مشخصات فایل
عنوان: مقاله درباره نگرش جامع به انتقال تکنولوژی
قالب بندی:word
تعداد صفحات:17
محتویات
چکیده
مقدمه
تعریف انتقال تکنولوژی
ارکان انتقال تکنولوژی
عرضه کننده تکنولوژی
متقاضی تکنولوژی ، آمادگیهاو هماهنگیها
ویژگیهای تکنولوژی مناسب
روش انتقال تکنولوژی
انتقال تکنولوژی به صورت رسمی
انتقال تکنولوژی به صورت غیر رسمی
فرایند انتقال تکنولوژی
انتخاب و کسب تکنولوژی
انطباق ، کاربرد و جذب تکنولوژی
توسعه و انتشار تکنولوژی
عوامل موفقیت انتقال تکنولوژی به کشورهای درحال توسعه
نمونه
تجربه ژاپن
تجربه کره جنوبی
قراردادهای انتقال تکنولوژی
منابع و ماخذ
چکیده
انتقال و جذب تکنولوژی در جهان سوم ، مقوله پیچیده ای است که هم از نظر علمی و هم از جنبه ابعاد فرهنگی ، سیاسی و اقتصادی سالهاست نه فقط کشورهای در حال توسعه، بلکه بسیاری از مجامع پژوهشی غرب و سازمانهای بین المللی را به خود مشغول داشته است. سطح تکنولوژیهای کشورهای پیشرفته و جهان سوم فاصله محسوسی دارد.برای کاستن فاصله تکنولوژی کشورهای پیشرفته و کمتر توسعه یافته، انتقال تکنولوژی یک لازمه انکار ناپذیر است. انتقال تکنولوژی باروشهای مختلف و وسائل مختلف امکانپذیر است که با توجه به موقعیت انتقال دهنده تکنولوژی وانتقال گیرنده تکنولوژی مشخص میشود .
1 - مقدمه
اهمیت تکنولوژی به عنوان عامل اصلی و موتور توسعه اقتصادی در جهان امروزمشخص است . تکنولوژی در دامان دانش پرورش می یابد و اصولا در گذر از وادی تحقیق و توسعه می توان زمینه های کاربرد دانش در زندگی بشر را کشف و یا ایجاد کرد. کشور مابه دلیل سالها سلطه استکبار و غفلت از اهمیت تکنولوژی 20 تا 40 سال از کشورهای توسعه یافته عقبتر است .
ایجاد تکنولوژی نیازمند سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه و آموزش نیروی انسانی است . نرخ سرمایه گذاری کشورهای درحال توسعه ازجمله کشور ما بر روی تحقیق وتوسعه و آموزش بسیار پایین تر از کشورهای توسعه یافته است به طوری که در سال 1990،کشورهای توسعه یافته 2/5 الی 2/8 درصد از تولید ناخالص ملی را صرف این امر کرده انددرحالی که در همین زمان این رقم در سی کشور درحال توسعه کمتر از 0/3 درصد بوده است و 90 درصد بودجه تحقیقات دنیا توسط آمریکا، ژاپن و اروپا هزینه شده است .
بنابراین با این شیوه و فرایند طولانی مدت تبدیل ایده های پژوهشی به تولیدات اقتصادی شکاف تکنولوژیک بین کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته روزبه روز بیشترمی شود. بنابراین تردیدی نیست که تنها راه عملی جبران عقب ماندگی یک کشور یا یک بنگاه اقتصادی استفاده از تجارب موفق دیگران در عرصه های جدید است . به عبارت دیگر آنقدر منابع انسانی ، سرمایه و زمان وجود ندارد تا بتوان راهی را که دیگران در مدت یک یا دو قرن و با سعی و خطاهای بسیار و صرف منابع زیادی طی کرده اند همانگونه پیمود. انتقال تکنولوژی راه کوتاهتر دستیابی به ثمره تحقیقات دیگر کشورها در حل مشکلات صنایع کشور است .
با مطالعه سابقه توسعه کشورهای درحال توسعه ، خصوصا کشورهای شرق آسیاملاحظه می گردد که آنها در مسیر توسعه خود برای تسریع در حل مشکلات بخش صنعت ، بنیان تکنولوژی کشور خود را از طریق انتقال آن از سایر کشورهای توسعه یافته تقویت کردند و سپس با ایجاد زیربنای اقتصادی مناسب درصدد تقویت مراکز دانشگاهی و پژوهش خود برآمده اند.
بررسیهای انجام شده در "کنفرانس سازمان ملل متحد برای علوم و فنون در خدمت توسعه " نیز موید این نظر است . در برنامه عملی وین آمده است که "اگر کشورهای درحال توسعه به عنوان یک راه حل دیگر قصد دارند که خود دانشهای علمی و فنی ضروری جهت توسعه اقتصادی را بدون بهره گیری از دانشهای موجود که نتیجه تحقیقات پژوهشگران و اندیشمندان جهان است کسب نمایند، این نه تنها عملی بس مشکل است ،بلکه باعث اتلاف غیرمنطقی نیروها می گردد. به علاوه دستیابی به چنین راه حلی در مدت زمانی که کشورهای کم رشد جهت رسیدن به توسعه اقتصادی درنظر گرفته اند امکان پذیرنیست . اگر چنین تفکری در جهان مقبولیت یابد، پیشرفت فنی تمام کشورهای جهان منجمله کشورهای صنعتی مختل خواهدشد".
2 - تعریف انتقال تکنولوژی
دستیابی به تکنولوژی در بنگاههای تولیدی تنها از طریق انتقال تکنولوژی امکان پذیراست ، چه انتقال عمودی و چه انتقال افقی .
در انتقال عمودی یا انتقال تحقیق و توسعه ، اطلاعات فنی و یافته های تحقیقات کاربردی به مرحله توسعه و طراحی مهندسی انتقال یافته و سپس با تجاری شدن تکنولوژی به فرایند تولید وارد می شود.
در انتقال افقی ، تکنولوژی از یک سطح توانمندی در کشور یا شرکت دیگر به همان سطح توانمندی در محل دیگری منتقل می شود. در این حالت هرچه سطح گیرنده تکنولوژی بالاتر باشد هزینه انتقال تکنولوژی کاهش می یابد و جذب آن به صورت موثرتری انجام می شود. در جدول "1" ماهیت و مفهوم انتقال تکنولوژی در هر سطح وهزینه آن در مقایسه با سطوح دیگر مشخص شده است .
هزینه انتقال تکنولوژی
مفهوم انتقال تکنولوژی
ماهیت فعالیت پژوهشی
سطح
بسیار پایین
انتقال دانش
پژوهشی
تحقیقات کاربردی
پایین
انتقال دانش
تحقیق و توسعه
تحقیقات توسعه ای
مناسب
انتقال توانایی
فعالیتهای مهندسی
مهندسی طراحی
قابل قبول
انتقال توانایی
فعالیتهای مهندسی
مهندسی ساخت
بالا
انتقال ماشین
مدیریت
تولید
بسیار بالا
انتقال محصول
تجارت
محصول
جدول 1 - مقایسه مفهوم و هزینه انتقال تکنولوژی در سطوح توانایی تکنولوژی
در این تعریف انتقال تکنولوژی زنجیره به هم پیوسته فعالیتهای هدفداری است که طی آن مجموعه مولفه های تکنولوژی در مکانی به جز محل اولیه به وجود آمدنش درکاربرد هرچه گسترده تر مورد بهره برداری قرار می گیرد.
بنابراین تعریف سازمان ملل ، انتقال تکنولوژی عبارتست از وارد نمودن عوامل تکنولوژیک خاص از کشورهای توسعه یافته به کشورهای درحال توسعه تا این کشورها راقادر به تهیه و به کارگیری ابزارهای تولیدی جدید و گسترش و توسعه ابزارهای موجودسازد.
3 - ارکان انتقال تکنولوژی
انتقال تکنولوژی فرایندی است که طی آن گیرنده تکنولوژی "متقاضی " موفق می گردد ضمن تهیه سخت افزارهای لازم به سطح مطلوبی از نرم افزارها و فوت وفنهای نهفته در تکنولوژی موردانتقال ازطریق انتقال دهنده "عرضه کننده " دست یابد وبدین وسیله با پرداخت هزینه تکنولوژی مربوطه ، به روشهای بهتری در تولید یا ارائه خدمات موردنیاز احاطه یابد. بنابراین در هر فرایند انتقال تکنولوژی ارکان مشخص شده در شکل "1" قابل تفکیک است .
1-3 - عرضه کننده تکنولوژی
طبیعی است که عرضه کننده تکنولوژی باید بر تکنولوژی موردنظر مسلط بوده وتوانایی وانگیزه انتقال آن را داشته باشد.
معمولا در انگیزه عرضه کننده تکنولوژی تردیدهایی وجود دارد. به این دلیل که تکنولوژی به مثابه عنصر تفوق بشر امروزی و اصلی ترین رقابت علمی واقتصادی شرکتها، موسسات تولیدی و بلکه کشورهای مختلف جهان ، محسوب می شود بنابراین آیا تصور انتقال آن و دسترسی به عاملی این چنین حیاتی که شیشه عمر صاحبان تکنولوژی محسوب می شود ممکن و عملی است ؟
بررسی انتقال تکنولوژی های انجام شده به کشورهای جهان سوم عموما چشم اندازتیره ای را نشان می دهد. با مطالعه سابقه همکاریهای علمی و تکنولوژیک کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه به کرات ملاحظه می شود که زیر لوای همکاریهای شمال باجنوب و کمک به جهان سوم و بالاخره انتقال تکنولوژی ، آنچه هرگز به وقوع نمی پیونددانتقال واقعی تکنولوژی و یا به بیان دقیقتر انتقال تکنولوژی های مناسب به کشورهای متقاضی است . معمولا فروش تکنولوژی های از رده خارجی همچون صنایع آلوده کننده محیطزیست و پرمصرف انرژی همچون فرایندهای غیرکارا در برخی موارد از تولید موادپتروشیمی ، روشهای غیراقتصادی تولید آهن و فولاد و مانند آنها با تبلیغات زیاد واغلب طی قراردادهای سنگین مالی تحت پوشش انتقال تکنولوژی به کشورهای جهان سوم تحمیل می شوند.
در بررسی اغلب قراردادهای متعارف انتقال تکنولوژی ملاحظه می گردد که موسسات عرضه کننده تکنولوژی به منظور جذب سرمایه کافی برای توسعه تکنولوژی های جدید خود، تلاش می کند با فروش تکنولوژی های از رده خارج به کشورهای متقاضی ، علاوه بر تامین سرمایه لازم ، رقبای احتمالی آینده را نیز از میدان به درکنند.
درواقع ، کشورهای صنعتی ، هیچ علاقه ای به واگذاری کمترین تکنولوژی مفید به کشورهای درحال توسعه ندارند و در استفاده از نیروی قهرآمیز برای تحمیل اراده و حفظتسلط بر آنها هیچ تردیدی به خود راه نمی دهد. بنابراین ملاحظه می شود که در شرایطمتعارف هرگز شرکتها و موسسه های عرضه کننده تکنولوژی حاضر به از دست دادن عامل برتری و استیلای خود در بازار رقابت جهانی نخواهندبود، پس چاره چیست ؟
بررسی های انجام شده شاهد این مدعاست که شرکتهای دارنده تکنولوژی های پیشرفته در شرایط خاصی مجبور به انتقال واقعی تکنولوژی هستند.انتقالی که اگرگیرنده قدر آن را بداند فرصت مناسبی برای دسترسی به تکنولوژی های نوین به شمارمی رود. این فرصتها معمولا به هنگام بروز مشکلات اقتصادی و مدیریتی برای موسسات صاحب تکنولوژی بروز می کنند. مشکلاتی که حتی در کشورهای توسعه یافته موجب ورشکستگی شرکتها می گردد و در آن هنگام درصورت هشیاری متقاضی تکنولوژی به طرق مختلف و حتی گاهی اوقات به صورتی تقریبا رایگان می توان به پیشرفته ترین تکنولوژی های حیاتی دست یافت .
در کشور ایران نیز استفاده از این شرایط قابل تحقق است . بروز ناپایداری سیاسی دردیگر کشورها ازجمله شوروی سابق ، وجود رقابتهای اقتصادی بین شرکتهای غربی ،حضور ایرانیان مقیم خارج از کشور در برخی از موسسات مهم و بالاخره عموم مسلمانان و دوستداران انقلاب ، همه و همه زمینه های مناسبی هستند که در عرصه رقابت علمی وتکنولوژیک جهان امروز، عرصه نبرد فنی و تکنولوژیک را به نفع ما ترسیم می کند وتوسعه روزافزون شبکه های ارتباطی بر شدت و عمق تغییر و تحولات در این پهنه دامن زده است .
2-3 - متقاضی تکنولوژی ، آمادگیهاو هماهنگیها
همان طور که در قسمت روشهای کسب تکنولوژی مطرح شد، هرچه سطح گیرنده تکنولوژی بالاتر باشد، هزینه انتقال تکنولوژی کاهش یافته و جذب آن به صورت موثرتری انجام می شود. نکته مهم برای دست اندرکاران انتقال تکنولوژی این است که گیرنده تکنولوژی باید مناسب با سطح انتقال تکنولوژی باشد. به عنوان مثال گیرنده یک تکنولوژی نمی تواند در سطح طراحی مهندسی یک کارخانه باشد، بلکه باید یک دفترطراحی تکنولوژی را جذب کند و سپس به بخشهای موجود مهندسی ساخت و تولیدمنتقل کند. بنابراین اگر هدف از انتقال تکنولوژی تنها تولید محصولات در مدت عمرمحدود تکنولوژی است ، آنگاه ممکن است انتقال ماشین آلات و دستورالعمل های فنی بهره برداری از ماشین آلات و تعمیر و نگهداری آن به یک واحد تولیدی که از نیروی انسانی ماهر و سازماندهی خوب و دانش فنی و اطلاعات موردنیاز برخوردار است ما رابه این هدف نائل آورد ولی کمک چندانی به ایجاد توانایی طراحی و ساخت واحدهای مشابه در کشور نمی کند. نمونه بارز این امر در ساخت کارخانه های تولید سیمان در کشوراتفاق افتاد که علی رغم احداث حدود 30 کارخانه توسط شرکتهای خارجی در کشور،هنوز توانایی طراحی و ساخت این واحدها در ظرفیتهای مختلف و با مواداولیه متفاوت در کشور وجود ندارد. درحالی که اگر انتقال تکنولوژی در سطوح بالاتری انجام می شد،تنها احداث تعداد انگشت شماری از این واحدها با همکاری شرکتهای خارجی ، کافی بودتا توانایی طراحی و ساخت این نوع کارخانه ها در کشور به وجود آید.
به عبارت دیگر در هر انتقال تکنولوژی در رابطه با نقش گیرندگان تکنولوژی بایدپاسخ سوالات ذیل مشخص باشد:
دفتر طراحی کارخانه و دفاتر طراحی تجهیزات آن کجاست ؟
ساخت کارخانه و ماشین آلات موردنیاز در کجا انجام می شود؟
نصب و راه اندازی آن چگونه انجام می شود؟
بهره بردار و تولیدکننده محصولات آن کیست ؟
تعمیر و نگهداری آن چگونه انجام می شود؟
3-3 - ویژگیهای تکنولوژی مناسب
ارزیابی و انتخاب تکنولوژی یکی از فعالیتهای مهم انتقال تکنولوژی محسوب می شود و بعضا انتخاب نامناسب تکنولوژی پیامدهای جبران ناپذیری دارد. پروفسورعبدالسلام در یکی از سخنرانیهای خود اظهار داشت : در مصر سه میلیون دلار صرف ایجاد کارخانه ای شد تا لامپهای گرمایونی تولید کنند. این کارخانه در همان سالی برپا شدکه ترانزیستورهای کاملتری به وجود آمد و به بازارهای جهانی سرازیر شد. طبعا مشاوران خارجی ایجاد چنین کارخانه ای را توصیه کرده بودند ولی مقامهای مسئول مجری بودندکه درک خاصی از چگونگی دانش نداشتند و درعین حال بدون مشورت با فیزیکدانان شایسته کشور خودشان این توصیه را پذیرفتند.
در بررسی مفاهیم ، اهمیت و طبقه بندی تکنولوژی ، با مرور ادبیات تکنولوژی ،مدلهای لازم برای بررسی ماهیت تکنولوژی و انتخاب تکنولوژی مناسب بررسی شد.به نظر می رسد بررسی پنج بعد عمر تکنولوژی ، پیچیدگی تکنولوژی ، سرعت تحولات آن ،اندازه بازار در دسترس و ارزش افزوده حاصل ، دسته بندی مناسبی را برای انتخاب تکنولوژی دراختیار قرار دهد:
مناسب ترین وضعیت عمر تکنولوژی برای انتقال ، دوره معرفی و رشد تکنولوژی است . یعنی مرحله ای که ریسک تحقیقات سپری شده و زمان کافی برای استفاده اقتصادی از آن فراهم باشد;
پیچیدگی تکنولوژی موردانتقال باید درحد توان فنی و اقتصادی متقاضی تکنولوژی ویا یک قدم بالاتر باشد که امکان جذب تکنولوژی فراهم شود;
سرعت تحولات تکنولوژی باید متناسب با فضای محیطی نیازمند تکنولوژی باشد که امکان حیات و توسعه تکنولوژی فراهم بوده و همراهی با تحولات تکنولوژی در دنیاامکان پذیر گردد;
اندازه بازار داخلی ، منطقه ای و یا بین المللی دردسترس به اندازه کافی بزرگ باشد. درشرایطی که علاوه بر اندازه بازار، کشش بازار نیز زیاد باشد، سود مناسبی را نصیب سرمایه گذاران خواهدکرد;
باتوجه به توان متقاضی ، ارزش افزوده تکنولوژی بالا بوده و تکنولوژی در لایه ای منتقل شود که بیشترین ارزش افزوده را داشته باشد. به عنوان مثال بیشترین ارزش افزوده بیوتکنولوژی در لایه تحقیقات کاربردی و توسعه ای در حالی که بیشترین ارزش افزوده نرم افزار در طراحی مهندسی است .
4-3 - روش انتقال تکنولوژی
منظور از روش انتقال تکنولوژی ، مجموعه ای از فعالیتهای ازپیش تعریف شده ای است که طی آن تکنولوژی موردنیاز دراختیار متقاضی قرار می گیرد.
روشهای انتقال تکنولوژی ، بسته به نوع تکنولوژی و شرایط گیرنده و دهنده آن متفاوت و در برخی موارد بسیار متنوع است . درمیان کتابها و مقالات نوشته شده درمورداین موضوع ، می توان به طبقه بندیهای مختلفی نظیر تقسیم آن به روشهای مستقیم وغیرمستقیم ، درونی و برونی ، رسمی و غیررسمی ، تجاری و غیرتجاری ، بسته بندی شده و غیربسته بندی شده ، تجسم و غیرتجسم یافته اشاره کرد. روش های انتقال تکنولوژی از قرار زیر می باشند
1-4-3-الف : انتقال تکنولوژی به صورت رسمی
یک شرکت امتیاز تولید خاصی را از شرکت دیگری دریافت می کند .
روشی معمول برای کشورهای جهان سوم برای صنعتی شدن (جایگزینی واردات)
و نیزبرای کشورهای پیشرفته در مورد تکنولوژیهای نوظهور (توسعه رقابت پذیری) ، در
صورت عدم تسلط مذاکره کنندگان پرهزینه می باشد ومعمولا مبلغی به عنوان حق امتیاز
(معادل 100 واحد قیمت محصول)، و یا به عنوان تولید هر محصول (حداکثر 3 درصد
قیمت محصول) ، در نظر گرفته می شود .
شامل قرارداد لیسانس اختراع – دانش فنی – علامت تجاری –کپی رایت می باشد.
2- اخذ (Acquisition):
یک شرکت از شرکت دیگری انتقال تکنولوژی موردنیاز خود را اخذ می کند
3- اخذ از طریق آموزش (Educational Acquisition)
یک شرکت، متخصصانی را تحت شرایط فنی ویژه استخدام می نماید و یا از شرکت
کوچکتر دیگری می خواهد تا نیروهای متخصص را در اختیار وی بگذارد.
4- کسب و ادغــام :
یک شرکت با شرکت دارنده تکنولوژی دیگری ادغام می شود و شرکت جدیدی از ترکیب دو شرکت قبلی به وجود می آید .
5- سهام اقلیت (Minority Equity) :
یک شرکت بخشی از سهام شرکت عرضه کننده تکنولوژی را می خرد اما در مدیریت آن نقشی ندارد.
6- سرمایه گذاری مشترک
روی موضوع های مورد علاقه دو طرف تشکیل می گردد وعمدتا” برای آشنایی به تکنولوژیهای دو طرف به صورت انتقال مستقیم و غیر مستقیم می باشد .
بازار هدف از الزمات کار است که پس از مطالعه اولیه و تائید انجام می شود .بهترین روش انتقال تکنولوژی است .
در صورت وجود ریسک، سرمایه گذاری خارجی درصد کم و در صورت عدم ریسک طرف خارجی (51 درصد به 49 درصد) از قرار داد را متحمل می شود .
7- روش خرید کل کارخانه (Turn Key)
در مواقعی که قرارداد آماده بهره برداری است صورت می گیرد
8- خدمات مهندسی
خدمات مهندسی به آن دسته از کارهای فنی اطلاق میشود که در جهت ایجاد یک پروژه صنعتی و تولیدی بهکار آید. معمولاً این خدمات توسط موسسات مهندسی باتجربه در امر موردنظر و یا فروشندگان ماشینآلات ارائه میشود.
9- قرارداد تحقیق و توسعه (R & Dagreement) :
یک شرکت هزینه انجام پروژه های پژوهشی را در مرکز دانشگاهی و تحقیقاتی برعهده می گیرد تا تکنولوژی خاصی توسعه یابد .
10- معامله مشترک (Joint Venture) :
دو شرکت مختلف جهت نوآوری تکنولوژی شرکت سومی را به وجود می آورنـد و در سود و زیـان شرکـت سـوم شریـک می شوند .
11- قراردادخدمات فنی
کمکهای فنی عموماً خدمات و اطلاعات فنی و مدیریتی (صنعتی) است که در تولید و ساخت محصول یا مواد، مورد نیاز باشد. معمولاً این خدمات از طرف واحدهای تولیدی که دارای تجارب لازم و کافی در این زمینه باشند ارائه میشود.
در پروژة صنعتی و تولیدی کمکهای فنی عمدتاً شامل خدمات زیر است:
* کمک در انتخاب تکنولوژی و روش ساخت و آزمایش کارخانه.
* تهیة صورت مشخصات فنی ماشینآلات و تجهیزات.
* تهیة مشخصات محصول.
* همکاری در مقایسه پیشنهادهای خرید ماشینآلات.
* همکاری در تهیه و خرید قطعات نیمساخت و لوازم و مواد کمکی.
* همکاری در تهیه مشخصات مواد اولیه و منابع تأمین آنها.
* خدمات در رابطه با انجام آزمایشها و تحقیقات مواد اولیه و محصول.
* نظارت بر عملیات نصب و راهاندازی کارخانه.
* خدمات در مورد تصحیح و تغییر روشهای تولیدی.
* خدمات مدیریتی در حین راهاندازی و بهرهبرداری.
12- همکاری فنی:
دو شرکت توانایی های تکنولوژیک خود را جهت رسیدن به محصولی جدیدتر به اشتراک می گذارند .
13- تحقیق و توسعه مشترک (Joint R&D) :
دو شرکت در زمینه تکنولوژی خاصی اقدام به تحقیق و توسعه می کنند .
14- قرارداد تحقیق و توسعه (R & Dagreement) :
یک شرکت هزینه انجام پروژه های پژوهشی را در مرکز دانشگاهی و تحقیقاتی برعهده می گیرد تا تکنولوژی خاصی توسعه یابد .
یک شرکت در زمینه پژوهش جهت خلق تکنولوژی جدید در مراکز پژوهشی سرمایه گذاری می کند .
16- کنسرسیوم (Consortium) :
تعدادی شرکت و موسسه عمومی جهت دستیابی به هدف خاصی در زمینه نوآوری تکنولوژیکی با یکدیگر همکـاری مـی نمایند ولی سهامی بین آنها رد و بدل نمی شود.
17- شکبه سازی (Networking) :
یک شرکت شبکه ارتباطی با اشخاص و شرکتهای دیگر ایجاد می کند تا بتواند همواره در جریان نوآوریهای فنی و تکنیکی باشد .
18- استفاده از سازندگان بیرونی (Outsourcing) :
یک شرکت فعالیتهای فنی را به خارج از خود انتقال می دهد و تنها محصول مورد نیاز را دریافت می کند .
19- Spin Off :
شرکت هایی که در کنار مراکز تحقیقاتی و یا دانشگاه ایجاد می شوند و نوآوری تکنولوژی آنها را تجاری می کنند .
20- سرمایه گذاری مستقیم خارجی
سرمایه گذاری خارجی به صورت درصدی داخلی و خارجی انجام می شود موضوع مورد نظر سرمایه گذاری، توسط خارجی ها در چارچوب سیاستهای انتخاب شده انجام می شود .سیستم های مدیریتی، برنامه ریزی مواد، تکنولوژیهای تولیدی، بازاریابی، خدمات پس از فروش از آوردههای سرمایه گذاری خارجی می باشند.
21- مدل پارکهای علمی – آموزشی
در این مدل امکاناتی برای متخصصان، جهت ایجاد شرکت فراهم می شود. این کمپانی ها اغلب توسط پرسنلی که آزمایشگاهها را ترک می کنند ایجاد میشود.
22- مدل فرت
این مدل در انگلستان به کار گرفته میشود و ناظر بر افرادی است که از ناحیه چندین شرکت یا کنسرسیوم نمایندگی دارند که در آزمایشگاههای دولتی به جستجوی تکنولوژی بپردازند.
23- قراردادهای فرعی و دست دوم
این روش می تواند به انواع مختلف انجام شود.
الف - گرفتن بخشی از کار از انتقال دهنده (داخلی سازی).
ب - گرفتن کار از کمپانی های معتبر در صورتی که در شبکه آنها قرار بگیریم (فعالیتهای تخصصی).
ج - گرفتن کار و دادن به بخشهای مختلف اگر قسمت مهندسی قوی داشته باشیم.
24- قراردادهای بیع متقابل
در این روش عرضه کننده تکنولوژی موافقت می کند که امکانات تولیدی برای متقاضی فراهم کند و در آینده از محصولات تولیدشده وی بعنوان بازپرداخت اصل وسود سرمایه گذاری خود ، خریداری می کند.
مهمترین مشوق و انگیزه عرضه کننده تکنولوژی در وارد شدن در قرارداد بیع متقابل ، استفاده و بهره برداری از منابع طبیعی و انسانی ارزان در کشور دریافت کننده تکنولوژی است.
مهمترین انگیزه برای دریافت کننده تکنولوژی ، انتقال تکنولوژی صنعتی و بهرهبرداری حداکثر از منابع طبیعی و انسانی در کشورش است .
25- اتحاد استراتژیک
دو شرکت تواناییهای تکنولوژیک خود را در جهت رسیدن به محصولی جدیدتر به اشتراک می گذارند.
همکاری استراتژیک عبارت است از فرآیند تشخیص شکاف در تکنولوژیهای بومی با جستجو برای یافتن تکنولوژیهای پرکننده و سپس درگیر کردن صاحبان آن تکنولوژی در مشارکتی که نتیجة آن انتقال تکنولوژی به کشور باشد. کشورهای تازه صنعتی شدهای مثل کره، همانند کشورهای پیشرفتة صنعتی، اکنون در جستجوی مکملهای تکنولوژی بومی خود هستند و برای این منظور هر مشوقی را که لازم باشد فراهم میکنند تا صاحبان خارجی تکنولوژی را به این نوع همکاریها بکشانند.