خود تنظیمی یعنی توسعهی دانش و مهارتهای فردی در تمام زمینهها، از طریق تلاش خود فرد و تجربهی انواع موقعیتها و موارد مختلف. به عبارت دیگر خود تنظیمی توانایی موافقت کردن با یک خواسته، توانایی شروع کردن و دست کشیدن از فعالیتها بر طبق مقتضیات موقعیتی، توانایی تعدیل فعالیت، تکرار، تداوم فعالیتهای کلامی- حرکتی در موقعیتهای اجتماعی و آموزشی، توانایی به تعوبق انداختن کار کردن روی موضوع یا هدف دلخواه تعریف شده است.
تأثیر خود تنظیمی در موفقیت تحصیلی:
تحقیقات نشان داده که موفقیت تحصیلی با تفاوتهای فردی و مهارتهای یادگیری ارتباط دارد. یادگیری خودن داده که موفقیت تخصیلی با تفاوت های فردی و مهارت های یادگیری ارتباط دارد. یادگیری تنظیمی یکی از از این مهارتهاست. شیوههای یادگیری خود تنظیمی، استفادهی فعالانه و آگاهانهی دانش آموز از راهبردهای یادگیری مناسب است که گسترهای از فعالیتهای پیچیدهی فراگیران را به منظور نیل به اهداف یادگیری در بر میگیرد.
دست اندرکاران تعلیم تربیت همواره سعی دارند که ایده آل ترین شرایط را برای یادگیری و آموزش فراهم آورند که همگی در جهت تسهیل و بهبود فرآیند یادگیری است. تحقیقات نشان داده که دانش آموزان میتوانند با یادگیری خود تنظیمی، رفتارها و کوششهایشان را تنظیم و یادگیریشان را مدیریت نمایند. در واقع دانش آموزان باید خود را در مسیر آموزش هدایت کنند.
آموزش موفقیت آمیز، کسب دانش شناختی در راستای سازماندهی آموزش فرد از طریقی است که یک مهارت یا فن مشخص هدف اصلی باشد و سپس فرد بتواند مهارت خود را در تمام موقعیتها به کار ببندد یا طبق شرایط آن را تغییر داده، گسترده یا محدود نماید.
هم اکنون، روان شناسان و کارشناسان آموزشی، خود تنظیمی را به عنوان کلید موفقیت یادگیری در مدرسه و پس از آن میدانند.
بوسیله یادگیری خودتنظیمی ابعاد انگیزشی، شناختی و محیطی فرایند یادگیری بر محور خود و توسط خود یک پارچه میگردد. یادگیرندهی خودتنظیم برای خود اهدافی انتخاب و برنامهریزی میکند و تلاشهایش را معطوف رسیدن به آن اهداف و برنامهها میکند و جریان یادگیری خود را نظارت و ارزیابی و در صورت ضرورت اصلاح میکند