تعداد صفحه: 40
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
«فهرست مطالب»
عنوان صفحه
چکیده........................................................................................................................ ﻫ
مقدمه......................................................................................................................... 1
فصل اول: کلیات......................................................................................................... 2
1-1- تعریف و تبیین موضوع....................................................................................... 3
2-1- اهمیت و ضرورت تحقیق................................................................................... 4
3-1- اهداف و فواید تحقیق......................................................................................... 5
1-3-1- اهداف کلی.................................................................................................... 5
2-3-1- اهداف جزئی................................................................................................. 5
3-3-1- اهداف کاربردی.............................................................................................. 5
4-1- پیشینه ی تحقیق................................................................................................. 5
1-4-1- پیشینه ی موضوع............................................................................................ 5
2-4-1- پیشینه ی پژوهش های تحقیق......................................................................... 6
5-1- سؤال های تحقیق............................................................................................... 7
1-5-1- سؤال اصلی.................................................................................................... 7
2-5-1- سؤالات فرعی................................................................................................ 7
6-1- فرضیه های تحقیق.............................................................................................. 7
7-1- روش تحقیق...................................................................................................... 8
8-1-ساختار تحقیق..................................................................................................... 8
9-1- واژگان تحقیق................................................................................................... 10
10-1- محدودیت ها، مشکلات و موانع تحقیق............................................................. 11
فصل دوم: بررسی آثار تربیت دینی فرزند در آیات و روایات......................................... 12
1-2- بررسی مفهوم تربیت.......................................................................................... 13
1-2-1- تعریف لغوی تربیت...................................................................................... 13
1-2-2- تعریف اصطلاحی تربیت............................................................................... 13
2-2- مفهوم اصول تربیت............................................................................................ 13
3-2- مفهوم تربیت دینی............................................................................................. 14
3-2-1- تعریف تربیت دینی به معنای عام.................................................................... 14
3-2-2- تعریف تربیت دینی به معنای خاص................................................................ 14
4-2- اهمیت تربیت فرزند در قرآن.............................................................................. 15
5-2- اهمیت تربیت دینی............................................................................................ 16
6-2- محتوای تربیت دینی.......................................................................................... 17
6-2-1- اعتقادات....................................................................................................... 17
6-2-2- فروع دین..................................................................................................... 19
7-2- روش های تربیت دینی فرزند........................................................................... 20
7-2-1- روش الگویی................................................................................................ 21
7-2-2- روشهای محبت........................................................................................... 21
7-2-3- روش موعظه................................................................................................. 23
7-2-4- روش تعلیم................................................................................................... 23
8-2- آثار تربیت دینی فرزند....................................................................................... 24
نتیجه گیری................................................................................................................ 28
فصل سوم: نتایج و پیشنهادهای تحقیق.......................................................................... 29
نتایج......................................................................................................................... 30
پیشنهادات تحقیق....................................................................................................... 30
فهرست منابع و مآخذ................................................................................................. 33
چکیده
تربیت دینی، مجموعۀ دگرگونیهایی است که در فکر و عقیدۀ فرد، به منظور ایجاد نوعی خاص از عمل و رفتار، که متکی به ظوابط مذهب باشد، انجام میگیرد. در سایۀ این دگرگونیها، اخلاق، آداب و رفتار و روابط فردی و اجتماعی شخص صورت مذهبی و دینی به خود میگیرد. از آنجایی که تربیت دینی و مذهبی انسان از درون کودکی و حتی پیش از تولد آغاز میشود. توجه به تربیت دینی فرزندان از جنبههای فردی، خانوادگی و اجتماعی امری مهم و ضروری است.
این نوشتار با مطالعه اسنادی و تحلیلی به معرفی تربیت دینی و اصول آن پرداخته است. از آنجایی که هدف همه پیشوایان دینی(ع) تربیت انسان بوده است، به رفتار و گفتار آنان در زمینه فرزندان پرداخته شده است. معصومان(ع) در جایگاه رهبری دینی جامعه توجه ویژهای به فرزندان داشته و بر تربیت دینی آنان توصیه فرموده است. علاوه بر آن، از آنان درباره چگونگی تربیت دینی آموزههای فراوانی گزارش شده است که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است.
کلید واژهها: آیات، روایات، تربیت، تربیت دینی و آثار آن.
مقدمه:
عنوان تحقیق بررسی آثار تربیت دینی فرزند در آیات و روایات می باشد که با هدف بررسی تربیت دینی در آیات و روایات نوشته شده است.
مراد از تربیت دینی محدوده خاصی است، هرچند تربیت دینی به یک معنای بسیار عام و گسترده است و شامل همه ابعاد وجودی انسان می گردد. اما در اینجا مراد از تربیت دینی ، مقابل تربیت اخلاقی ، اجتماعی و سایر ابعاد است و عمدتاً حوزه مربوط به عقاید و احکام عبادی از دین را شامل می گردد.
این بخش شامل سه بخش می باشد که بخش اول آن کلیات می باشد و در بخش دوم آن به بررسی پدیده تربیت دینی فرزند در آیات و روایات و اهمیت آن پرداخته شده است و در بخش آخر تحقیق به نتیجه گیری و پیشنهادات موضوع پرداخته است.
1-1- تعریف و تبیین موضوع
ماده تربیت دارای یک ریشه ثابت و قطعی نیست و مردد بین دو رشته رَبَو و رَبَبَ است و لحاظ و ریشه مختلف برای یک لفظ و اراده دو معنای متفاوت از یک لفظ و جایز نمی باشد.
با اندک دقت در کاربردهای ماده رَبَو مشخص می شود که این ماده در عمده مواد لغت و در همه موارد آیات و روایات ذکر شده، در خصوص دوره کودکی بکار رفته است و از آنجا که در دوره کودکی، کودک هنوز رشد کافی عقلی و توانایی درک امور معنوی را پیدا نکرد؛ مراد از تربیت در این دوره، عمدتاً همان رشد و بزرگ شدن جسمانی است. [1]
با توجه به مطالب گفته شده این سؤال مطرح می شود که آثار تربیت دینی فرزند در آیات و روایات چیست؟
[1] رک : مصطفوی، 1360، ج 4 ؛ باقری، 1374، ص 44 و مهدی زاده، 1383، ص 99 .
2-1- اهمیت و ضرورت تحقیق
تربیت از حیاتی ترین ابعاد زندگی انسان است و در پرتو آن، انسان به سعادت مطلوب نائل می آید. بزرگ مربی اسلام، علی(ع) در سخنان دربار خود بارها و بارها از این امر مهم پرده برداشته و آثار و نتایج مثبت تربیت فرزند و پیامدهای منفی بی توجهی به آن را بیان داشته اند.
فلاسفه و اندیشمندان حتی پیروان مکتبهای مادی نیز هریک با بینش و اهداف خاص خود از تربیت و اخلاق سخن نگفته و اصول و روش هایی را برای آن ارایه داده اند، که این خود بیانگر اهمیت و سرنوشت ساز بودن این مساله برای انسان، در هر شرایط و همه جوامع است.
با توجه به مطالب گفته شده در این تحقیق با استناد به منابع علمی و تفاسیر قرآن به بررسی آثار تربیت دینی در قرآن و روایات پرداخته شده و بر اساس تعالیم روح بخش اسلام ، راهبردهای علمی برای ارتقای تربیت دینی در جامعه امروز ارایه شده است.
3-1- اهداف و فواید تحقیق
1-3-1- اهداف کلی:
بررسی پدیده ی آثار تربیت دینی در آیات و روایات.
2-3-1- اهداف جزئی:
الف: مفهوم تربیت دینی
ب: اهمیت تربیت دینی در آیات و روایات
ج: آثار تربیت دینی فرزند
3-3-1- اهداف کاربردی:
بررسی های انجام شده در این تحقیق توسط محقق برای ارگان ها و سازمان های ذیل کاربرد دارد:
مشخص کردن اصول تربیت در هر حیطه (دینی، اجتماعی، اخلاقی، عقلانی و غیره)
4-1- پیشینه ی تحقیق
1-4-1- پیشینه ی موضوع:
موضوع تربیت فرزند از دیرباز خود موضوعات اساسی و بنیادی اسلام بوده است.
2-4-1- پیشینه ی پژوهش های تحقیق:
مقاله ی زهرا ضیائی ،خدیجه ضیائی با عنوان « تأثیر روابط سالم والدین بر تربیت دینی فرزندان» که نتایج این بررسی نشان میدهد پدر و مادر وظیفه دارند با ایجاد روابط دوستانه با فرزندان، محیطی مناسب برای آنان فراهم کنند تا ویژگیهایی که در فطرت آنها نهادینه شده است، ظهور و بروز نموده و پرورش کامل یابد. اصول ارتباط درست والدین با فرزندان، نقش ارتباط در اولین جایگاه تربیت و آثار و نتایج ارتباط درست در رشد تربیت دینی از موضوعاتی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
مقاله ی مهدی اکبرنژاد با عنوان « رهیافت تربیت فضایل اخلاقی بر تحکیم جامعه در قرآن کریم با رویکردی بر نظریات علامه طباطبایی » که در این نوشتار با تکیه بر آیات قرآن کریم و کنکاشی در نظریات علامه طباطبایی، به تحلیل و بررسی برخی فضیلت های اخلاقی پرداخته شده است که اگر در میان افراد جامعه نهادینه شوند به جامعه ی اسلامی و نبوی نزدیک تر شده ایم. جامعه ای که روابط اجتماعی افرادش، بر اساس اخلاق مداری و در سایه سار عمل به دستورهای اخلاقی سامان یابد، همان جامعه مطلوب خواهد بود.
5-1- سؤال های تحقیق
1-5-1- سؤال اصلی:
پدیده ی تربیت دینی در ایات و روایات چگونه است؟
2-5-1- سؤالات فرعی:
1- مفهوم تربیت دینی چیست؟
2- اهمیت تربیت دینی در آیات و روایات چیست؟
3- آثار تربیت دینی فرزند چیست؟
6-1- فرضیه های تحقیق
1- تربیت فرزند در قرآن جایگاه والا و مهمی دارد.
2- از قرآن می توان اصول تربیتی ذیل را استنباط کرد:
الف) هدفمندی تربیت ب) روشمندی تربیت ج) جامعیت تربیت