دستی ( NATM) سخت و امکان ناپذیر بود ونیاز به استفاده از روشهای مکانیزه حفاری بود که به تبع آن دو دستگاه حفار تمام مقطع TBM ـ EPBباقطر 6،88 متر انتخاب گردید. این دو دستگاه قابلیت حفاری و نصب قطعات پیش ساخته بتنی را برای دیوار گذاری آن ( LINING) نیز دارد. با توجه به شرایط خاص زمین شناسی و عوامل مؤثر بر پروژه در یک سیکل کاری هر دستگاه قابلیت حفاری و رینگ گذاری 20 تا 25 طول را دارد.
مشخصات فنی دستگاههای حفار خط یک قطار شهری تبریز
دستگاههای حفار تونل از نوع EPB ( Earth pressure balance ) می باشند. این نوع دستگاهها به طور معمول در خاک های ریز دانه و خاکهایی که دارای آب های زیر زمینی هستند کاربرد دارد. طراحی دستگاههای TBM براساس خاکهایی از نوع Soft ground می باشد.
در اوخر دهه 1970 حفاری تونل های کم عمق در مناطق شهری و خصوصا در خاک نرم با استفاده از ماشین های TBM از طریق کنترل کامل جبهه کار پیشرفت های قابل ملاحظه ای نمود. در جایی که استفاده از فن آوری های پیشین حفاری تونل منجر به اختلالات بسیاری در تأسیسات سطحی و ایجاد محیط کاری پرخطر برای کارگران در داخل تونل می شد، کنترل کامل جبهه کار تونل باعث افزایش ایمنی و کاهش اجرای پر دردسر تونل در خاکهای نرم گردید.
سپرهایی که از هوای فشرده جهت نگهداری جبهه کار تونل استفاده می کردند تنها فن آوری کنترل جبهه کار تونل قبل از ساخت TBMهای نوع دوغابی و نوع EPB بودند. به علّت مشکلات وخطراتی که برای پرسنل فنی داخل تونل ایجاد می شد استفاده از سپر هوای فشرده به تدریج منسوخ شد. امروزه عمدتا از انواع ماشین های TBM مورد استفاده قرار می گیرند که عبارتند از:
1ـ ماشین حفاری تمام مقطع تونل از نوع متعادل کننده فشار زمین یا EPB- TBM
1ـ ماشین حفاری تمام مقطع تونل از نوع دوغابی یا SLURRY TBM
ترکیب دو ماشین فوق تحت عنوان سپر ترکیبی یا MIX SHIELD که قابلیت استفاده همزمان به صورت EPB و دوغابی را دارد، شناخته می شود.
در حالی که هر دو ماشین TBM نوع دوغابی و EPB قابلیت کنترل کامل جبهه کار تونل را دارند اما درنحوه کنترل و نگهداری جبهه کار تونل تفاوت زیربنایی دارند.
در روش متعادل کننده فشار زمین نگهداری مدوام جبهه کار تونل از طریق ایجاد تعادل بین فشار خارجی زمین و فشارآب در مقابل نیروی فشاری ماشین و نرخ خروج مصالح حفاری شده از ماشین انجام می گیرد.
TBM نوع دوغابی پایداری جبهه کار تونل را توسط دوغاب گل حفاری تأمین می نماید. گِل حفاری (بنتونیت) یک نوع رُس است که در مجاورت آب متورم شده، دوغاب در خاک جبهه کار تونل نفوذ کرده و یک پوسته در اطراف جبهه کار تونل ایجاد می کند که باعث حفظ فشار بر جبهه کار تونل خواهد شد.
TBM های نوع EPB از منظر زیست محیطی بر TBM های نوع دوغابی مزیت دارند. زیرا در این ماشینها نیاز به جداسازی و تخلیه دوغاب گل حفاری نمی باشد. معمولا در فضاهای داخل شهر و خصوصا در مترو از TBM های نوع EPB استفاده می شود.
از فوم برای بهسازی خاک در TBM های نوع EPB استفاده می کنند با تبدیل خاک به خمیر آبکی با اصطکاک داخلی کم و نفوذپذیری کم می توان راندمان حفاری را بالا بُرد. بهسازی خاک با فوم عموما باعث بهبود کنترل خاک ـ کاهش سایش ابزارهای بُرشی، کاهش چسبندگی در مسیر انتقال خاک و کاهش نفوذ پذیری را باعث می شود.
اجزای اصلی دستگاههای TBM از نوع EPB
با توجه به اینکه نوع دستگاههای TBM مورد استفاده در خط یک قطار شهری تبریز از نوع EPB می باشد. توضیح مختصری را در مورد این نوع، بیان می کنیم؛
اصولا ویژگی های اصلی تمام TBM های از نوع EPB بدون توجه به سازنده مشابه است. سپر، یک سازه فولادی متشکل از سه قسمت می باشد. بخش جلویی که شامل سر حفار، سیستم محرک اصلی و نقاله مارپیچ می باشد. قسمت میانی که شامل سیستم رانش و سیستم نقاله بوده ویک سپر انتهایی آن شامل تجهیزات نصب پوشش تونل است.نیروی رانش بوسیله مجموعه ای از جک های فشاری که قسمت جلویی را با استفاده از لبه پوشش اجرا شده تونل به عنوان سکوی عکس العمل به سمت جلو رانده، فراهم می گردد. جک های فشاری بطور جداگانه عمل کرده یا در گروههایی برای فراهم نمودن قابلیت هدایت اصلی برای سپر جلویی عمل می کنند. برای هدایت در قوس هایی با شعاع کم، سپر بین قوس میانی وقوس عقبی بصورت اتصال مفصلی ساخته می شود.
برای انجام حفاری در روی کله حفار به یک سری ابزار برش مورد نیاز می باشد که جنس ونوع این ابزارهای برشی متناسب با شرایط ژئوتکنیک زمین انتخاب می گردند. بعد از حفاری با یک طول کورس معین، تونل نیاز به یک سیستم پوشش بتنی پیش ساخته دارد که لاینینگ تونل نامیده می شود. این قطعات به نام سگمنت در یک کارخانه مجزا با استفاده از قالب های مخصوص و فراوری بخار با مقاومت بالا تا 700 کیلوگرم بر سانتی متر مربع، تولید و جهت نصب به داخل تونل انتقال می یابند.
مشخصات فنی عمده دستگاههای TBM تبریز به شرح ذیل می باشد:
1ـ قطر حفاری 6/88 متر
2ـ قطر خارجی تونل 6/60 متر
3ـ قطر داخلی تونل 6 متر
4ـ طول دستگاه 102 متر
5ـ وزن دستگاه 620 تن
6ـ ماگزیمم پیشروی دستگاه 80 میلی متر بر دقیقه
7ـ توان مصرفی دستگاه 1820 کیلو وات
8ـ تعداد سگمنت (1+5) 6
9ـ وزن کل رینگ 22 تن
10ـ تعداد ابزار برش روی کله حفار 185
11ـ نیروی جلو برندگی دستگاه 44000 کیلونیوتن
12ـ حداقل شعاع افقی قوس های قابل حفاری 300 متر
13ـ حداقل شعاع قائم قوس های قابل حفاری 2000 متر
سفری به درون بزرگ ترین ماشین حفاری تونل جهان TBM در روزهای گذشته یک ماشین حفاری تونل (TBM) بسیار بزرگ که حتی بزرگ تر از مرغ افسانه ای رعد و برق به نظر می رسد، به شهری در سیاتل اختصاص داده شد. این ماشین با نام برتا، بزرگ ترین ماشین حفاری تونل جهان به حساب می آید و قرار است 14 ماه آینده را به حفر یک تونل 2.7 کیلومتری در زیر سطح شهر به عنوان بخشی از پروژه 1.2 میلیارد دلاری برای جایگزینی پل آسیب دیده در زلزله سال 2001 مشغول شود. به عنوان یک تور مطبوعاتی، وزارت حمل و نقل آمریکا به سایت گیز
روشهای حفاری تونلها
پیشینه حفر تونل در کشور به احداث قنوات برای دستیابی به آبهای زیرزمینی و به بیش از ۳۰۰۰ سال پیش میرسد
پیشینه حفر تونل در کشور به احداث قنوات برای دستیابی به آبهای زیرزمینی و به بیش از ۳۰۰۰ سال پیش میرسد. حفر قنات هایی به طول ده ها کیلومتر در عمق تا چند صد متر، نشان از توانایی و تبحر ایرانیان قدیم در تونل سازی دارد. در حال حاضر نیز با پیشرفت فناوری و افزایش نیروهای متخصص و مجرب، انواع تونلهای شبکه حمل و نقلی، صنعتی، معدنی و... به روشهای گوناگون در کشور ساخته میشوند.
از آنجاکه احداث تونلها معمولاً بر عناصر طبیعی پیرامون مانند خاک و سنگ تاثیرمی گذارد، توجهی ویژه درمورد کاهش اثرات مخرب آن ضروری است، چراکه این امر سبب ازبین رفتن تعادل طبیعی این عناصر می شود. به همین علت است که هدف اصلی در انواع روش های حفاری به حداقل رساندن تغییرات زمین در زمان حفاری است.
همچنین یکی از مهمترین عوامل اصلی در زمینه پیشرفت و تکامل صنعت تونل سازی، پیشرفت هایی است که در مورد روش های حفاری آن انجام گرفته است. از جمله روش های حفاری که بدین منظور ابداع شده اند می توان از روش های سنتی ابتدایی ، روش های حفاری و حفاظت مرحله به مرحله، روش های حفاری با ماشین آلات اختصاصی، روش حفاری تمام مقطع و... نام برد. در ادامه به منظور آشنایی بیشتر با چگونگی حفر تونل بخصوص تونل های مترو، روش های حفاری ای که در احداث تونل های شبکه متروی تهران به کار رفته اند، تشریح می شوند.
روش نوین تونلسازی اتریشی به عبارتی NATM از روشهای بسیار متداول در احداث تونل است که بین سال های ۱۹۵۷ و ۱۹۶۵ در اتریش پایهگذاری شد. اساس این روش استفاده بهینه از تنش های ژئوتکنیکی خاک یا سنگ های پیرامونی برای پایداری تونل است. درواقع اساس این روش بر اتصال پوسته محافظ به بخشی از خاک است که دیگر تغییر شکل ندارد. به عبارت دیگر استفاده از مقاومت خود خاک برای پایدارسازی تونل. درحال حاضر برای ساخت تونلهای مترو از این روش به شکل زیر استفاده میشود:
۱) حفاری مقطع فوقانی تونل
۲) حفاظت موقت مقطع فوقانی با نصب فریم و شاتکریت
۳) حفاری مقاطع تحتانی تونل
۴) حفاظت موقت مقطع تحتانی، با نصب فریم و شاتکریت
۵) اجرای رادیه کف (بتن ریزی فونداسیون)
۶) اجرای دیواره و تاج تونل (نصب قالب و بتن ریزی سازه اصلی دیواره و تاج)
داخل خاک، نیروی وارد برهر نقطه برابر ?* H است. وقتی تونل را در داخل خاک حفاری می کنیم، این نیرو به صفر می رسد. از آنجا که پس از این تغییر، خاک باید دوباره به تعادل برسد، تمایل به ریزش پیدا می کند که در روش اتریشی جلوی آن با فریم گرفته می شود. اگر بلافاصله بعد از حفاری فریم گذاری شود، باید از فریم های قوی استفاده شود، درصورتی که اگر درطول یک نوبت کاری خاک پایدار بماند و ریزش نکند (زمان پابرجایی برابر مدت یک نوبت کاری باشد)، فریم های مناسبتر می توانند طراحی شده و به کار روند. درواقع از توان خاک پایدار و به تعادل رسیده نیز کمک گرفته می شود.
دراین حالت خاک به اصطلاح طاق زده و پایدار شده است (اساس روش اتریشی) و دیگر به فریم قوی نیاز نیست. اگر در طول یک نوبت کار خاک ریزش کند (طاق نزند.)، باید پیش حفاظت درنظر گرفته شود.
هنگام برهم خوردن طبیعت خاک ۳ حالت اتفاق می افتد، حالتهای بوجود آمده عبارتند از: ۱) مناسب است و پایدار میایستد، ۲) ریزش اندکی داشته طاق می زند و پایدار می شود و ۳) ضعیف است و ریزشی. با نصب ابزار دقیق میتوان تغییر شکل های خاک را کنترل کرد. تغییرشکلها تناسب فریم با خاک را نشان میدهند.
فریم ها معمولاً برای فاصله استاندارد یک متر محاسبه می شوند. ولی با توجه به جنس خاک (ریزشی) می توان فواصل آنها را کم کرد. اگر خاک خیلی ضعیف باشد، باید پیش حفاظت انجام گیرد. همچنین می توان نوع فریم ها را از لتیس به پروفیل تبدیل کرد و یا فریم ها را به یکدیگر چسباند. قسمت عمده این عملیات توسط نیروی انسانی انجام می گیرد. بدین صورت کاربرد ماشینآلات و ابزار مکانیکی در این روش بسیار محدود است. ماشینآلات متداول بکار رفته در این روش معمولاً لودر یا بیل مکانیکی است، اما بهترین وسیله کله گاوی یا Road Header است، زیرا این وسیله بصورت قوسی حفاری کرده، دارای سرعت بالایی است، درضمن دراین روش تهویه هوا نیز مناسب است. میانگین متوسط راندمان اجرا در بخش حفاری و حفاظت موقت روزی ۳ متر طول و در زمان لاینینگ نهایی ۱ متر در روز میباشد. شایان ذکر است که برنامه زمانبندی و تقدم و تأخر فعالیتهای فوقالذکر در زمان اجرا موثر می باشد.
روش Forepolling برای جلوگیری از هرگونه ریزش دراثر برخورد با خاک سست و تحکیم خاک سست می توان از روش Fore poling استفاده کرد که در زیر توضیح داده میشود.
با توجه به پایداری نسبی دیواره های تونل و و ضعیت توزیع تنش در اطراف آن، گمانههایی در محیط سقف تونل مطابق شکل حفاری می شوند. گمانه ها با فاصلهبندی ۱ متر از یکدیگر و زاویه ۱۰ تا ۱۵ درجه نسبت به افق و به سمت بالا حفاری و سپس لوله گذاری می شوند. درحفاری گمانه ها باید فازبندی رعایت شود. بدین صورت که ابتدا گمانه ها با فواصل ۲ متر از یکدیگر حفاری و تزریق می گردند. سپس گمانه دیگر بین گمانه های مرحله قبل حفاری و تزریق می شوند.
درصورت ریزشی بودن گمانه ها و عدم موفقیت در لوله گذاری ممکن است طول لوله گذاری کاهش یابد یا در یک مرحله، گمانه حفاری شده تزریق گردد و گمانه با حفاری مجدد به عمق نهایی برسد. درهرصورت با توجه به وضعیت توده خاک و نفوذپذیری آن فاصله بندی گمانه ها، عمق، طول، زاویه شیب، فشار تزریق و نسبت اختلاط بهینه خواهد شد.
تهیه لوله بدین صورت است که ابتدا با توجه به قطر گمانه، نوع لوله انتخاب شده و در هر ۵/۰ متر طول لوله مشبک می شود. فقط یک متر ابتدای لوله برای جلوگیری از فرار دوغاب مشبک نمیگردد. عملیات مشبک سازی در مقاطعی که نیاز به تزریق است، انجام می گیرد. یک متر ابتدای لوله، بین جدار گمانه و لوله توسط دوغاب سیمان و سیلیکات سدیم پر می شود تا نشت دوغاب کنترل گردد. درصورت نشت دوغاب از اطراف تونل باید عملیات نشت گیری با گچ و سیمان و سیلیکات صورت گیرد و درصورت نیاز غلظت دوغاب افزایش یا فشار تزریق کاهش یابد. با توجه به وضعیت نشت دوغاب ممکن است لازم باشد تا لوله را طی دو مرحله تزریق نمود. فشار تزریق نباید از ۵ بار بالاتر رود.
بعد از اتمام تزریق گمانه ها و گیرش دوغاب تزریق شده، عملیات حفاری تونل انجام گرفته و عملیات فوق تکرار می شود.
حفاری تونل بصورت تمام مقطع بوسیله ماشین آلات اختصاصی (ماشین حفار زوکور) در زمین های کاملاً ریزشی و آّبدار یا کاملاً سفت و متراکم از این نوع ماشین آلات برای حفاری استفاده می گردد. جنس زمین تعیین کننده نوع ماشین آلات مناسب مورد نیاز کار است. چنانچه جنس زمین آبرفتی پایدار و قدرت برش آن بیش از kg/cm۲ ۵۰۰ باشد (تقریباً آهکی) از دستگاه حفار TBM استفاده می شود. درصورتی که جنس زمین ریزشی و آبرفتی ناپایدار باشد، از ماشین حفار Shield و چنانچه لازم است تونل در زیر آبهای زیرزمینی و تحت فشار هیدرواستاتیک حفاری گردد، برای حفاری ازHydro Shield استفاده می شود.
شرکت فرانسوی سوفرتو به منظور احداث تونلهای خطوط چهارگـانه متـروی تهران، در سال ۱۳۵۶ نسبت
مقدمه :
با افزایش روزافزون جمعیت و به تبع آن افزایش تمایل به شهرنشینی، نیاز به مسکن ضروری تر از همیشه شده است. نیاز به تعداد زیاد مسکن و همچنین لزوم افزایش سرعت در اجرا باعث شد که اولین بار بعد از جنگ جهانی دوم روشی با عنوان انبوه سازی صنعتی مسکن مورد استفاده قرار گیرد. در سال ۱۹۵۰ فقط ۳۱ درصد جمعیت جهان در شهرهای ک. چک و بزرگ ساکن بودند که این رقم در سال ۱۹۹۵ به ۴۵ درصد رسید. در سال ۲۰۰۰۰ از هر دو نفر، یک نفر در شهرها سکونت داشت و بیشتر این رشد در شهرهای کوچک و متوسط بود. کلان شهرهایی با بیش از ده میلیون نفر جمعیت، هم اکنون فقط ۴ درصد جمعیت جهان را در خود جای دادهاند لذا با توجه به روند افزایش روزافزون جمعیت و به تبع آن، نیاز روزافزون به مسکن و نیز ناکارایی سیستمهای سنتی و متداول در تولید انبوهمسکن، رویکرد به روشهای صنعتی ساختمان ضروری به نظر میرسد. اجرای سازه بتنی به روش قالب تونلی، از حدود ۴۰۰ سال پیش در جهان متداول شده است. این روش که نوعی تولید صنعتی ساختمان بتن مسلح محسوب میشود، بیشتر انبوه سازی و بلند مرتبه سازی استفاده میشود. روش قالب تونلی، مانند دیگر روشهای ساخت صنعتی، از چهار مزیت کاهش زمان، کاهش هزینه، ارتقای کیفیت و افزایش ایمنی کارکنان برخوردار است این سیستم که یکی از بهترین روشهای ساخت و ساز صنعتی است، از ابتدا در کشورهایی که با مشکل زلزله روبرو بودند، مورد توجه قرار گرفت.[۲] در ایران نیز مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن در سال ۱۳۸۷، ساخت سازه به روش قالب تونلی را جز فناوریهای نوین ساخت و ساز در کشور اعلام نمود
بتونریزی به روش تونلی
سیستم بتنی قالب تونلی یکی از روشهای مورد استفاده برای اجرای ساختمانهای با سیستم باربر دیوار و سقف بتنی است. نام تونلی به دلیل شکل قالبهای فلزی همزمان دیوارها و سقفهاست. در سیستم تونلی، دیوارها و سقفهای بتن مسلح بهصورت همزمان آرماتوربندی، قالببندی و بتنریزی میشوند. این روش ضمن بالا بردن سرعت و کیفیت اجرا، عملکرد سازهای و رفتار لرزهای مجموعه سازه را به لحاظ یکپارچگی اعضا و اتصالات آنها به نحو چشمگیری بهبود میبخشد
امروزه به دلیل افزایش جمعیت و تقاضای روزافزون نیاز به مسکن در کشور و به ویژه در نسل جوان؛ گسترش شهرنشینی؛ لزوم برقراری تعادل بین عرضه و تقاضای مسکن؛ کیفیت پایین شیوههای سنتی ساخت وساز؛ کاهش منابع انرژی و نیاز به صرفه جویی در مصرف و کاهش اتلاف انرژی ساختمان در راستای اصلاح الگوی مصرف؛ بالا بودن قیمت تمام شده مسکن و عدم امکان خرید توسط اقشار ضعیف و متوسط؛ افزایش سرعت احداث مسکن در بازهٔ زمانی کوتاه در جهت تحقق برنامههای میان مدت و بلند مدت دولت؛ افزایش بهرهوری و جایگزین کردن نیروی کار تحصیل کرده؛ استفاده بهینه از منابع و مصالح؛ و زلزله خیزی کشورمان و به تبع آن، ناکارآیی سیستمهای سنتی و متداول در تولید انبوه مسکن، نگرش به سمت سیستمهای صنعتی تولید ساختمان ضروری به نظر میرسد
از آنجا که سیستم بر اساس ایجاد صندوقچههای مقاوم بتنی شکل گرفته است، میزان مصرف بتن و میلگرد مهمترین عامل در برآورد هزینه اجرای این روش است. اما علاوره بر هرچزینه مصالح مصرفی، عملیات اجرایی نیز دارای اهمیت و تاثیر بسزایی در هزینههای این روش میباشد. مهمترین نکته که در این زمینه قابل ذکر است، امکان استفاده مجدد قالبها و قطعات در یک دوره زمانی ۲۴ ساعته است بدین شکل که ۲۴ ساعت پس از بتن ریزی قالب باز شده و تنها پایههای اطمینان در زیر سقف باقی میماند و بنابر این هر روز عملیات قالب بندی و آرماتور بندی و بتن ریزی بدون وقفه انجام میشود. این خصوصیت در بین اکثر سیستمهای قالب بندی منحصر به فرد است. این مزیت منجر به کاهش تعداد قالبهای مورد نیاز در پروژه، بدون افزایش مدت زمان اجرای آن یعنی کاهش هزینهها خواهد شد. نکته دیگر که در زمینهٔ این قالبها قابل ذکر است، سبکی آنها نسبت به قالبهای متداول است. امروزه با استفاده از قالبهای تونلی که خود دارای خیز منفی هستند چند ساعت در چرخهٔ عملیات قالب بندی از جهت عدم نیاز به عملیات خیز دادن به قالب سقف صرفه جویی میشود. در ضمن در قالب بندی به کمک این سیستم، تعداد پیچ و مهرهها بسیار کمتر خواهد بود. این امر هزینه نسب قطعات و نیروی انسانی مورد نیاز آن را به نحوه مؤثری کاهش میدهد. به دلیل یکپارچگی سیستم، مشکلات ناشی از ضعف مصالح به کار رفته، مانند ترکهای بتن پس از گرفتن و سخت شدن، ترکهای حرارتی و یا نشست پی کاهش مییابد که خود باعث افزایش کیفیت سیستم میگردد.[۶] لازم به ذکر است بتن ریزی سیستم قالب تونلی نیز باید به گونهای صورت گیرد که در محل اتصال دیوار به سقف، درزهای سرد ایجاد نشود؛ بدین ترتیب که پس از اتمام بتن ریزی دیوار، در لایه نهایی آن ویبره مجدد ایجاد شود و یک فرصت کوتاهی داده شود تا بتن دیوار، نشست خود را انجام دهد ولی به گیرش اولیه نرسد، سپس بتن ریزی دال اجرا میگردد. در این صورت احتمال ترک خوردگی دال و دیوار و تمرکز تنش به حداقل میرسد.[۵] ملاحظه میشود که در صورت رعایت برخی نکات اجرایی ساده، سازهای با کیفیت حاصل میگردد که به دلیل عدم ایجاد اتصال سرد مقاومت بهتری در برابر زلزله دارد. همچنین سازه قالب تونلی در مقابل آتشسوزی عملکرد مناسب تری نسبت به سازههای فولادی دارد. بدون تردید یکی از مزایای مهم این سیستم، سرعت اجرایی زیاد و قابلیت بالای برنامه ریزی در این شیوه از اجرا است. این امر سبب کاهش ریسک مالی عملیات، کوتاه شدن زمان اجرا و بازگشت سریع تر سرمایه خواهد شد. با توجه به پیش ساخته بودن قطعات در این سیستم، میزان نیاز به نیروی انسانی ساده، کاهش مییابد. در نتیجه میزان نیاز به نظارت کارگاهی نیز کاهش قابل ملاحظهای خواهد داشت. همچنین میتوان با بهکار بردن تعداد بشتر قطعات، سرعت عملیات را حتی به ۲ یا ۳ برابر افزایش داد. در این سیستم میتوان از هر قالب ۲۰۰ مرتبه در کارگاه استفاده کرد و تنها یکبار هزینه حمل و نقل پرداخت نمود. در صورتی که اگر از سیستمهای پیش ساخته استفاده شود، هزینه حمل قطعات به دهها برابر افزایش خواهد یافت، در عین حال که در این سیستم اکثر قطعات مورد استفاده حجم و وزن زیادی ندارند.
قالبهای تونلی با رعایت نکات نگهداری تا ۵۰۰ و حتی ۱۰۰۰ بار قابل استفاده میباشند[۲][۷]
در این سیستم، پنج گروه قالب وجود دارد:
در این سیستم دیوارها و سقفهای بتن مسلح به طور همزمان آرماتور بندی، قالب بندی و بتن ریزی میشوند
در این روش قالبهای بزرگی به صورت میز، با پایههای مستقر روی چرخ یا غلتک کل سقف یک فضارا میپوشانند و روی آنها آرماتوربندی سقف انجام و سپس بتن ریزی میشود. بعضی از این روشها شباهت زیادی به روش تونلی متعارف دارند و امکان بتن ریزی هم زمان دیوار و سقف در آن میباشد. در این روش دیوارهای نمای اصلی پس از اجرای دیوارهای سازهای و سقف، با مصالح گوناگونی قابل اجراست.
در این روش پیش دال خرپایی یا ساده یا دالهای نواری بتنی بر روی لبههای دیوارهای جانبی فضاها قرار میگیرد. در صورت استفاده از پیش دال، پیش از بتن ریزی، آرماتورهای فوقانی پیش دال جاگذاری میشود و اتصال میلگردهای سقف و دیوار نیز در همین مرحله انجام میشود. سپس بتن ریزی قسمت فوقانی پیش دال و محلهای اتصال پیش دال یا دال پیش ساخته با سقف انجام میشود. در این روش اجرا، دیوارهای خارجی معمولاً هم زمان با سایر دیوارها قالببندی و بتنریزی میشوند. دیوارهای نما نیز معمولاً بتنی و با اجرای درجا هستند. این امر باعث میشود امکان خروج قطعات قالب از ساختمان با پیچیدگی بیشتری انجام شود. کوچک بودن قطعات هم به همین دلیل است، و امکان خروج قطعات از محل درها و پنجرهها را فراهم میسازد
در سیستم قاب بتنی پیوسته با توجه به مدولار بودن قالبها، بهترین اندازهها در پلان از نظر معماری، نزدیک ترین آنها به ابعاد قالب هاست. طراحی معماری در این روش، به دلیل محدودیت دهانه قالبها باید با ابعاد قالب سازگار و منطبق باشد. آیین نامهها و تجربه ساخت نشان می دهدکه هماهنگی معماری با الزامات سازهای در این روش منجر به سهولت اجرا و در نتیجه کاهش زمان خواهد شد. در صورت بهره گیری از این سیستم، بهتر است برای نما از بتن نمایان، با طرحهای مختلف استفاده شود. این امر باعث میشود هزینههای مربوط به نما به حداقل برسد.
در ساختمانهای حداکثر ۴ طبقه، طراحی پلانها به نحوی باشد که قابنها از یک طرف و عمود بر جهت استقرار ساختمانها خارج شوند و در ساختمانهای بیش از ۴ طبقه توصیه میشود پلانها به گونهای باشند که تعداد دیوارهای برشی در دو جهت عمود بر هم تقریباً یکسان باشند. اندازه دهانه تونلها، به منظ
آبنما سازه ای است که در محیط درونی یا بیرونی ساختمان،پارک،مکان های تفریحی و ... اجرا می شود و در آبنما برای آب نوعی حرکت پیش بینی می شود تا صدایی ناشی از آب و حرکت زیبای آن حال و هوایی فضا و محیط را تغییر دهد.و فضایی آرام بخش و طبیعی ایجاد کند. آبنماها معمولا دارای سیکل بسته آب هستند و مصرف آب در آنها فقط در حد تبخیر شدن است. آبنما ها نسبت به ابعاد فضا و محیط و سلیقه افراد با اشکال و مواد مختلف ساخته،طراحی و نصب می شود
آبنماها دارای انواع ، اشکال و اندازه های مختلفی هستند که متناسب با محل نصب و نوع استفاده طراحی می شوند. زمانی که صحبت از آبنما و یا آبشار صخره ای می شود اولین چیزی که به ذهن ما خطور می کند فواره ها هستند چون قدیمی ترین و پر کاربرد ترین نوع آبنما می باشند. فواره ها خود دارای انواع مختلفی مانند جهنده ، ریزشی و پرتابی می باشند که عمدتآ این فواره ها را به وسیله نور پردازی جذاب تر و دیدنی تر می کنند.
طراحی واجرای انواع آبنمای سنگیآبنما سنگی،طبیعی ومصنوعی
اجرای آبنما برای محوطه ای ویلایی و اماکن عمومی
اجرای آبنما و دکورهای آبی برای لابی ساختمانها
نورپردازی آبنما
انواع آبنما بصورت سنگی، آبنما صخره ای ،مصنوعی،خانگی،دیواری،آجری
اصول اساسی طراحی و اجرای آبنماها
اصول اساسی که هنگام طراحی و اجرای آبنماها همیشه باید مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:
1-زیر درخت نباشد. حشرات و فضولات پرندگان و بطور کلی ذراتی که از درخت میریزد باعث آلودگی آب شده و موجب گرفتگی فیلترها و گلوگاه پمپها میگردد.
2 -نباید در مسیر بادهای شدید باشد. بادهای شدید باعث اختلال در الگوی ریزش آب آبنما شده و موجبات ریزش آب به بیرون از لبه های حوض اصلی آبنما را فراهم می آورد. از این رو ارتفاع ستون آب نباید بیشتر از فاصله نزدیکترین لبه حوض اصلی از فواره باشد.
3-عمق منبع ذخیره آب. به منظور کاهش مصرف آب وملاحظات امنیتی برای کودکان باید عمق آب تا حد امکان در سطح قابل قبولی ثابت باقی بماند.
4-محافظت توسط شبکه های آهنی: گودالها و حفرههایی که برای نصب تجهیزات آبنما در کف حوض ساخته میشوند میبایست توسط شبکههای آهنی پوشانده و محافظت شوند این شبکه جدای از توری هائی است که مانع عبور آشغال و اجسام مزاحم می شود.
انواع آبنماها
آبنمای ثابت
این نوع آبنما ابتدای ترین نوع آبنما میباشند که تنها یک حرکت ساده و یکنواخت را ایجاد میکند و توسط یک پمپ ثابت کنترل میشوند. اساس آبنماهای ثابت بر نوع نازلها و فوارههای مورد استفاده استوار است
آبنمای متحرک
آبنمای متحرک بر اساس ایجاد حرکت در افکت قابل مشاهده اب استوار است و به روشهای الکتریکی و مکانیکی امکانپذیر میباشد . در انواع مدرنتراین آبنماها طرحهای ابتکاری و خاص خود نمائی می کنند. در زیر نمونه ای از آبنما متحرک به نمایش در آمده است. در این ساختار ارتفاع آب از یک میزان حداقل به حداکثر به صورت رفت و برگشتی حرکت مینماید. آبشار شیشه ای - آبنمای شیشه ای - پرده آب:
آبنماها به طور کلی در دو حالت Formal و In formal، به شکل ساده یا موزیکال در فرم های "خطی، نقطه ای، صفحه ای و..."، با توجه به محل قرارگیری در فضاهای باز یا بسته طراحی و اجرا می شوند.
اگر در آب نما از آب معمولی و یا آب مقطر استفاده شود، کنترل آب روی سطح شیشه بسیار مشکل است و ترشح آب از اطراف آبشار شیشه ای و روی آن مشکل بزرگی به حساب می آید. ایراد دیگر در نتیجه ی استفاده از آب، تبخیرآن بر اثر گرمای محیط است که باعث بالا رفتن رطوبت نسبی محل (شرجی شدن) و ایجاد اثر لک و سفیدک (شوره) بر روی سطح شیشه است. در فضای باز (به دلیل فتوسنتز حاصل از تابش نور خورشید به آب) تشکیل جلبک و تغییر رنگ آب و در فضای بسته نیز (به دلیل نرسیدن اکسیژن کافی به آب) گندیده شدن آن، مهمترین مشکل آبنماهای موجود است.
برای حل این مشکل گروه معماری دنا از مایع مخصوص و وارداتی آب نما و نازل های چند لایه مخصوص (با فناوری Nano tech ، تولید شده در شرکت OASE آلمان) استفاده نموده و علاوه بر رفع عیوب فوق با ترکیب مکمل های رنگی همراه محصول و غلتیدن آب روی شیشه محیطی زیبا و رویایی پدید می آید. لازم به ذکر است در پروژه های آب و آتش نیز، گروه معماری دنا از نازل های آلمانی شرکت OASE و ماژول های فرانسوی شرکت DIANA استفاده می نماید.
به مجموعه فواره و آب راکد یا متحرکی که باعث زیبایی پارک و میدان و فضای سبز شود،آبنما می گویند که یکی از بهترین ساختارهای فضای سبز است.
آبنما در فضای سبز با ایجاد صدای آب ،افزون بر زیبایی فوق العاده و ایجاد آرامش،در تلطیف و پاکیزه سازی هوا نیز بسیار مؤثر بوده بنابراین از آبنما در مراکز پرجمعیت شهرهایی که دارای آلودگی هوا هستند و کلان شهر ها می باید بیشتر استفاده کرد.
آب در پارکها و باغها به هر یک از صور مختلف، خود به نحوی در متعادل کردن درجه حرارت هوا، تامین رطوبت نسبی برای گیاهان و ایجاد طراوت، موثر است. مجموعه این عوامل از یکنواختی و خشکی محیط میکاهد.
آبنما یکی از قدیمی ترین اجزاء معماری در ایران می باشد ، قدیم از آبنما تنها در باغ ها و کاخ ها و میادین شهر استفاده می شد ولی امروزه و با ساخت آبنماها در اندازه و ابعاد مختلف این عنصر معماری منظر به درون خانه ها و آپارتمان های ما راه پیدا کرده است.
امروزه آبنماها را در لابی آپارتمانها ، رستورانها ، هتل ها ، ادارات وحتی درون منزل می توان مشاهد کرد که به زیبایی این مکان ها افزوده است.
آبنما از گذشته با فرهنگ ایران عجین شده است شاید هم این مسئله به دلیل این است که ایران کشور کم آبی است و همیشه انسانها به طرف آب جذب می شوند. همواره آب نشانه ای از پاکیزگی، روشنایی و آرامش دهنده روح و روان انسان است، گذشته از ظاهر آب صدای آب هم روح آدمی را جلا می دهد و این مسئله ای است که ما در زندگی ماشینی امروز بسیار به آن احتیاج داریم.
آبنماها دارای انواع ، اشکال و اندازه های مختلفی هستند که متناسب با محل نصب و نوع استفاده طراحی می شوند. زمانی که صحبت از آبنما می شود اولین چیزی که به ذهن ما خطور می کند فواره ها هستند چون قدیمی ترین و پر کاربرد ترین نوع آبنما می باشند.
فواره ها خود دارای انواع مختلفی مانند جهنده ، ریزشی و پرتابی می باشند که عمدتآ این فواره ها را به وسیله نور پردازی جذاب تر و دیدنی تر می کنند.
نوع دیگر آب نما آبشار و جوی بار می باشد، این نوع از آبنما جذابیت خاصی برای مردم دارد زیرا برای آنها طبیعت را تداعی می کند. نوع دیگر آبنماهای مدرن هستند که آب را به صورت دیواره ای از بالا به پایین روانه می کنند که امروزه از این آب نما ها بسیار استفاده می شود.
این نکته را هم باید بدانید به دلیل اینکه در آب نما ها آب در یک مدار بسته جریان دارد اتلاف آب بسیار پایین است و به راحتی و بدون ترس از هدر رفتن آب می توان از آنها استفاده کرد.
شرکت نگین آذین پارت مفتخر است با کادری مجرب و آموزش دیده با ارایه مشاوره در خصوص طراحی انواع آبنما و ساخت آن ، در اجرای پروژه همراه شما باشد.
انواع آبنمای صخره ای و سنگی (سنگ های لاشه ای-ورقه ای-پوکه معدنی) جهت استفاده در سفره خانه ها ، مراکز تفریحی ، آب نما منازل مسکونی ، آب نمای باغ ها که متوان از آب نما به صورت سنگ های طبیعی و یا آبنمایی با صخره سازی مصنوعی و به صورت سیمانی استفاده نمود.
در اجرای سازههای عظیم، علاوه بر مسائل مختلفی که در محاسبات و طراحی آنها مطرح است، تکنولوژی ساخت نیز مسئله مهمی است که میتواند بر تمام طرح تأثیرات زیادی داشته باشد. سازههای بتن آرمه نیز از این مسئله مستثنی نیستند. در سالیان متمادی روشهای جدیدومؤثری برای تسهیل در قالب بندی بتن به وجود آمده است. یکی از این روشها استفاده از قالبهای لغزنده (به انگلیسی: slip form) است که بیشتر برای اجرای سازههای مرتفع مورداستفاده قرار میگیرد.
تجربه نشان داده است که استفاده از قالبهای لغزنده مؤثرترین روش اجرائی سازههای بتنی مرتفع با مقطع و ضخامت دایره متغیر، همانند برجهای تلویزیونی، سیلوها، برجهای خنککننده میباشد
ساخت یک سازهٔ بتونی با روش قالب لغرنده
اساس روش اجرای قالب لغزنده عمودی این است که قالب به ارتفاع ۱ تا ۱٫۵ متر در فواصل زمانی متناوب به بالا کشیده میشود. در ضمن بالا کشیدن قالب عملیات بتن ریزی و آرماتور بندی نیز ادامه مییابد و دائماً مخلوط بتن از بالا به درون قالب ریخته شده و ضمن حرکت قالب به سمت بالا بتن سخت شده از قسمت زیرین قالب جا میماند. سرعت حرکت قالب به نحوی تنظیم میشود که بتن در زمان خارج شدن از قالب ضمن تحمل وزن خود، جهت حفظ شکل خود از مقاومت کافی برخوردار باشد. قالب بندی لغزان قائم را میتوان بر اساس حرکت پیوسته انجام داد و یا آن را طوری برنامه ریزی کرد که در ارتفاع معینی متوقف گردد و سپس حرکت لغزان خود را مجدداً از سر گیرد. معمولاً حرکت قالب لغزان با سرعتی یکنواخت صورت میگیرد. در صورتی که قالب لغزان دارای توقف باشد درزهایی به وجود میآیند که با درزهای میان مراحل بتن ریزی در عملیات ساختمانی با قالب ثابت فرقی ندارد. قالب لغزنده در امتداد قائم با سرعتی یکنواخت حرکت میکند و این سرعت به اندازهای است که هر مقطع از بتن در طول مدت زمان لازمی که برای گیرش اولیه نیاز دارد درون قالب میماند. روش قالب لغزنده عمودی برای سازههای پوستهای با ضخامت جدار ثابت و یا تقریباً ثابت به کار میرود. قالبهای لغزان قائم توسط جکهایی به بالا حرکت داده میشوند که بر روی میلههای صاف یا لولههای سازهای کار گذاشته شده در بتن سخت عمل میکنند. این جکها ممکن است از نوع دستی، بادی، برقی و یا هیدرولیکی باشند. سکوهای کار و داربستهای کارگران پرداختکار نیز به قالب بندی متصل و به همراه آن حرکت میکنند.
این نوغ قالب برای ریختن بتن دیوارهای طولانی، کف و جداره کانالهای بزرگ، بتن ریزی شیبها، کف تونلها و سطح راهها به کار میرود. به دلیل اینکه اکثر قالب بندیهای افقی لغزان بر روی تکیه گاه ثابت قالب مانند سنگ یا خاک انجام میشود، این عملیات اصولاً عملیات تحکیم، شمشه کشی، پرداختکاری است. ماشین قالب لغزان معمولاً بر روی ریل یا سکوی شکل داده شده حرکت میکند. بخش دریافت بتن ماشین ناوهای است که برای توزیع یکنواخت بتن در تمامی بخشهای قالب طراحی شده است. متراکم ساختن بتن توسط لوله لرزانی انجام میشود که با لبه جلویی قالب موازی و کمی جلوتر از آن قرار دارد. متراکم کردن بتن سازه را میتوان با ویبراتورهای دستی نیز انجام داد. لولههای بتنی در جای یکپارچه نیز با استفاده از روش قالب بندی لغزان افقی تولید میشوند. ساخت پوششی کامل تونل با قالب بندی لغزان نیز انجام شده است.
قالبهای رونده یا قالبهای بالا رونده قالبهایی هستند که پس از هر بار بتن ریزی از سطح بتن فاصله گرفته و به صورت خزنده (با فشار جک و یا با استفاده از کارگر و جرثقیل) جابجا میشوند. این قالبها معمولاً برای اجرای دیوارهای بلند کاربرد دارند. در اجرای سنتی دیوارهای بلند لازم است که دو طرف دیوار داربست بندی گردد اما در شیوه قالبهای رونده، قالب هر مرحله به مرحله قبلی متکی شده و قالب همانند یک صخره نورد به سمت بالا صعود کرده و مراحل فوقانی دیوار را به اجرا در میآورد، بدون اینکه نیاز به داربست جانبی داشته باشد. هر مرحله از اجرای دیوار به این شیوه را لیفت میگویند. در این قالبها از دو سری قالب استفاده میشود و در هر مقطع یک سری قالب بر بالای سر قالب سری قبل استقرار پیدا میکند. بدین ترتیب که در حدود ۵۰ تا ۷۰۰ سانتیمتر از بالای قالب، سوراخی کار گذاشته میشود و قالب توسط جرثقیل بلند شده و پای آن در سوراخ مذکور توسط بولت محکم میشود و قالب توسط جک در وضعیت شاقول تثبیت میشود. سوراخ لیفت اول در لیفت دوم نیز ایجاد میگردد تا در اجرای لیفت سوم مورد استفاده قرار گیرد.
اصطلاح قالب پرنده به سیستمی اطلاق میشود که اجزا آن به یکدیگر متصل شده و یک واحد بزرگ را تشکیل میدهند که به آن عرشه میگویند. این سیستم برای قالب بندی دال بتنی در ساختمانهای چندین طبقه مورد استفاده قرار میگیرد. پس از آنکه بتن هر طبقه ریخته شده و مقاومت لازم را کسب کرد، قالب پرنده (بدون جاسازی اجزا) از بتن جدا شده و به صورت افقی به سمت بیرون ساختمان حرکت داده میشود و در بیرون ساختمان بالا کشیده میشود تا در موقعیت جدید برای یک دال دیگر مورد استفاده مجدد قرار گیرد. اصطلاح "قالب عرشه پرنده" از آنجا گرفته شده است که این قالب به سمت بیرون ساختمان حرکت داده میشود (پرواز میکند) و به سمت بالا کشیده میشود تا در تراز طبقه بالاتر مورد استفاده قرار گیرد. هر واحد قالب پرنده از اجزا سازهای مختلفی از جمله: خرپاها، تیرها، تیرچهها و رویه فلزی یا پلاستیکی تشکیل و مونتاژ میشود تا چندین بار مورد استفاده قالب بندی دالهای ساختمان قرار گیرند. این قالبها را میتوان برای نگاه داشتن تیرها و شاه تیرها، دالها و سایر اجزا سازهای مورد استفاده قرارداد
یوغ دو وظیفه اصلی دارد، مقاومت در مقابل فشارهای جانبی بتن، وانتقال بارها به محل میله جکها. وظیفه پشت بندها نیز دادن مقاومت خمشی به قالب بدنه وانتقال فشار قالب هابه یوغها میباشد. سکوی نازک کاری، عرشه اجرایی، وسکوی طرهای به پشت بندهای افقی متصل میشوند. اتصال پشت بندها به یوغ باید قادر به حمل این بارها باشد. قالب بدنه که میتواند از الوارهای چوبی، پانلهای فلزی ویا پانلهای ساخته شده از چند لایی باشد، مستقیماً به پشت بندهای افقی متصل میشود.
از قالبهای لغزان در سازههای زیر استفاده میگردد:
معایب استفاده از قالب
ایزوگام، نام بازرگانی گونهای عایق آمادهٔ ضد نم و رطوبت برای پوشاندن پشت بام، استخر و مانند آن است. ایزوگام پوششی است برای عایق کردن که برای جلوگیری از رخنه و نفوذ آب بهکار میرود، و از فرآوردههای نفتی بدست میآید.
عایق بندی رطوبتی ساختمانها که تا چهل سال گذشته به صورت سنتی، با آسفالت و قیر گونی انجام میگرفت با پیدایش عایقهای رطوبتی و مزیتهای این نوع عایقها به تدریج جای خود را به این عایقها دادند. امروزه در بیشتر ساختمانها چه در مرحلهٔ پی و فونداسیون و چه در ایزولاسیون دیوارها، سرویسها و پشت بام، ایزولاسیون با لایه عایق رطوبتی انجام میگردد.
ایزوگام پوشش مقاومی از قیر و الیاف مصنوعی است که با گرما بر بستر بام چسبانده میشود و از نفوذ آب و رطوبت به محیط زیر خود جلوگیری میکند. عمر ایزوگام بطور میانگین ۱۰ سال است.
ایزوگام پدیدهای است صنعتی و متکی به دانش، آزمودگی (تجربه) و فناوری در راستای ایمنسازی سازهها در برابر نم و رطوبت پیش آمده از بارش برف و باران. ایزوگام که گونههای گوناگونی دارد، پس از گذر از آزمونهای گوناگون، در آزمایشگاههای کارخانههای فرآوری، ضریب پایداریاش را افزایش خواهند داد.
لایههای گوناگون به ترتیب از رو به کف به شرح زیر میباشد:
مصرف عایق رطوبتی در صنعت ساختمان روزبه روز بیشتر می شود. این امر به عللی چون سرعت، سهولت و دقت در نصب و عمر طولانی تر آن نسبت به روشهای قدیمی تر و همچنین حفظ محیط زیست صورت می گیرد.
نصب بخش عمده ای از کار ایزولاسیون را تشکیل می دهد، بدین معنی که عایق رطوبتی با بهترین کیفیت تولید در صورتی که به طریقه صحیح نصب و نگهداری نشود انتظار مصرف کننده را برآورده نخواهد کرد و کاملا بی ارزش است.
شیوه ها و اصول نصب در انواع عایقهای رطوبتی پیش ساخته که به صورت رول مورد مصرف در بام می باشد بسیار گسترده و متفاوت است. در ذیل بطور خلاصه تنها به چند نکته اشاره می شود.
عایقهای رطوبتی توسط روش جوش مشعل و به طور کلی به دوروش پهن کردن به صورت آزاد یا اتصال کامل با سطح زیرین نصب می شوند. در روش پهن کردن به صورت آزاد فقط لبه ها به هم متصل می شوند، کناره ها و پیرامون آن با روشهای ویژه ای پلمب می شوند. روش معمول در ایران اتصال کامل با سطح زیرین ا ست.
وسایل مورد نیاز جهت نصب بطور کلی یکسان است و به طور جزئی کاملا ابتکاری است. این وسایل عبارتند ا ز: گاز مایع (کپسول)، شعله پخش کن (به صورت تک شعله و چند شعله وجود دارد)، کمچه و ماله، تیغ موکت بری، فندک جرقه ای، دستکش نسوز، تیغه لاستیکی دسته دار، جارو، کفش کف صاف...
لازم به ذکر است که علاوه بر کیفیت عایق های رطوبتی استفاده شده جهت ایزوگام، “مهمترین پارامتر” جهت هرچه عالی تر شدن کیفیت عایق بندی ساختمان و سطوح، تجربه، تخصص و تبحر مهندسین ناظر و نصابان این گونه پروژه ها است و اقدام به انجام چنین اموری توسط افراد غیر حرفه ای نتیجه ای جز اتلاف وقت و بخصوص هزینه شما در پی نخواهد داشت و به تدریج ضررهای فراوانی را به شما وارد خواهد کرد.
بایرتوس شرق علاوه بر افتخار تولید و صدور طیفی از انواع محصولات پرایمری و عایق بندی دارای نشان استاندارد و گواهینامه های بین المللی، بزرگ ترین افتخار اجرای بهینه پروژه های ایزوگام خود را طی سال ها تجربه دانش محور نصب برای صدها مشتری حقیقی و حقوقی – شرکت ها و سازمان های دولتی و نیز مجتمع ها و منازل مسکونی، “اعتبار و تبحر مهندسین ناظر، نصابان، و نظارت و امنیت مالی مشتریان” خود می داند.
پسماند زدایی:
قبل از هرچیز، سطح سقف را از گرد و خاک، چربی و پسماندهای اضافی پاک کنید. پلیسه های سیمانی یا بتن یا سنگ ریزه ها را از سقف جمع آوری کردی و هرگونه لکه چرب یا نفتی-روغنی آن را از بین ببرید. شستن بام با آب در صورت امکان نیز توصیه می گردد. اما در زمان ایزوگام تمامی سطح باید خشک شده باشد بخصوص اگر قبلا از آستری درزگیر یا پرایمر عایق استفاده کرده اید.
زیرسازی و تسطیح:
یکی از نکات مهم واترپروفینگ و ایزوگام بام ها، پر کردن ترک های احتمالی درشت و اجرای زیرسازی و تسطیح با سیمان و ماسه (بتن) به ضخامت لااقل 3 سانتی متر در 1 لایه با شیب بندی 2% و یا سیمان و پوکه معدنی(35% سیمان و 65% پوکه سبک معدنی) به ضخامت حداکثر 3 سانتی متر در 3 مرحله (لایه) با شیب بندی 22%، خمیر ماستیک و آستری سطح به کمک لایه خمیر پرایمر پیش از آغازعملیات عایق سازی است.
آستری پرایمر:
قبل از ایزوگام بام باید تمام سطح سقف یکدست و بدون ناصافی و خشک شده باشد. برای یکدستی از خمیرهای پرایمر می توانید استفاده کنید. گاهی از یک لایه قیر مذاب بجای پرایمر نیز جهت پوشش زیرین استفاده میشود. پرایمرهای عایق آسترساز در دو نوع خمیری و مایع در دسترس می باشند. برای هر 1 متر مربع از سطح، از نیم تا 1 لیتر پرایمر جهت تسطیح و زیرسازی استفاده کنید.
شیب گیری – ناودان ها – چاهک های آبرو – چیلر و کولر:
در ایزوگام به خاطر داشته باشید سطوحی که دارای زاویه 90 درجه هستند، قبلا حتما با سیمان و پرایمر عایق فیله کشی و درز گیری شوند. شیب گیری مطابق با آبرو های سقف نیز بسیار اهمیت دارد. بهتر است تا شعاع 1 الی 2 متر از هر آبراهه ی سقف را ابتدا یک تا دو بار عایق بندی کرده و سپس بام را ایزوگام کنید. توجه کنید که پیش از آغاز کار، در اطراف ناودان و چاهک های آبرو حتما یک و ترجیحا دو لایه اولیه نصب شود. و بهمین صورت در زیر چیلر و کولرها.