لینک فایل موفقیت نظام تامین اجتماعی ایران در کاهش فقر -18صفحهword

مشخصات فایل

عنوان:موفقیت نظام تامین اجتماعی ایران در کاهش فقر

قالب بندی:word

تعداد صفحات:18

محتویات

چکیده

مقدمه

مبانی نظری و پیشینه تحقیق

اندازه گیری فقر

مفهوم نظام تأمین اجتماعی

 مروری بر مطالعات وتحقیقات انجام گرفته

مطالعات داخلی

نظام تأمین اجتماعی در ایران

صندوق بازنشستگی کشوری

نظام حمایتی

معرفی مدل

منابع ومآخذ

                                 موفقیت نظام تامین اجتماعی ایران در کاهش فقر    

چکیده

 یکی از راهکارهای فراروی دولتها برای کاهش فقر ، برقراری نظام تامین اجتماعی بوده است.  این تحقیق میزان موفقیت نظام تامین اجتماعی ایران در راستای کاهش فقردر فاصله سالهای 80-62  مورد بررسی قرار داده است. نظام تامین اجتماعی ایران شامل بخشهای بیمه ای و حمایتی است . در بخش بیمه ای،  مشمولین حمایتهای بلند مدت تامین اجتماعی با دریافت مستمری ، زندگی بالاتری از خط فقر مطلق داشته اند،  هرچندمقدار مستمری های دریافتی به قیمتهای ثابت سال 1369 طی دوره کاهش یافته است.مشمولین صندوق بازنشستگی کشوری نیز وضعیتی مشابه سازمان تامین اجتماعی داشته اند. در بخش حمایتی ، مددجویان عادی تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره)، به رغم افزایش دریافت مستمری به قیمت های ثابت ازاین نهاد همچنان ، زیر خط فقر مطلق قرار داشته اند. استفاده از روش همگرایی انگل – گرنجر نشان داد که افزایش هزینه های دولت در فصل تامین اجتماعی و بهزیستی،  موجب کاهش معنی داری دردرصد خانوارهای زیر خط فقر مطلق می شود.

مقدمه

یکی از مشکلات بزرگی که جوامع انسانی در طول تاریخ با آن مواجه بوده اند، نابرابری اقتصادی حاکم بر آن جوامع بوده است که به صورت فقر اکثریت مردم خود را نمایان می ساخته است. امروزه نیز مشکل فقر و نابرابری در زمره مسائل حاد به شمار می‎آید، به گونه ای که طبق اطلاعات موجود حدود هشتصد میلیون نفر از مردم جهان شبها را گرسنه به صبح می برند.[1] لذا کشورهای جهان کاهش فقر و نابرابری را ازجمله اهداف اصلی سیاستهای اقتصادی – اجتماعی خود قرار داده اند.

در دو دهه اخیر نیز به دنبال افزایش هزینه‎های اجتماعی و اقتصادی ناشی از برنامه‎های تعدیل اقتصادی     برشمار فقرا افزوده شده است از این رو برای دستیابی به اهداف بالا راهی جز برقراری تأمین اجتماعی وجود ندارد. همانگونه که شعار اصلی انجمن بین‎المللی تأمین اجتماعی نیز عبارت است از: «صلح پایدار بدون عدالت اجتماعی وعدالت اجتماعی بدون تأمین اجتماعی ممکن نخواهد بود.» (پناهی بهرام: 1376)

 این تحقیق به بررسی میزان موفقیت نظام تأمین اجتماعی ایران در کاهش فقر طی دوره 80-62 به شرح ذیل پرداخته است: ابتدا کلیاتی در ارتباط با فقر وتامین اجتماعی بیان شده است وسپس سابقه مطالعات وتحقیقات انجام شده در این رمینه مرور گردیده است .در بخش سوم عملکرد نظام تامین اجتماعی ایران اعم از سازمان تامین اجتماعی ،صندوق بازنشستگی کشوری و کمیته امداد امام خمینی(ره) مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفته اند. برآورد مدل به روش همگرایی انگل –گرنجر در بخش چهارم انجام شده واز این طریق تاثیر نظام تامین اجتماعی ایران در کاهش خانوارهای زیر خط فقر مطلق برآورد گردیده است. سرانجام در بخش پایانی نتیجه گیری و پیشنهادات ارائه گردیده است.

مبانی نظری و پیشینه تحقیق:

  فقر به انواع فقرمطلق، فقر نسبی ، وفقر ذهنی قابل تقسیم می باشد که در این مقاله فقر مطلق مورد مطالعه قرار گرفته است و محاسبات مربوط به آن ازروش دکتر پژویان انجام شده است. این روش براساس قانون انگل وبراساس معیار انرژیهای غذایی معرفی می شود.وی در توجیه استفاده از این روش بیان میکند  که انگل اظهار می داردبا افزایش درآمد، نسبت هزینه خوراکی به درآمد (هزینه کل)کاهش خواهد یافت، واین مطلب هم از یک دید طولی و هم سری زمانی اتفاق می افتد . یعنی انگل ضروری تر بودن سبد کالاهای خوراکی را نسبت به دیگر سبد کالاها وخدمات مصرفی مطرح میکند.در نتیجه اگر فردی به مقدار کافی مواد غذایی و خوراکی دریافت نکند،قطعاَدر وضعیت بدی قرار دارد ومی توان اورا فقیر تلقی کرد. باتوجه به توصیه‎های سازمانهای جهانی و انستیتو تغذیه مقدار کالری روزانه و سرانه برابر 2168 کالری محاسبه شده است.(پژویان،1374: 187)  

 علل متفاوتی (از جمله علت اقتصادی، علت تاریخی، علت جغرافیایی، علت اجتماعی-فرهنگی وعلت سیاسی) می توانند باعث ایجاد فقردر جامعه گردند. در این مقاله تنها به علل اقتصادی فقر پرداخته شده است که از جمله مهمترین علل اقتصادی فقر تورم ، بیکاری وتوزیع ناعادلانه درآمد را می توان نام برد.

. تورم شدید برای بعضی از مردم به منزله مالیات و برای برخی دیگر به مثابه نوعی کمک مالی (یارانه) تلقی می‎شود.(کتابی، 1371: 68)  یکی از بارزترین خصوصیات تورم، عدم تناسب و هماهنگی بین افزایش قیمت‎ها و درآمدهاست به گونه‎ای که قیمت تمامی کالاها با نرخ یکسانی افزایش نمی‎یابد. بعضی از کالاها دچار افزایش قیمت شدید و برخی دیگر با افزایش قیمت کمی رو به رو می‎شوند. به همین ترتیب افزایش درآمدها نیز برای گروههای مختلف جامعه متفاوت خواهند بود. تورم شدید به افرادی که درآمد اسمی ثابت دارند (مانندکارمندان دولت، کارگران، حقوق بگیران، افراد بازنشسته و مستمری بگیران) به شدت صدمه می‎زند و از قدرت خرید آنان می‎کاهد و به افرادی که دارای ذخایر دارائی‎های ثابت از قبیل مسکن، زمین، جواهرات، عتیقه، اتومبیل، انبارهای کالا و سایر دارائی‎ها هستند سود می‎رساند. در نتیجه افراد بادرآمد ثابت که فقرا را نیز شامل می‎شود از افزایش تورم متضرر خواهند شد.  

 اشتغال به کار مهمترین منبع کسب درآمد برای اکثریت مردم یک جامعه می باشد و بنا براین اصلی‎ترین  منبع تأمین کننده احتیاجات اولیه از قبیل غذا، پوشاک، مسکن، آموزش و بهداشت و درمان است. بنابراین، افراد و خانوارهای فاقد شغل از کسب درآمدهای لازم برای تأمین نیازهای اساسی خود در زندگی محروم می‎شوند.     

 نظریات متفاوتی در رابطه با این که آیا رشد اقتصادی فقر را کاهش می‎دهد یا خیر؟ وجود دارد. عده ای از اقتصاددانان عقیده دارند رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای جامعه می تواند از طریق گسترش بازارها ، فرصتها ومحرکهای لازم را برای افزایش درآمدهای همه گروههای کم درآمد جامعه،از جمله فقرا ایجاد نماید. وباعث کاهش فقردر جامعه شود. عده‎ای دیگر از آنان بر این عقیده‎اند که اگرچه رشد اقتصادی می‎تواند شرط لازم برای بهبود سطح زندگی شمار زیادی از افراد قرار گیرد اما شرط کافی نیست. زیرا توزیع درآمد نیز شاید به همان اندازه مهم باشد. بنا براین خطا است که فرض کنیم محصول ناخالص ملی سرانه بالاتر الزاماً به معنای درآمد بالاتر برای همه یا حتی اکثر خانواده‎ها خواهد بود.  چرا که دولت‎ها نه فقط با اندیشه بهبود رفاه شهروندان رشد اقتصادی را ارتقا می‎بخشند، بلکه گاه عمدتاً برای افزایش قدرت و جلال دولت و حاکمان آن به چنین کاری اقدام می‎کنند. مثلاً ممکن است سیستم‎های موشکی بالستیک خریداری و سلاح‎های هسته‎ای تولید کنند یا مجتمعهای شهری پرشکوه در بیابان‎ها و جنگل‎ها برپاسازند. زمانی که منافع حاصل از رشد مصروف چنین طرح‎های پرهزینه‎ای شود، منافع حاصل برای شهروندان اندک خواهد بود. به علاوه این که میزان درآمد و مصرف ممکن است افزایش یابند، اما آنان که وضع رفاهی نسبتاً بهتری دارند بخش اعظم یا حتی تمام منافع حاصله را به خود اختصاص دهند.

  اندازه گیری فقر:

برای اندازه گیری فقر شاخصهای مختلفی وجود دارد. شاخص نسبت افراد فقیر ساده‎ترین و ابتدایی ترین روش اندازه‎گیری شدت فقر است و در عین حال بسیار ملموس و قابل درک است(ابوالفتحی قمی، 1371). شاخص نسبت افراد فقیر(H) به صورت نسبت تعداد افراد فقیر به کل افراد جامعه تعریف می‎شود. (به شکل درصد مورد استفاده قرار می‎گیرد).

q: تعداد افراد فقیر در جامعه     n: تعداد کل افراد جامعه           1<H< 0

شاخصهای دیگری نیز برای اندازه گیری فقر وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از:شاخصنسبت شکاف درآمدی، شاخص سن، شاخص تاکایاما، شاخص فوستر،گریروتوربک وشاخص بلاکوربی و دونالدسون.

[1] www.worldbank.org/poverty

کلمات کلیدی : موفقیت نظام تامین اجتماعی ایران در کاهش فقر ,مبانی نظری و پیشینه تحقیق,اندازه گیری فقر,مفهوم نظام تأمین اجتماعی,نظام تأمین اجتماعی در ایران,
در این سایت هیچ فایلی برای فروش قرار نمی گیرد. برای پشتیبانی و خرید فایل به مراجعه بفرمائید:

لینک فایل موفقیت نظام تامین اجتماعی ایران در کاهش فقر -18صفحهword

مشخصات فایل

عنوان:موفقیت نظام تامین اجتماعی ایران در کاهش فقر

قالب بندی:word

تعداد صفحات:18

محتویات

چکیده

مقدمه

مبانی نظری و پیشینه تحقیق

اندازه گیری فقر

مفهوم نظام تأمین اجتماعی

 مروری بر مطالعات وتحقیقات انجام گرفته

مطالعات داخلی

نظام تأمین اجتماعی در ایران

صندوق بازنشستگی کشوری

نظام حمایتی

معرفی مدل

منابع ومآخذ

                                 موفقیت نظام تامین اجتماعی ایران در کاهش فقر    

چکیده

 یکی از راهکارهای فراروی دولتها برای کاهش فقر ، برقراری نظام تامین اجتماعی بوده است.  این تحقیق میزان موفقیت نظام تامین اجتماعی ایران در راستای کاهش فقردر فاصله سالهای 80-62  مورد بررسی قرار داده است. نظام تامین اجتماعی ایران شامل بخشهای بیمه ای و حمایتی است . در بخش بیمه ای،  مشمولین حمایتهای بلند مدت تامین اجتماعی با دریافت مستمری ، زندگی بالاتری از خط فقر مطلق داشته اند،  هرچندمقدار مستمری های دریافتی به قیمتهای ثابت سال 1369 طی دوره کاهش یافته است.مشمولین صندوق بازنشستگی کشوری نیز وضعیتی مشابه سازمان تامین اجتماعی داشته اند. در بخش حمایتی ، مددجویان عادی تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره)، به رغم افزایش دریافت مستمری به قیمت های ثابت ازاین نهاد همچنان ، زیر خط فقر مطلق قرار داشته اند. استفاده از روش همگرایی انگل – گرنجر نشان داد که افزایش هزینه های دولت در فصل تامین اجتماعی و بهزیستی،  موجب کاهش معنی داری دردرصد خانوارهای زیر خط فقر مطلق می شود.

مقدمه

یکی از مشکلات بزرگی که جوامع انسانی در طول تاریخ با آن مواجه بوده اند، نابرابری اقتصادی حاکم بر آن جوامع بوده است که به صورت فقر اکثریت مردم خود را نمایان می ساخته است. امروزه نیز مشکل فقر و نابرابری در زمره مسائل حاد به شمار می‎آید، به گونه ای که طبق اطلاعات موجود حدود هشتصد میلیون نفر از مردم جهان شبها را گرسنه به صبح می برند.[1] لذا کشورهای جهان کاهش فقر و نابرابری را ازجمله اهداف اصلی سیاستهای اقتصادی – اجتماعی خود قرار داده اند.

در دو دهه اخیر نیز به دنبال افزایش هزینه‎های اجتماعی و اقتصادی ناشی از برنامه‎های تعدیل اقتصادی     برشمار فقرا افزوده شده است از این رو برای دستیابی به اهداف بالا راهی جز برقراری تأمین اجتماعی وجود ندارد. همانگونه که شعار اصلی انجمن بین‎المللی تأمین اجتماعی نیز عبارت است از: «صلح پایدار بدون عدالت اجتماعی وعدالت اجتماعی بدون تأمین اجتماعی ممکن نخواهد بود.» (پناهی بهرام: 1376)

 این تحقیق به بررسی میزان موفقیت نظام تأمین اجتماعی ایران در کاهش فقر طی دوره 80-62 به شرح ذیل پرداخته است: ابتدا کلیاتی در ارتباط با فقر وتامین اجتماعی بیان شده است وسپس سابقه مطالعات وتحقیقات انجام شده در این رمینه مرور گردیده است .در بخش سوم عملکرد نظام تامین اجتماعی ایران اعم از سازمان تامین اجتماعی ،صندوق بازنشستگی کشوری و کمیته امداد امام خمینی(ره) مورد تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفته اند. برآورد مدل به روش همگرایی انگل –گرنجر در بخش چهارم انجام شده واز این طریق تاثیر نظام تامین اجتماعی ایران در کاهش خانوارهای زیر خط فقر مطلق برآورد گردیده است. سرانجام در بخش پایانی نتیجه گیری و پیشنهادات ارائه گردیده است.

مبانی نظری و پیشینه تحقیق:

  فقر به انواع فقرمطلق، فقر نسبی ، وفقر ذهنی قابل تقسیم می باشد که در این مقاله فقر مطلق مورد مطالعه قرار گرفته است و محاسبات مربوط به آن ازروش دکتر پژویان انجام شده است. این روش براساس قانون انگل وبراساس معیار انرژیهای غذایی معرفی می شود.وی در توجیه استفاده از این روش بیان میکند  که انگل اظهار می داردبا افزایش درآمد، نسبت هزینه خوراکی به درآمد (هزینه کل)کاهش خواهد یافت، واین مطلب هم از یک دید طولی و هم سری زمانی اتفاق می افتد . یعنی انگل ضروری تر بودن سبد کالاهای خوراکی را نسبت به دیگر سبد کالاها وخدمات مصرفی مطرح میکند.در نتیجه اگر فردی به مقدار کافی مواد غذایی و خوراکی دریافت نکند،قطعاَدر وضعیت بدی قرار دارد ومی توان اورا فقیر تلقی کرد. باتوجه به توصیه‎های سازمانهای جهانی و انستیتو تغذیه مقدار کالری روزانه و سرانه برابر 2168 کالری محاسبه شده است.(پژویان،1374: 187)  

 علل متفاوتی (از جمله علت اقتصادی، علت تاریخی، علت جغرافیایی، علت اجتماعی-فرهنگی وعلت سیاسی) می توانند باعث ایجاد فقردر جامعه گردند. در این مقاله تنها به علل اقتصادی فقر پرداخته شده است که از جمله مهمترین علل اقتصادی فقر تورم ، بیکاری وتوزیع ناعادلانه درآمد را می توان نام برد.

. تورم شدید برای بعضی از مردم به منزله مالیات و برای برخی دیگر به مثابه نوعی کمک مالی (یارانه) تلقی می‎شود.(کتابی، 1371: 68)  یکی از بارزترین خصوصیات تورم، عدم تناسب و هماهنگی بین افزایش قیمت‎ها و درآمدهاست به گونه‎ای که قیمت تمامی کالاها با نرخ یکسانی افزایش نمی‎یابد. بعضی از کالاها دچار افزایش قیمت شدید و برخی دیگر با افزایش قیمت کمی رو به رو می‎شوند. به همین ترتیب افزایش درآمدها نیز برای گروههای مختلف جامعه متفاوت خواهند بود. تورم شدید به افرادی که درآمد اسمی ثابت دارند (مانندکارمندان دولت، کارگران، حقوق بگیران، افراد بازنشسته و مستمری بگیران) به شدت صدمه می‎زند و از قدرت خرید آنان می‎کاهد و به افرادی که دارای ذخایر دارائی‎های ثابت از قبیل مسکن، زمین، جواهرات، عتیقه، اتومبیل، انبارهای کالا و سایر دارائی‎ها هستند سود می‎رساند. در نتیجه افراد بادرآمد ثابت که فقرا را نیز شامل می‎شود از افزایش تورم متضرر خواهند شد.  

 اشتغال به کار مهمترین منبع کسب درآمد برای اکثریت مردم یک جامعه می باشد و بنا براین اصلی‎ترین  منبع تأمین کننده احتیاجات اولیه از قبیل غذا، پوشاک، مسکن، آموزش و بهداشت و درمان است. بنابراین، افراد و خانوارهای فاقد شغل از کسب درآمدهای لازم برای تأمین نیازهای اساسی خود در زندگی محروم می‎شوند.     

 نظریات متفاوتی در رابطه با این که آیا رشد اقتصادی فقر را کاهش می‎دهد یا خیر؟ وجود دارد. عده ای از اقتصاددانان عقیده دارند رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای جامعه می تواند از طریق گسترش بازارها ، فرصتها ومحرکهای لازم را برای افزایش درآمدهای همه گروههای کم درآمد جامعه،از جمله فقرا ایجاد نماید. وباعث کاهش فقردر جامعه شود. عده‎ای دیگر از آنان بر این عقیده‎اند که اگرچه رشد اقتصادی می‎تواند شرط لازم برای بهبود سطح زندگی شمار زیادی از افراد قرار گیرد اما شرط کافی نیست. زیرا توزیع درآمد نیز شاید به همان اندازه مهم باشد. بنا براین خطا است که فرض کنیم محصول ناخالص ملی سرانه بالاتر الزاماً به معنای درآمد بالاتر برای همه یا حتی اکثر خانواده‎ها خواهد بود.  چرا که دولت‎ها نه فقط با اندیشه بهبود رفاه شهروندان رشد اقتصادی را ارتقا می‎بخشند، بلکه گاه عمدتاً برای افزایش قدرت و جلال دولت و حاکمان آن به چنین کاری اقدام می‎کنند. مثلاً ممکن است سیستم‎های موشکی بالستیک خریداری و سلاح‎های هسته‎ای تولید کنند یا مجتمعهای شهری پرشکوه در بیابان‎ها و جنگل‎ها برپاسازند. زمانی که منافع حاصل از رشد مصروف چنین طرح‎های پرهزینه‎ای شود، منافع حاصل برای شهروندان اندک خواهد بود. به علاوه این که میزان درآمد و مصرف ممکن است افزایش یابند، اما آنان که وضع رفاهی نسبتاً بهتری دارند بخش اعظم یا حتی تمام منافع حاصله را به خود اختصاص دهند.

  اندازه گیری فقر:

برای اندازه گیری فقر شاخصهای مختلفی وجود دارد. شاخص نسبت افراد فقیر ساده‎ترین و ابتدایی ترین روش اندازه‎گیری شدت فقر است و در عین حال بسیار ملموس و قابل درک است(ابوالفتحی قمی، 1371). شاخص نسبت افراد فقیر(H) به صورت نسبت تعداد افراد فقیر به کل افراد جامعه تعریف می‎شود. (به شکل درصد مورد استفاده قرار می‎گیرد).

q: تعداد افراد فقیر در جامعه     n: تعداد کل افراد جامعه           1<H< 0

شاخصهای دیگری نیز برای اندازه گیری فقر وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از:شاخصنسبت شکاف درآمدی، شاخص سن، شاخص تاکایاما، شاخص فوستر،گریروتوربک وشاخص بلاکوربی و دونالدسون.

[1] www.worldbank.org/poverty

کلمات کلیدی : موفقیت نظام تامین اجتماعی ایران در کاهش فقر ,مبانی نظری و پیشینه تحقیق,اندازه گیری فقر,مفهوم نظام تأمین اجتماعی,نظام تأمین اجتماعی در ایران,
در این سایت هیچ فایلی برای فروش قرار نمی گیرد. برای پشتیبانی و خرید فایل به مراجعه بفرمائید: