لینک فایل تحقیق درباره آجر (word)15 صفحه
مشخصات فایل
عنوان:تحقیق درباره آجر
قالب بندی:word
تعداد صفحات:15
محتویات
تعریف آجر
تاریخچه‌ی آجر
مراحل ساخت آجر
انواع آجر
تغییرات ابعادی مجاز آجرها
خواص مکانیکی
خواص شیمیایی
آجر مناسب برای مصارف گوناگون
تحقیق درباره آجر
1- تعریف آجر:
آجرها گروهی از مصالح می‌باشند که به صورت صنعتی تولید و جایگزین سنگ شده‌اند و در حقیقت سنگی ساخته دست بشر می‌باشند، سنگی دگرگون که از تغییر وضعیت خشت پدید می‌آید. این گروه از مصالح که اولین تولید صنعتی و انبوه مصالح ساختمانی به دست بشر به شمار می‌آیند بر اساس نوع مواد اولیه، روند تولید و محل مصرف به انواع متنوعی تقسیم می‌شوند. آجرهای رسی که اولین و فراوان‌ترین آنها می‌باشند قدمت چند هزار ساله دارند. با پیشرفت تکنولوژی و علم شیمی انواع بی‌شماری از آجرها با کیفیت‌های مختلف ابعاد و شکل ظاهری متنوع راه بازار مصرف شده‌اند.
2- تاریخچه‌ی آجر:
آجر از قدیمی‌ترین مصالح ساختمان است که قدمت آن بنا به عقیده‌ی برخی از باستان‌شناسان به ده‌هزار سال قبل از میلاد می‌رسد. در کتاب مقدس (Bible) در قسمت عهد عتیق (Old Testament) در مورد مردم بابل که برای رسیدن به خدا، برجی با آجر ساختند، سخن گفته شده است و همچنین در مورد مردم اسرائیل که به اجبار فاتحین مصر آجر بدون پوشال ساختند حرف به میان آمده.آجر در ایران نیز در آتشکده‌های زرتشت بسیار مورد استفاده قرار گرفته و مدت آن به 6000 سال قبل می‌رسد. بقایای کوره‌های سفالی و آجرپزی در شوش و سیلک کاشان که تاریخ آن به هزاره‌ی چهارم قبل از میلاد می‌رسد، پیدا شده است.
واژه‌ی آجر (معرب آگور فارسی) بابلی است ونام خشت‌هایی بوده که بر روی آنها منشورها، قوانین و نظایر آن را می‌نوشته‌اند. گمان می‌رود نخستین بار از پخته‌شدن خاک دیوارها و کف اجاق‌ها به پختن آجر پی برده باشند. کوره‌های آجرپزی ابتدایی نیز بی‌گمان از مکان‌هایی تشکیل می‌شده که در آن لایه‌های هیزم و خشت متناوباً روی هم چیده می‌شدند. در ایران باستان ساختمانهای بزرگ و زیبایی بنا شده‌اند که پاره‌ای از آنها هنوز پابرجا هستند، نظیر طاق کسری در غرب ایران قدیم، عراق فعلی. بعدها نیز ساختمان‌هایی مانند آرامگاه شاه اسماعیل سامانی، گنبد کاووس و مسجد جامع اصفهان را با آجر ساختند. پل‌ها و سدهای قدیمی را نیز با آجر بنا می‌کرده‌اند که از آنها می‌توان پل‌های دختر، سد کبار در قم و غیره را نام برد.
فن استفاده از آجر آسیای غربی به سوی غرب، به مصر و سپس روم و آنگاه به سمت شرق، به هندوستان و چین رفته است. در سده‌ی چهارم میلادی اروپاییان شروع به استفاده از آجر کردند ولی پس از مدتی، این کار از رونق افتاد و رواج مجدد آن از سده‌ی 12 میلادی، ابتدا از ایتالیا شروع شد و بعد فرانسه و سپس آلمان و آخر سر کشورهای دیگر از آجر در بناهای خود بهره بردند.
در ایران، هرجا سنگ کم ولی خاک خوب در دسترس بوده است، آجرپزی و مصرف آجر معمول شده است. اندازه آجر زمان ایلامی (مربوط به چغازنبیل) حدود 10*38*38 سانتیمتر بود. پختن و مصرف آجر در زمان ساسانیان گسترش یافت و در ساختمانهای بزرگ مانند آتشکده‌ها به کار رفت. اندازه آجر این دوره حدود 44*44*7 تا 8 سانتیمتر بود. بعدها اندازه آجر به 20*20*3 تا 4 سانتیمتر کاهش یافت و مدت زمان مدیدی این آجرها تهیه و در دیوارها و سقف‌ها مصرف شدند؛ ولی برای فرش کف، آجرهای بزرگ‌تری به نام ختایی به ابعاد حدود 5*25*25 سانتیمتر و باز هم بزرگ‌تر به نام نظامی به اندازه‌های حدود 5*40*40 سانتیمتر تولید شدند. آجر بزرگ را به فارسی تاوه گویند.
پیش از جنگ جهانی اول، روس‌ها در ساختن قزاق‌خانه‌ها آجرهایی به ابعاد حدود 5*10*20 سانتیمتر مصرف می‌کردند و از این‌رو آجر قزاقی نام‌گذاری کردند که به روش سنتی تهیه می‌شد. پس از جنگ جهانی دوم، روش تولید آجر در ایران دگرگون گردید و روشهای صنعتی کم‌کم جانشین روشهای سنتی شدند و کارخانه‌های زیادی احداث شدند که امروزه قادر به تولید انواع اجرهای توپر، سوراخ‌دار، بلوک‌های دیواری و سقفی توخالی و اشکال هندسی مختلف هستند.
گرچه امروز کیفیت آجر به علت پیشرفت تکنولوژی پخت و تولید بهود یافته ولی در اساس کار تغییر چندانی رخ نداده است. شناخت کامل‌تر مواد اولیه و ویژگی آنها، ساخت کوره‌های بهتر و با بازدهی بیشتر، کنترل دقیق‌تر پخت و استفاده از ماشین‌آلات پیشرفته کمک شایان توجهی به توسعه و پیشرفت صنعت تولید آجر کرده است.
3- مراحل ساخت آجر:
3-1- تهیه مواد اولیه: ماده‌ی اولیه‌ی آجر عمدتاً خاک رس است و بیشتر از خاک رس آبرفتی استفاده می‌شود. خاک رس آبرفتی همانطور که از اسمش مشخص است در نزدیکی سطح زمین یافت می‌شود و بیشتر آجرهای رسی به کمک آن تولید می‌شود. ولی بود و نبود این مواد و درصدشان باید در خاک بررسی شود.
3-1-1) ماسه: که از تاأیر عمل فرسایش هوازدگی بر سنگ‌های سیلیسی حاصل می‌شود در حقیقت استخوان‌بندی آجر می‌باشد. در صورت افزایش مقدار آن آجر ترد و پوک می‌شود و ضمناً دانه‌های درشت ماسه در گل آجر در هنگام پختن منبسط و موجب ایجاد ترک‌های ریز در آجر می‌شوند.
3-1-2) آهک: در خاک رس و گل آهک وجود دارد. در صورتی که به صورت دانه ریز، یکنواخت و همگن باشد موجب روشن شدن رنگ آجر می‌شود و افزایش مقدار آن نقش گداز‌آور دارد. وجود دانه‌های درشت آهک در گل آجر پس از پختن آهک زنده تولید می‌کند. آهک زنده در هنگام استفاده از آجر، آب ملات را به خود می‌کشد وتولید هیدرواکسید آهک یا آهک شکفته می‌کند، که بسته به خلوص سنگ 25/1 تا 5/3 برابر حجم اولیه را به دست می آورد و موجب ترکیدن آجر می‌شود. به این پدیده آلوئک آجر می‌گویند.
3-1-3) ترکیبات سولفاتی: به مقدار کم بی‌ضرر است و در صورت افزایش، تولید یون اسیدی می‌نمایند و به آجر و ملات آسیب می‌رسانند.
3-1-4) ترکیبات آهن‌دار: نقش گداز‌آور دارند و رنگ محصول را به قرمز نزدیک می‌کنند.
3-1-5) نباتات و ریشه‌ی گیاهان: ممکن است در گل آجر ریشه‌ی گیاهان وجود داشته باشند که در حرارت کوره می‌سوزند و آجر پوک می‌شود. پس از تهیه‌ی ماده ی اولیه آن را الک و خوب آسیاب می‌کنند تا نرم و یکنواخت شود.
3-1-6) ژیپس: این کانی در مرحله‌ی پخت با از دست دادن آب به سانیت تبدیل می‌شود. با جذب آب و رطوبت (در زمان کاربرد) با سانیت هیدراته شده و به ژیپس تبدیل می‌شود. این عمل با افزایش حجم همراه بوده و در سطح اجر یک قشر تشکیل می‌شود.
3-1-7) پیریت: پیریت در مرحله‌ی پخت به سولفات، اکسیده شده و سولفات با CaO تشکیل ژیپس و سایر نمک‌ها هنگام کاربرد به صورت قشری سفید ظاهر می‌شود. در صورتی که میزان پیریت زیاد باشد، هنگام پخت گاز so2 از آجر متصاعد خواهد شد که این باعث تورم در سطح آجر می‌شود.
3-1-8) میزان آهن: آهن موجب کاهش دمای ذوب می‌شود. مقدار آهن برحسب نوع مواد باید بررسی و مشخص شود.
3-1-9) کربن: کربن در مواد اولیه به صورت زغال، لیگنیت و سایر مواد آلی موجود است و کاهش سوخت مصرفی و تغییرات رنگ را موجب می‌شود.
3-2) تهیه‌ی گل: برای تهیه‌ی خشت آجر رسی، 3روش متفاوت وجود دارد که در هر روش میزان رطوبت خاک و نوع گل متفاوت است.
3-2-1) گل خشک: که با اضافه نمودن آب به میزان حدود8تا 12 درصد وزن ماده اولیه تهیه می‌شود و با کمک پرس خشت شکل می‌گیرد. بسیاری از آجرهای صنعتی و کلیه‌ی سفال‌های رسی ساختمانی با روش گل خشک ساخته می شود.
3-2-2) گل سفت : که با اضافه نمودن 20 تا 25 درصدوزن ماده اولیه تهیه می شود و روش ماشینی خشت می‌زنند. در این روش از ماشین‌های خشت‌زنی هیدرولیکی استفاده می‌کنند. خشت U به صورت منشوری با قاعده‌ی مربع یا مستطیل شکل از دستگاه خارج می‌شود و سپس آن را با کمک دستگاه برش به قطعات مساوی تقسیم می‌کنند.
3-2-3) گل خمیری: با اضافه نمودن آب به میزان تا حد 60 درصد وزن به خاک تهیه می‌شود تا حالت خمیری پیدا کنند و بتوان با دست به آن شکل داد. در این روش گل را در درون قالب‌های چوبی می‌ریزند و با دست شکل می‌دهند و خشت می‌زنند.
البته موضوع بسیار مهمی وجود دارد که باید بدان توجه شود: آب مورد نیاز برای ساختن گل باید فاقد مواد خارجی بوده و همچنین نباید آبی باشد که در مراحل مختلف تهیه‌ی آجر با خاک رس ترکیب شیمیایی بدهد. بعد از مخلوط‌کردن آب با خاک آنرا خوب مخلوط می‌کنند تا تمام ذرات خاک در مجاورت آب قرار گرفته و تر شود. این عمل معمولاً به وسیله‌ی مخلوط‌کن‌های مکانیکی انجام می‌شود. مقدار آب موجود در گل باید به حداقل برسد و این آب باید آنقدر کم باشد که فقط شکل‌دادن گل را ممکن سازد زیرا هر قدر آب درون گل زیادتر باشد اولاً خشک‌کردن خشت مشکل‌تر و پرهزینه‌تر می‌شود در ثانی بعد از آنکه خشک شد و آب درون آن متصاعد گردید فضای خالی آن در خشت باقی مانده و موجب پوکی آجر می‌شود.
3-3) قالب زنی و تهیه‌ی خشت: بعد از تهیه‌ی گل و به عمل آوردن آن، آنرا با توجه به شکل آجری که می‌خواهند بپزند قالب‌گیری می‌کنند (در کارخانه‌های قدیمی خشت‌زنی با دست انجام می‌گردید در این روش قالب را با دست از گل تهیه شده پر می‌کنند و با فشار انگشتان کلیه‌ی فضاهای خالی که ممکن است در گوشه‌های قالب بوجود بیاید پر می‌نماید) در کارخانه‌های جدید کلیه‌ی اعمال خشت‌زنی با ماشین انجام می‌شود بدین طریق که که گل ورز داده شده را به داخل محفظه ماشین خشت‌زنی وارد می‌کنند این ماشین به لوله مارپیچی ختم می‌شود. بعد گل‌ها به وسیله این لوله مارپیچ با فشار به جلو هدایت شده و از دهانه‌ی ماشین به صورت مکعب مستطیل که به طول و عرض آجر مورد نیاز می‌باشد خارج می‌شود. در کارخانه‌هایی که قالب‌زدن با پرس‌های سنگین انجام می‌شود یعنی برای شکل‌دادن به آجر از لغزندگی دانه‌ها به روی هم به وسیله‌ی آب استفاده نمی‌شود بلکه شکل‌دادن آجر به وسیله‌ی فشار انجام می‌شود میزان آب را در خاک به 8 درصد تقلیل داده در نتیجه آجر احتیاج به خشک‌شدن ندارد و مستقیماً از قسمت قالب‌گیری به کوره‌ی پخت هدایت می‌شود.
3-4-خشک کردن خشت
در کوره‌های قدیمی که خشت‌زنی با دست انجام می‌گردید پس از چندساعت که از زدن خشت می‌گذشت و تقریبا خشت می‌توانست شکل هندسی خود را حفظ کند آنرا از محل خود بلند کرده و از سمت باریک‌تر پهلوی یکدیگر می‌چیدند. و بدین طریق سطوح بیشتری از خشت را در معرض جریان هوا قرار می‌دادند و به خشک‌شدن سریع‌تر خشت کمک می‌کردند. البته در این طریقه به علت غیرفنی بودن، اولاً در سطح خشت ناهمواری‌هایی شدید ایجاد می شد و درثانی به علت آنکه سطح روی آن در اثر کوران هوا زودتر خشک می‌شد ولی مغز آن هنوز رطوبت داشته و برای آنکه رطوبت مغز به خارج هدایت شود ناچار در سطح آن ترکهایی ایجاد می‌گردید. خشک‌شدن خشت در این طریقه در فصول مختلف سال بین 3 تا 15 روز طول می‌کشید. اصولاً باید توجه نمود که ترک‌های جزئی و سطحی در آجر فشاری که برای گری چینی مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین ناهمواری‌های جزئی سطحی در آن چندان مهم نیست زیرا برای آجرهایی که درگری چینی مصرف می‌شود با یک لایه گچ و خاک و سفیدکاری روی آن پوشانیده می‌شود و آجرهایی که در نما مصرف می‌شود به علت تیشه‌داری ناهمواری‌ها اصلاح می‌گردد ، در این صورت برای خشک کردن آجر آن‌چنان دقتی که برای خشک کردن کاشی بکار می‌رود لازم نیست.
امروزه در کارخانه‌های تمام اتوماتیک برای خشک‌کردن خشت از کوره‌های تونلی با هوای گرم استفاده می‌کنند. خشت را روی واگن‌هایی می‌چینند و واگن را به تونل هوای گرم هدایت می‌نمایند پس از آنکه واگن طول تونل را طی نمود خشت از آن طرف تونل خشک شده بیرون می‌آید. مدت خشک‌شدن خشت در این تونل در حدود 48 ساعت است. طریقه دیگر برای خشک‌کردن خشت استفاده از دالان‌های خشت خشک‌کنی می‌باشد. این دالان‌ها که اغلب کوره‌های آجرپزی به آن مجهز می‌باشند عبارت از دالانی است که دوطرف آن باز است و هوا می‌تواند در ان جریان داشته باشد. حرارت این دالان‌ها را به وسیله لوله‌های آب گرم تاأین می‌کنند خشت را در قفسه‌های آن می‌چینند با توجه به سردی و گرمی هوا پس از چهار تا هفت روز خشت خشک شده و آماده رفتن به کوره می‌باشد.
کلمات کلیدی : تحقیق درباره آجر,تعریف آجر,تاریخچه‌ی آجر,مراحل ساخت آجر, تغییرات ابعادی مجاز آجرها,
در این سایت هیچ فایلی برای فروش قرار نمی گیرد. برای پشتیبانی و خرید فایل به سایت اصلی فروشنده مراجعه بفرمائید:
لینک دریافت فایل از سایت اصلی
لینک منبع :لینک فایل تحقیق درباره آجر (word)15 صفحه